Tarihin izinde: Kırım yapıları
Kırım, tarih boyunca yakın ilişkiler içerisinde olduğumuz bir toprak parçasıdır. Osmanlı hakimiyetinin ardından Ruslarca ilhak edilen bu bölge, maddi olduğu kadar manen de büyük bir soykırıma uğradı. Lakin mazinin o cıvıltılı ve mesud günleri yapılarda yaşamaya devam etti. Sizler için Kırım'ın simgesi haline gelmiş yapılarından örnekleri bir araya getirdik.
Giriş Tarihi: 07.08.2022
16:54
Güncelleme Tarihi: 07.08.2023
13:55
🔹 Adına çeşmeler yapılan, şiirler yazılan Dilara Bikeç'in türbesi, Han Sarayı'nın duvarına bitişiktir. Bazı kaynaklarda Gözyaşı Çeşmesi'nin türbenin duvarına bitişik olarak yapıldığı da belirtilmektedir.
Tarihçi Gayvoronskiy Bahçesaray Çeşmesi'ni şöyle anlatıyor:
"Bahçesaray çeşmesi mütevazı bir yapıdır ancak büyük bir sanatsal zevkle yapılmıştır. Mermerden ustaca oyulmuş meyveler, çiçekler, yapraklar, sütunlar, süs eşyaları yarı saydam görünür; tek bir kıvrılma ve tek bir çiçek birbirini tekrarlamaz. Nişin ortasına beş yapraklı bir çiçek oyulmuştur. Bu bir süzgeçtir: ondan damla damla su bir mermer kaseye damlar, oradan yanlardaki iki küçük kaseye yayılır, yine orta sıradaki büyük bir kasede toplanır ve bu üç kez tekrarlanır. Çeşmenin dibinde küçük bir drenaj havuzu bulunmaktadır. Kenarına oyulmuş sıra sıra delikler, suyun onu neredeyse ağzına kadar doldurması ve burada oyulmuş çift sarmal üzerinde neşeli bir girdapta kıvrılarak aşağıdaki mermer levhanın üzerine bir çınlayan akıntılar yelpazesiyle dökülmesi gerektiğini gösterir."
Şair Şeyhi ise bu güzide çeşme için şu satırları kaleme almıştır:
"Allah'a şan olsun! Güldü yine Bahçesaray'ın yüzü: Düzenlendi akıllıca Büyük Kırım Hanı'nın lütfu. Çevresine su verdi, sürekli gayreti sayesinde, Ve isterse Allah, yapar daha iyi şeyler bile. Buldu keskin zekasıyla suyu ve düzenledi güzel bir çeşme. Kim denemek isterse, çıkar su oradan ve görür şunu: Şam'ı da gördük Bağdat'ı da (ve) görmedik onun benzerini hiç! Her susayana okur Şeyhi, bu çeşmenin ağzından şu sözleri: Gelin ve için şifalı kaynağın en saf suyunu!"
Osmanlı çeşme mimarisinin 5 eşsiz örneği
4 - Kırlangıç Yuvası
🔹 1912 yılında, Kırım'ın Gaspra Kasabası'nda yapılan kale, 40 metre yüksekliğindeki Aurora Yamacı'na inşa edilir. Mimarı, Leonid Sherwood tarafından Neogotik bir tarzda tasarlanır.
Leonid Sherwood kimdir? 28 Nisan 1871'de Rusya'da doğan heykeltıraş ve mimardır.
🔹 Kırım'ın simgesi kabul edilen bu eşsiz yapı,Karadeniz kıyısındaki Ai-Todor Burnu'na bakmaktadır. Bu kale, Kırım'ın en popüler turistik mekânlardan birisi sayılır. Bu konuma inşa edilen ilk bina, Rus bir general için 1895 yılında yapılır.Daha sonra kulübenin mülkiyeti Rus çarının doktoruna geçer.
🔹 1930 'larda okuma kulübü yapılan bina, güvenlik nedeniyle kapatılır ve uzun yıllar kullanılamaz. 1968 yılında yapı yenilenir, 1975 yılında ise restoran olarak hizmet vermeye başlar. 2011 'de kısa süreliğine restorasyon çalışmaları nedeniyle kapatılır.
🔹 Yapı, bir giriş salonu, ziyaretçi odası, kuleye çıkan merdivenler ve her kata bir tane olacak şekilde iki yatak odasını barındırır. Dış tarafı olan gözlem terasından deniz ve Yalta kıyıları, ziyaretçilere görsel şölen yaşatır.
Neogotik ne demek? Avrupa'da XII. yüzyılda ortaya çıkan ve Rönesans'a kadar gelişen, eserlerde sivri hatların belirgin olduğu mimari bir üsluptur.
Cenevizlilerin ticaret yolundaki tarihi kaleler