Arama
Osmanlı’ya yeni bir direniş ruhu katan muharebe: Plevne Savaşları
Plevne Savaşları, Osmanlı-Rus Savaşı sırasında gerçekleşen ve Osmanlı'ya yeni bir direniş ruhu katan müdafaa savaşlarıdır. Gazi Osman Paşa, idaresindeki 25 bin kişilik kuvvet ile Ruslara karşı harekete geçmiş ve işgale karşı bir set çekebilmek amacıyla Plevne'de istihkâmlar inşa ettirerek siperler oluşturmuştu. Aldığı bu önlem sayesinde Rus askerlerinin yarısı ölmüş, diğer yarısı ise geri çekilmek zorunda kalmıştı. Peki, Rusların asker sayısının yarısı kadar kuvvetle Osman Paşa, neredeyse hiç kayıp vermeden bu müdafaayı nasıl gerçekleştirdi? Osman Paşa, savunma savaşı stratejisine hangi unsurları dahil etti?
Osman Paşa'nın verdiği rapora göre II. Plevne Muharebesi Ruslar'a 8 binden fazla ölü ve bunun iki üç misli yaralıya mal olmuştu. Osman Paşa ise yine kendi ifadesine göre 100 şehit ve 300 kadar yaralı vermişti.
Elde edilen bu galibiyetle savaşın istikbali Tuna'nın 30 kilometre güneyindeki bu küçük kasabada düğümlendi. Osman Paşa'nın savunma savaşı stratejisine yepyeni unsurlar getirdiği daha muhasaranın ortalarında iken kabul edilmişti.
Gazi Osman Paşa'nın bu galibiyetlerden sonra Rus ordusuna karşı en büyük zaferi 11 Eylül 1877'de kazanmış olduğu III. Plevne Muharebesi'dir. Yenilgi neticesinde Rus liderlerini karamsarlık ve kendilerine güvensizlik sarmış, hatta Grandük Nikola Tuna'nın gerisine çekilmeyi teklif etmiş, fakat imparator ve Rus savaş bakanı Milivtin tarafından bu fikrinden vazgeçirilmiştir.
Rumen ordusunun katılımı ve yeni Rus takviyelerinin gelmesiyle süvari ve piyade mevcudu 100.000'i aşan Ruslar'ın 432 topu bulunuyordu. 7 Eylül sabahından 11 Eylül sabahına kadar gece gündüz süren çok şiddetli bir topçu ateşinin ardından 11 Eylül günü Rus ordusunun sabahtan akşama kadar devam eden umumi hücumu da başarısızlıkla sonuçlandı.
Üç general, 350 subay ve 15 bin 200 askerin ölümüyle Rus zayiatı 15 bin 550 kişiyi bulmuştu. Osmanlı tarafında ise 3 bin veya 4 bin şehit ve yaralı vardı. Bu yenilgi karşısında çaresizliğe düşerek geri çekilen Ruslar, Niğbolu-Rusçuk-Şıpka üçgeni içerisinde âdeta mahsur kaldılar.
Bu muzafferiyet üzerine II. Abdülhamid bir telgraf ve beraberinde bazı hediyeler göndererek Osman Paşa'yı tebrik etti, kendisine gazilik unvanı verdi. Ruslar III. Plevne Muharebesi'nden sonra burasının savaş yolu ile zapt edilemeyeceğini anlamışlardı.
Eylül ortalarında Rusların yalnız Plevne önlerindeki zayiatları ölü ve yaralı olarak 50 bine yaklaşmıştı. Bu sebeple kuşatma faaliyetine geçilmesine karar verildi. Plevne önündeki kuşatma ordusu kumandanlığını General Totleben yapacaktı. General Gurko'nun Gurno-Dubnik ve Teliş mevkilerini geri almasıyla Plevne tamamen muhasara altına alındı.
Elindeki erzakın ancak kısa bir süre yeteceğini anlayan ve teslim olmakla huruç hareketinde bulunma şıklarıyla karşı karşıya kalan Osman Paşa yapılan müzakerelerden sonra huruç hareketine karar verdi.
Osman Paşa, 10 Aralık sabahı ordusunu ikiye ayırdı ve muhasara hattının yakınına kadar sokulup Ruslar'ın bulunduğu ilk istihkâmlara saldırdı.
Birinci fırka Rus hattını yarmaya başlayarak üç büyük istihkâm ve 11 kadar topu zapt ettiyse de huruç hareketini tamamlamak için ihtiyata bırakılmış olan 20 bin kişilik kuvvetin zamanında muharebeye katılamaması neticesinde zayıf düştü ve bir süre sonra başarısızlığa uğradı.