Arama
Seyahatname’de yer alan leziz tatlılar
Evliya Çelebi, Seyahatname eserinde çok sevilen tatlılara da değinmeden geçmedi. "Tatlı sevmek imandandır, Mümin tatlıcıdır." hadis-i şerifiyle tatlı yeme güzelliğinin referansını İslamiyet'ten veren Evliya Çelebi, Osmanlı yemek kültüründe tatlıya verilen önemi yaptığı ayrıntılı tasvirlerle vurguladı. Çok severek yediğimiz tatlıların Evliya Çelebi'nin masalsı dilinde, hangi şekillerle karşımıza çıktığını sizler için inceledik.
Seyahatname'de geçen tatlılardan Osmanlı kültürel yapısına dair tüm ayrıntıları çıkarabiliriz. Günümüzde çok tüketilmesine rağmen, Evliya Çelebi'nin eserinde baklavaya çok sık rastlanmaz. Çelebi'ye göre, "Cümleden baklava-yı Belgrad Rum ve Arab u Acem'de meşhurdur." O dönemlerde, baklavanın Balkan ve Rumeli'de daha meşhur olduğunu görüyoruz.
Çelebi'ye göre iyi baklava "…kağnı araba tekerleği kadar bin kat güllac ve has un yufkasından tereyağı ve badem ile bir güne baklavadır kim yerde tennur içinde pişerler… Ta bu mertebe büyük ve leziz ve kalındır, amma üstüne bir penez akçe bıraksan baklavaya batar. Ta bu mertebede güzel bir baklava olur." Yani Çelebi iyi bir baklavanın kağnı araba tekerleği kadar büyük kat kat olmasına rağmen ufacık bir paranın ağırlığından ötürü batacak kadar yumuşak olması gerektiğini ifade eder.
Galata'nın şekerlemelerinin güzelliğinden bahsederken şu cümleleri kurar Çelebi, " Şehr-i Galata'nın (…) Şekerciler çarşusunda katremiz şişeler içre niçe bin elvan mümessek ve mu'amber padişaha layık şekerleri bir diyarda yokdur, meğer Şam-ı cennet-meşamda ola." Evliya Çelebi Galata'daki şekerlerini Şam'ın şekerleri ile kıyaslamış ve neredeyse bu şekerlemeler kadar meşhur olduğunu söylemiştir.
Seyahatname'den de anlaşıldığı üzere Osmanlı kültürel yapısında tatlının önemi oldukça büyüktür, bu lezzetler Osmanlı medeniyetinden günümüze kadar sevilerek yenmiş ve çağlar boyunca bir kültür taşıyıcısı rolünü üstlenmiştir.