Arama
Sömürgecilik: Topraklara değil zihinlere pranga
Her milletin coğrafi sınırları ve bu sınırlar üzerine daimi ulusal planları vardır. Ama bazı kavimlerin diğer insanlara tasallut olan yayılmacı ve acımasız politikaları onların sıfatı olmuştur. Bugün Batılılar, Afrika'da zalim olarak adlandırılırlar. Çünkü herkesin bir akrabası bir şekilde bu insanların zulmüne maruz kalmıştır. Bir milletin, bir düşünce yapısının bekası coğrafi sınırlardan ziyade zihni sınırlara dayanır. Çünkü coğrafi sınırlar değişiklik gösterebilir ama zihin yapısı sadece daima ileriye odaklıdır. Bir ülkenin sömürge sahibi olması demek aslında o ülkenin emek hırsızı olması, başka bir medeniyetin dilini, dinini, coğrafyasını, kültürünü ve tarihini de çalması demektir.
📌Sömürgeleşme dönemi ise bu diller için altın bir çağ başlatmıştır. Eski kalıplar üzerine bir dil oluşturmaya çalışan İngiliz ve Fransızlar sömürgeleştirme faaliyetleri ile çok sayıda yeni ülke ve dil ile karşılaşmışlardır. Bu topraklardaki en ince ayrıntısına kadar işlemiş ve kendi dillerine aktarım yapmaya başlamışlardır. Artık önlerinde en az iki yüz yıl faydalanabilecekleri onlarca dil bulmuşlardır.
📌 Olayın vahameti çok ciddi boyutlara ulaşmıştır. Gerçekten de bugün İngilizce ve Fransızca sömürgelerinden aldıkları dilsel yatırımlar sayesinde ayaktadır. Bugün bir Avustralyalı şair İngilizce şiir yazmaktadır. Aynı şekilde Gineli bir şair de Fransızca şiir yazmaktadır. Edebi eser yazıldığı dile aittir. Bugün İngiliz ve Fransızlar millet olarak sanat üretimini sonlandırsalar dahi bu iki dilin edebi serüveni devam edecektir. İşte hakikat burasıdır, işte bir sömürgenin sınırlarının zihni olduğu gerçeği bir duvar gibi önümüze çıkmaktadır. Yayılmacı politikanın zaferi budur.
🔎Bilgi Notu
New York, yeni York demektir. York İngilizlerin kuzeye açılan kapısıdır. İngilizler Amerika Kıtasında kendilerine memleketlerini hatırlatması maksadıyla şehirlere kendi şehirlerinin adlarını koymuşlardır.
◾ Banana, Afrika dillerinden İspanyolca, Portekizce ve İngilizce'ye geçmiştir.
◾ Canoe, Karayip kökenlidir.
◾ Coco, *Arawak dilindendir.
◾ Dengue, **Shavili dilinden İspanyolca'ya geçmiştir.
◾ Adobe, Arapça kökenlidir.
◾ Sugar, Arapça kökenlidir.
◾ Chocolate, ***Nahuatl diline aittir.
◾ Delicatessen, Almancadır.
(x) *Kolomb'un ilk karşılaştığı halkın dilidir.
(x) ** Bir Doğu Afrika dilidir.
(x) ***Meksikalı etnik bir grubun dilidir.
Batı medeniyeti, Rönesans'tan sonra üç asır ruhları göklere yükseltti. Pascal, Goethe ve Beethoven'da Allah'a yükselmek isteyen ruh, tekniğin zaferine teslim olduktan sonra, insanlığın harp gücünü korkunç bir hale getiren kâbusu ortaya koydu.
(Nurettin Topçu)
📌Batı felsefesi kendi içerisinde sağlayamadığı düşünsel birliği teknik anlamda sağlamıştır. İngilizlerin başını çektiği Sanayi Devrimi, iki büyük güç olan İngiltere ve Fransa'nın dünyayı istila etmesine vesile olmuştur. Topçu'nun da belirttiği bu husus savaş gücü olarak ortaya bir kâbus çıkardı.
📌 Bir düşünce yapısından uzak olan bu kavimler açıklarını teknik ile kapatmış, medeni tasavvurlarını ancak 20. yüzyılın başlarında ortaya koyabilmişlerdir. Hâlbuki bizim medeni tecrübemiz 600'lerde başlamış 1300'lerde zirveye oturmuştur. Bizim çoğumuzdaki kavim ve topluluklarda yakın tarihlerde bu açıklarını kapatmışlardır. Savaşlar, Avrupalıları düşünce sahasından kurtarmıştır. Oturmuş bir sömürge düzeni sonrası Avrupalılar bir kapital düzen ortaya koyabilmişlerdir.
(x) 📚 Mehmet Akif'in şiirlerindeki sömürgeci Batı'ya meydan okuma
📌Batı tarihin son beş yüz senelik döneminde daima bolluk ve refah içerisinde yaşamış, ufak hadiseler dışında kendi anakarasında herhangi bir tehlikeye maruz kalmamıştır. Bu rahatlığı onları koruyan Hintli, Afrikalı askerlere ya da her türlü üretimi hayatta kalma pahasına yapan yetim çocuklara borçludurlar. Ama onların inşa ettikleri o büyük medeniyeti görmeye imkânları olmamıştır.
📌 Bir annenin ağlaması, bir bebeğin uyuyamaması Batılılar için hiçbir zaman ciddi bir şey ifade etmemiştir. Çünkü onlar karşılarındaki kavimleri, kendi ayarlarında görmemiş ve daima onun elindekinin kendi hakları olduğunu düşünmüşlerdir. Bu minvalde ortaya insanlığın güya en modern çağlarında berbat anlayış ve görüntüler çıkmıştır.
"Hâlihazırda yapmamız gereken şey, hükmettiğimiz milyonlarla bizim aramızda tercüman görevini üstlenecek bir sınıf yetiştirmektir." (Thomas Macaulay)
📌Batı niye bu koca sömürgelerinden çekildi diye soranlara bu cevabı gösterebiliriz. Sömürgeciler bu topraklarda daimi olarak kalmanın masrafını dahi hesaplayarak ortaya işlerini gönüllü olarak yaptıracakları zihni bir kölelik sistemi koymuşlardır. Bugün sömürge mazisi olan ülkelere baktığımızda yöneticilerin Batı'ya dair olan tavırlarından bu gerçeği idrak edebiliyoruz. Bu ülkeler adeta sömürge dönemindeki vali sistemi ile yönetiliyor gibilerdir.
🔎 Bilgi Notu
Batılılar sömürgeleştirdikleri her ülkede kendi tarzlarında eğitim veren okullar kurmuşlardır. Zihni olarak kendilerine yakın gördükleri yerlilerin çocuklarını bu okullarda yetiştirme yoluna gitmişlerdir.