Tarihin seyrini değiştiren savaş: Dandanakan
Dandanakan, tarihin seyrini değiştiren önemli bir savaştı. Selçuklu, bütün Türkistan'ın dahi karşı koyamayacağı söylenen ordu karşısında galip geldi. Böylece Dandanakan Savaşı, uzun yıllar sürecek olan Selçuklu destanının başlangıcını oluşturdu. Gelin, bir medeniyetin ortaya çıkmasını sağlayan bu tarihi olayın detaylarına daha yakından bakalım.
Giriş Tarihi: 02.02.2021
16:28
Güncelleme Tarihi: 02.02.2022
11:56
Sesli dinlemek için tıklayınız.
➡ Çağrı Bey, Sultan Mesud'un harekat kararı sırasında Serahs'ta bulunuyordu. Tuğrul Bey Nişâbur'dan, Musa Yabgu da Merv'den gelerek burada güçlerini birleştirdi.
➡ Gazneli ordusunun içerisinde çok sayıda fil vardı ve "bütün Türkistan'ın dahi karşı koyamayacağı" söyleniyordu. Kendilerini ortadan kaldırmak isteyen bu güç karşısında Tuğrul Bey, çöllere çekilmeyi istese de Çağrı Bey savaşmakta ısrar etti. Eğer karşılık verilmezse başka bir yerde tutunmanın çok zor olacağını, fillere sahip ağır Gazneli ordusunun karşısında süratle hareket etmenin avantajlı olduğunu ileri sürdü.
➡ Çağrı Bey'in teklifinin kabul edilmesiyle Gazneli ordusuyla savaşıldı. Selçuklular, yaz sıcaklığı bastırınca düşman ordusunun hem su ve hem de diğer erzak konusunda sıkıntıya soktu. Fakat yine de Selçuklu ordusu yenilgiyle uğradı.
➡ Selçuklu'nun bu yenilgisi onları itaat altına alacak kesin bir kayıp değildi.
➡ Sultan Mesud, Serahs'a girdikten sonra Selçuklular Gaznelilerin kullandığı suyun yataklarını değiştirerek onları zor durumda bıraktı. Bu dönemde şiddetli bir kuraklık yaşanıyordu. Bunun neticesinde Selçuklulara barış teklifi yapmak zorunda kaldılar.
➡ Bu barış antlaşması geçiciydi. Yaz sıcaklığının geçmesi ve Ramazan ayında kan dökülmemesi için sulh yapıldı. Bu geçici antlaşma neticesinde iki taraf da dinlenerek savaş için güç topladı.
➡ Gazneli Mahmud'un yerine geçen oğlu Sultan Mesud, yapılan görüşmeler neticesinde Selçuklulara hil'at, menşur ve sancak gönderdi. Bu anlaşma sayesinde meşru bir devlet olma yolunda önemli bir adım atılmış oldu.
Bu barışın bir diğer önemli noktası, Gazneli Devleti'nin Selçuklu'yu siyasi bir teşekkül olarak görmesiydi.
➡ Geçici barıştan sonra Gazneliler, Selçuklu'nun üzerine yürüdü.
➡ Selçuklu ordusu meydan savaşı yerine akınlar yaparak Gazneli ordusunu yıpratıyordu. Sultan Mesud, 17 Ocak 1040'da Nişâbur'a yürüdüyse de kıtlıktan dolayı Serahs yöneldi ve burada Büyük Selçuklu ordusu mağlup edildi.
➡Bu bölgede büyük bir kıtlık yaşanıyordu. Devlet adamlarının Sultan Mesud'a, Herat'a çekilmesi yönünde tavsiye vermelerine rağmen, hükümdar yanlış karar vererek şiddetli sıcak altında Merv'e doğru hareket etti.
📌 Gazneli Mesud'un seferi, Selçuklu'da ciddi yankı buldu. Öyle ki her an baskı yeme ihtimaline karşı Tuğrul Bey, 15 gün kalkanını yastık yaparak uyuduğu, çizmesini dahi çıkarmadığı söylenir.
➡O sene mevsim şartları Selçuklu'nun lehineydi. Kışın hiç yağmur yağmaması büyük bir kıtlığa neden oldu. Böyle bir hal üzerinde iken sefere çıkan Gazneliler, suya ulaşmak amacıyla Dandanakan'a gitti.
Dandanakan, Merv'e yakın bir kasabaydı.