Arama
İnsan eliyle yapılan büyük tahribat: Çevre kirliliği
Dünyanın kanseri çevre kirliliği gittikçe daha görünür ve ciddi bir probleme dönüşüyor. Sanayi devrimi ile başlayan çevre kirliliği gün geçtikçe hızla artıyor ve dünyaya onarılmaz şekillerde zarar veriyor. 1972 yılında İsveç'in Stokholm kentinde yapılan Birleşmiş Milletler Çevre Konferansı'nda alınan bir kararla, 5 Haziran günü Dünya Çevre Günü olarak kabul edilmiştir. Son yıllarda çevre kirliliğinin artması, yaşanan büyük doğal afetler ve küresel ısınma hakkındaki tartışmalar çevre bilincinin oluşup korunması için önemli çalışmalar yapılmasını sağlamıştır. Peki çok üzerinde durduğumuz çevre kirliliğinin gerçekte ne olduğunu, sebeplerini, sonuçlarını biliyor muyuz? İşte çevre kirliliği hakkında bilmemiz gereken detaylar…
*Her yıl 3.5 trilyon litrelik arıtılmamış kanalizasyon ve endüstriyel atık Birleşik Devletler tarafından sulara boşaltılıyor.
*Çevre kirliliğinden dolayı her yıl ortalama 5 yaşının altındaki 3 milyon çocuk ölüyor.
*En çok karbondioksit üreten ülke Çin'dir. İkinci sırada ise ABD gelmektedir.
*Şu anda dünyada 500 milyondan fazla araba vardır. Bu sayının 2030 yılında iki katına çıkması bekleniyor. Bu da hava kirliliği seviyesinin iki katına çıkacağı anlamına geliyor.
*Yeryüzünde içme suyu olarak içilen suların çoğunda ortalama 73 farklı çeşit böcek ilacı bulunmaktadır.
*Hava kirliliği, saat başı 800, dakika başı 13 kişinin hayatını kaybetmesine yol açıyor. Bu rakam, her yıl tüberküloz, sıtma ve AIDS gibi hastalıkların tamamından ölenlerin 3 misli fazlasıdır.
*Evlerdeki hava kirliliği, çoğu gelişmekte olan ülkelerde her yıl 3,8 milyon erken ölüme yol açıyor. Bu ölümlerin yüzde 60'ını kadınlar ve çocuklar oluşturuyor.
*Hava kirliliği, kalp hastalıklarından ölenlerin yüzde 26'sı, ciğer hastalıklarından ölenlerin yüzde 43'ü ve akciğer kanserinden ölenlerin yüzde 23'ünde en önemli faktör olarak ortaya çıkıyor. Hava kirliliği, astım, aşırı şişmanlık, ciğerlerin yeteri kadar gelişememesi, çocuk kanserleri ve bebeklerin yeteri ağırlıkta doğmamasında da önemli faktörler arasındadır.
On Birinci Kalkınma Planı döneminde Türkiye'nin çevre ve doğal kaynakların sürdürülebilir yönetimi alanında önceliklendirilmesinde fayda görülen temel hedefler aşağıda özetlenmektedir:
- İklim dostu, düşük karbonlu bir kalkınma modelinin oluşturulması,
- İyi çevre durumu odaklı araştırma geliştirme (Ar-Ge) ve inovasyon stratejilerinin geliştirilmesi ve uygulamalarının yaygınlaştırılması,
- Çevre ve doğal kaynak yönetimi konusunda ulusal ve sektörel kapasitenin geliştirilmesi,
- Sürdürülebilirlik, çevre ve doğal kaynaklar hakkında farkındalığın arttırılması,
-Ulusal bazda çevre ve doğal kaynaklara ilişkin mevcut durumun tespiti ve gelecekteki değişimlerin izlenmesine yönelik olarak izleme ve veri yönetim kapasitesinin ve altyapısının geliştirilmesi,
- Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarına uyum sağlanması ve Plan dönemindeki oluşturulan tüm strateji ve eylem planlarının Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarına uyumlu olarak belirlenmesi,
- Çevre yönetimi ve korunması ile ilgili teşvik ve araçların çeşitlendirilmesi.
Ekolojik farkındalık ve duyarlılığın topluma yayılması.
Ekolojik çevre üzerinde nüfus ve tüketim baskısının azaltılması.
Tarım ve diğer üretimlerde çevreye zarar vermeyen metotların geliştirilip uygulanması, gereğinden fazla ve zamansız gübre (özellikle azot, fosfor) kullanımının engellenmesi. (Organik tarım, kalıcıkültür vs.)
Atıkların azaltılması, dönüştürülmesi, yeniden işlenmesi, zararlı atık üreten teknolojiler yerine daha zararsız teknolojilere geçilmesi.
Tarımsal atıkların enerji üretimi, kompost vb. yöntemlerle faydalı kaynaklar şekline dönüştürülmesi.