Arama
Hayvanlardan insanlara bulaşan 5 tehlikeli hastalık
Hayvanlardan insanlara bulaşan hastalıklar zoonoz olarak adlandırılır. Bu hastalıkların insanlara bulaşması çok ciddi tehlike oluşturabilir. Bazıları tedavi edilebilmesine rağmen bazıları ise sadece koruyucu aşı ile önlenebilir. Dünyayı saran koronavirüs de zoonotik yani hayvanlardan insanlara bulaşabilen bir hastalıktır. Peki, hayvanlardan insanlara bulaşan hastalıklar nelerdir? Hangi hayvandan hangi hastalık bulaşır ve bu hastalıkların bulaşma yolları nelerdir?
Koronavirüs hayvanlar arasında yaygın olan büyük bir virüs grubudur. Nadir durumlarda, bilim insanlarının zoonotik olarak adlandırdığı durumdur, yani hayvanlardan insanlara bulaşabilirler.
Koronavirüsler, soğuk algınlığından Orta Doğu Solunum Sendromu (MERS-CoV) ve Şiddetli Akut Solunum Sendromu (SARS-CoV) gibi daha ciddi hastalıklara kadar çeşitli hastalıklara neden olan büyük bir virüs ailesidir. İnsan, yarasa, domuz, kedi, köpek, kemirgen ve kanatlılarda bulunabiliyor.
Şimdiye kadar virüsün (yüzde 96 oranında) yarasalardaki virüslere benzediği, bu sebeple yarasalardan yayıldığı düşünülüyordu. Fakat yapılan bir çalışmada, pangolin (pullu karıncayiyen) adlı bir yabani hayvan türündeki virüslerin mevcut koronavirüse yüzde 99 oranında benzediği keşfedildi.
İnsanlarda koronavirüsün neden olduğu hastalık basit soğuk algınlığından ağır akut solunum sendromuna kadar değişkenlik gösterebiliyor.
Solunum yolu virüsleri gibi Kovid-19 da hasta kişinin öksürmesi, hapşırması ya da burnunu temizlemesi sırasında saçılan parçacıkların solunması ile bulaşıyor.
Bu yolla bulaşma, genellikle hasta kişiyle 1 metreden daha yakın mesafeli temas sonucu gelişiyor. Ayrıca, hasta bir kişinin temas ettiği yüzeylere dokunma ve daha sonra dokunan el ile ağız, burun ya da göze temas yoluyla da bulaşma riski bulunuyor.
Belirtiler, hafif ya da şiddetli olabilir. Ateş ve öksürüğün yanı sıra hastalığı şiddetli geçiren kişilerde nefes darlığı, zatürre, böbrek yetmezliği gelişebilir ve hastalık ölümle sonuçlanabilir.
Şu an koronavirüsün tedavisi için kullanılan aşı veya ilaç bulunmuyor. Fakat Türkiye, Kovid-19 için aşı ve tedavi çalışmalarına başladı. Bu çalışmalardan biri de immün plazma yöntemi. Dünyada ilk defa Çin'de uygulanan bu tedavi yönteminden yüzde 80 başarı elde edildi. İmmün plazma özellikle yoğun bakımdaki risk oranı yüksek hastalarda etkili oluyor.
İmmün plazma yöntemi ile ilgili haberimizi okumak için tıklayın.
Şarbon, sporla çoğalan bir bakterinin neden olduğu nadir fakat ciddi bir hastalıktır. Çiftlik hayvanları ve vahşi av hayvanlarını etkileyense de hata hayvanlarla temas halinde insanlara da bulaşabilir.
Deri şarbonu derideki çizik ve yaralardan, bağırsak şarbonu hasta hayvanların çiğ yenen etleri ile akciğer şarbonu ise solunum yolu ile bulaşabilir. Akciğer ve bağırsakta yerleşen şarbon da görülmekle birlikte, en yaygın olanı deri şarbonudur.