Tarihe tanıklık eden Osmanlı eserleri
Üç kıtada asırlar boyu hükmeden cihan devleti Osmanlı, Türk-İslam sanatını geliştirerek tüm dünyada şaheserlerini ortaya koydu. Dünya sanat tarihinde de önemli bir yere sahip olan Osmanlı, gittiği her yere, yüzyıllar geçse de silinmeyecek izler bırakarak medeniyetinin köklerini saldı. İşte sizler için tarihe tanıklık eden Osmanlı eserlerini derledik.
Mimar Sinan'ın 80 yaşında yaptığı ve "ustalık eserim" dediği Selimiye Cami, sadece Osmanlı'nın değil dünya mimarlık tarihinin baş yapıtlarından biridir.
Edirne'nin ve Osmanlı İmparatorluğu'nun simgesi olan camiyi Sultan II.Selim'in emriyle yaptırıldı.Çok uzaklardan dört minaresi ile göze çarpan yapı, kurulduğu yerin seçimiyle, Mimar Sinan'ın aynı zamanda usta bir şehircilik uzmanı olduğunu da gösterir. Mimarlık tarihinde en geniş mekana kurulmuş yapı olarak nitelenen Selimiye Camisi, yerden yüksekliği 43.28 m. olan, 31.30m. çapındaki kubbesiyle ilgi çeker. Ayasofya'nınkinden daha büyük olan kubbe, 6 m. genişliğindeki kemerlerle birbirine bağlanan 8 büyük payeye oturur. Köşelerde dört, mihrap yerinde bir yarım kubbe merkezi kubbeyi destekler.
Kubbe 8 sütuna dayanan bir kasnak üzerine oturtulmuştur. Kasnak, fil ayaklarına 6 metre genişliğinde kemerlerle bağlıdır. Sinan, bu şekilde örttüğü iç mekana verdiği genişlik ve ferahlıkla birlikte mekanın bir kerede kolayca anlaşılmasını sağlar.
SELİMİYE CAMİİ NASIL İNŞA EDİLDİ?
Rivayete göre, Sultan II. Selim, yaptırmak istediği cami için Hazreti Muhammed'in, rüyasında Edirne'yi işaret eder. Bunun üzerine Sultan caminin Kavak Meydanı'nda yapılmasını ister.
Selimiye Camii'ndeki kubbe, Allah'ın birliğini, tekliğini anlatır. Caminin pencerelerinin 5 kademeli oluşu İslam'ın 5 şartını anlatır. 32 metre çapındaki dev kubbe İslam'ın 32 farzını işaret eder. 4 vaaz kürsüsü 4 mezhebi, arka minarelerin 6 yollu olması imanın 6 şartını, minarelerin toplamda 12 şerefeli olması ise namazın 12 farzına yorulur.
Bir tepe üzerinde yer alan Selimiye Camii'nde daha önce hiçbir camide veya Antik Çağ eserinde görülmemiş bir teknik kullanıldı. Selimiye Cami'deki minareler 3 yolludur. 82 metrelik minareye Mimar Sinan 3 yolu yerleştirdi. Bu yollar sayesinde şerefelere çıkanlar birbirlerini görmezler. İlk yol 1. ve 3. şerefeye, ikinci yol 2. ve 3. şerefeye 3. yol ise direkt 3. şerefeye çıkar.
SELİMİYE CAMİİ'NDEKİ 'TERS LALE'NİN GİZEMİ NE?
Selimiye'deki çeşitili rivayetleri içinde barındıran ters lale motifi, ziyaretçilerce, günümüzde de en çok merak edilen cami ögelerinden biridir.
Rivayete göre, caminin inşa edileceği alan önceden bir lale bahçesiydi. Ancak bahçenin sahibi burayı satmak istememişti. En sonunda camiye bir lale motifi konulması şartıyla arsayı satmıştı. Yine bu rivayete göre buradaki lale motifi bu arsada bir lale bahçesi olduğunu, ters olması ise sahibinin tersliğini temsil ediyor.
Eski harflerle yazımında Allah ve lale sözcüklerinde aynı harfler bulunması nedeniyle bu çiçek kutsal sayılırdı. Ayrıca eski harflerle yazılmış lale sözcüğü tersten okunduğunda Osman'ın kutsal alameti olan hilal okunur.
Bir başka rivayete göre ters lale ise Mimar Sinan'ın o günlerde hastalanan ve ölen torunu Fatma'yla ilgiliydi.
MÜSLÜMANLARIN BATI'YA CEVABI
Bazı söylentilere göre, Roma'da, Katolik dünyası 1506'da yapımına başlanıp 1605 yılında tamamlanan Saint Pietro, bugünkü Vatikan'ın merkezi olan kilisenin yapımına başlamıştı. Hristiyan dünyası İslam dünyasına karşı bu yapının kutsiyetini ve bir kalkan olduğunu söylüyordu. Haşmetli bir yapı ve Hristiyanlığın en büyük simgesi olarak bu dinin merkezi, Vatikan'da inşa edilen Sen Pier Kilisesine karşılık yapılmış Selimiye Camii. Selimiye, direkt Hristiyan dünyasına cevaptı.