Tarihi Kazan şehrinin işgali
Yüzyıllar boyu tarihte, Türk - İslam toprağı olarak anılan Kazan şehri, kuzey yarım kürenin gözde coğrafyalarından biri olmuştur. Bu durum ise işgalci devletlerin göz dikmesine ve ne yazık ki bölgenin işgaline zemin hazırlamıştır. O dönemler komşu Rus Knezliği arasında çıkan gerilimler zamanla bir propaganda aracına dönüşmüş ve Kazan Hanlığı'nın taht kavgalarında bir koz olarak kullanılmıştır. Korkunç Ivan olarak bilinen IV. Ivan ise Avrasya'nın incisini yağmalayarak ele geçirmiştir...
Giriş Tarihi: 03.10.2023
11:05
Güncelleme Tarihi: 26.09.2024
12:22
RUS YANLISI BİR YÖNETİCİ
◾ Hanlığın hüküm sürdüğü 115 senede toplam 19 kez han değişir. 15 han tahta çıkar, bunlardan bazısı birkaç defa tahtı işgal eder. Hanlığın sonunu hazırlayan etmenlerden bir diğeri ise yerli aristokrat sınıfının iki gruba ayrılarak devlet işine karışmasıdır.
◾ 1487 senesinde Kazan, Ruslar tarafından işgal edilir. 9 Temmuz 1487 tarihinde başkent düşer. Fakat Knezlik, Kazan Hanlığı'nı tamamıyla ortadan kaldıracak güçte değildir.
◾ Bu nedenle Rus Knezi, Han oğlu Kasım gibi kendisine tâbi olacak ve Ruslara hizmet edecek bir yönetici ister ve Kazan tahtına Muhammed Emin'i çıkartır.
I.SAHİP GİRAY DEVRİ
◾ Muhammed Emin ile bir anlaşma yapar. Anlaşmanın şartları şöyledir: Kazanlılar Ruslara karşı asla savaşmayacak ve Moskova büyük knezinin izni olmadan kendilerine han seçemeyeceklerdir. 1502 yılına gelindiğinde Muhammed Emin, Kazan tahtına üçüncü kez oturur. Fakat hiç beklenmedik bir olay olur. Han, 1505 'te Moskova'ya karşı sefer açar.
◾ 22 Mayıs ve 22 Haziran 1506 tarihlerinde Rus orduları mağlup edilir. 1509 'da Han'ın ölümünden sonra Moskova'nın aday gösterdiği Şah Ali tahta geçer. Fakat bir süre sonra Şah Ali'nin aleyhtarları, Kırım yöneticisini yardıma çağırır. Bu vesileyle I. Sahip Giray Han, Kazan tahtına geçer.
Aleyhtarları ne demek? Bu sözcük "karşı olan, karşıt olan" manasına gelmektedir.
Kazan Türklerinin kadın kahramanı: Süyümbike
KAZAN'IN DÜŞMESİ
◾ Kırım tahtına geçen Giray Han, Rus Knezliği ile iyi geçinme siyaseti takip etmek ister fakat böyle yaparak Kırım-Kazan iş birliğini sekteye uğratır. Han ise knezliğin merkezi Moskova'ya yalnız başına karşı duramayacağını bildiğinden Osmanlı İmparatorluğu'ndan yardım talep eder. Fakat o dönemler Osmanlı savaşta olduğundan gerekli yardımı temin edemez.
◾ Bu süreçte Ruslar, Kazan'ı işgal etmeye ve gün geçtikçe Rus nüfusu bölgede artmaya devam eder. En son tahta geçen Süyümbike ve oğlu Ötemiş Giray, Rus Knezliği'nin başına geçen VI. Ivan'ın baskılarına dirense de Rus ordusu, 20 Ağustos 1552 tarihinde Kazan'a ulaşır ve 23 Ağustos'ta şehri kuşatır.
◾ Tahmini iki ay kadar süren çarpışmalar sonrası Kazan, 15 Ekim 1552'de düşer . VI.Ivan olarak tanınan Korkunç Ivan, knezliği istediğine kavuşturmuştur. Kazan'ı yakıp yıkar, taş üstünde taş bırakmayarak kadim Türk diyarında uzun yıllar silinmeyecek acı izler bırakır.
Süyümbike'nin mücadele dolu hayatı