Arama
Sultan Abdülhamid'in hayran bırakan hayvan sevgisi
Osmanlı İmparatorluğu'nun bunalımlı bir döneminde tahta çıkan II. Abdülhamid, hayvanlara özel ilgi göstermişti. Öyle ki Yıldız Sarayı'nı hayvan cinslerinin çokluğu itibariyle dünyanın ender bahçelerinden biri haline dönüştürmüştü. Peki, Sultan Abdülhamid'in dünyada yankı uyandıran hayvanları nelerdi? Sultan'ın özel koleksiyonu neleri kapsıyordu? Londra'dan özel olarak ne istemişti? İşte sizler için Sultan II. Abdülhamid'in hayvan merakı hakkında bilmeniz gerekenleri sizler için derledik.
Papağanlarla karşı merakı olan Sultan Abdülhamid, özellikle beyaz renkli olanları birçok dairede müstakil kafeslerde bulunduruyordu. İç bahçede, önemli kuşluklardan biri de bahçe içerisindeki büyük "Hamid Havuzu" ortasında bulunan ada üzerinde yer almaktaydı. Bugün hala ayakta olan ada kuşluğu demir kafeslerinin yanında, ahşap döşemeli keklik kümesleri inşa edilmişti. Merasim dairesinde sülünlük adı verilen kümeslerin yanında has ahırlar da yer alırdı.
Yıldız'da birçok daire içerisinde de kuşluklar mevcuttu. Bunlardan en bilineni mâbeyn kütüphanesi limonluğundaki kuşluktu. Ayrıca selamlık bahçesindeki Harem-i Hümâyûn kapısı nöbet mahallinde de bir kuşluk mevcuttu.
Kapalı mekânlardan sonra bu bahçelerde hayvanların bulunduğu en önemli yerler şüphesiz havuzlardı. Başta Hamid Havuzu olmakla birlikte, Çadır Kasrı önündeki havuzda, Malta Kasrı altındaki havuzda çeşitli ördek, kuğu, kaz, telli turnalar, saz tavukları ve angut gibi su kuşları bulunuyordu. Çadır Kasrı'nın bulunduğu tepeden sahildeki Mecidiye Kapısı'na kadar uzanan doğal boğaz içerisine yapılan ve Dere Havuzu olarak adlandırılan geniş sahada da birçok su kuşu doğal ortamlarında yaşamaktaydı.
Doğa harikasına dönüşen Yıldız bahçelerindeki hayvanların kontrol ve tedavisi için Fransa'dan getirilen hayvanat bahçesi uzmanı D. Joumbar bahçeyi tanımlarken "Parkta hiçbir nebatat bahçesinde emsali görülmemiş surette mevcut olan göller ve akarsular üzerlerinde siyah ve beyaz ve sorguçlu kuğular, Mısır kazları ve her cins kazlar, ördekler, yelkovanlar ve sair kuşlar gördüm. Bu hayvanların ve durdukları mevkilerin gönülleri çelen manzarası ilk anda beni hayret ettirdi. Kuşların sağlıkları istenildiği gibidir. Çünkü beslenecekleri birçok şey haricinde hasta olanlar için gerekli kum ve kurt gibi doğal ve kuru gıdaları bulabilecekleri, benim de bazı zaman içinde kaybolduğum geniş bir parka sahiptirler." ifadelerini kullanmıştı.
Sultan Abdülhamid, Japonya'dan Amerika kıtasına kadar dünyanın her yerinden saray kuşluklarına toplatmış olduğu hayvanların tür ve sayıları oldukça fazlaydı. Saltanatının ilk yıllarında şehzadeliğinden kalma güvercin merakı ve çeşitli cins güvercinlerin toplanması üzerinde yoğunlaşan Padişah, son dönemlerinde vahşi ve büyük hayvanlarla bilhassa köpek ırklarının temini için çaba harcamıştı. Hindistan, Endonezya ve Güney Asya bölgelerinden daha çok kuş türleri, Arslan ve kaplan gibi vahşi hayvanla Yemen Bölgesi'nden temin edilirdi. Arslan ve kaplan gibi vahşi hayvanların temin edildiği diğer yerler Basra, Bağdat gibi Ortadoğu coğrafyası olmuştu.