Arama
Küresel adaletsizlik sadece aşı dağılımında mı?
Dünyada aşı dağılımındaki eşitsizlik ile birlikte küresel adaletsizlik konusu da gündeme geldi. Eşitsizliğin sadece aşı ya da ekonomik olduğunu söylemek ise bugünün dünyasında büyük bir yanılgı. Zira küresel adaletsizlik ve eşitsizliğin kökleri çok daha uzun bir geçmişe uzanıyor. Sömürgecilik nedeniyle yüzyıllar boyu Avrupa ülkelerinin tahakkümü altında yaşayan ülkeler, siyasi anlamda bağımsızlığa sahip olsalar dahi pek çok konuda köklerini yitirmiş, alt yapıdan mahrum kalmış ve emperyalist ülkelerin kurmuş oldukları ekonomik düzen içinde gelişme gösterememiş durumdalar. Peki, geçmişten günümüze modern dünya küresel adaletsizliği nasıl oluşturdu?
📌 Bu durumun son örneğini, tüm dünyada etkisini gösteren Covid 19 salgınının önüne geçmek için üretilen aşıların dağılımında gördük.
Dünya üzerinde "küresel" ve "uluslararası" olarak faaliyet gösteren pek çok "insani" kurum ve kuruluşa; söz konusu insan hayatı olmasına rağmen "adaletsizlik" yine gün yüzüne çıktı.
Aşılar, 52 ülkede uygulanmaya başlanırken, 142 ülkede ise henüz yaygın aşılamanın olmadığı açıklandı.
📌 Dünya genelinde şimdiye dek 53 milyon 787 bin 512 doz Covid 19 aşısı uygulandı.
Aşıların 22 milyon 550 bini Asya kıtasında, 17 milyon 750 bini Kuzey Amerika'da, 13 milyon 150 bini Avrupa kıtasında, 330 bin 512'si Orta ve Güney Amerika ülkelerinde, 7 bini ise Afrika'da yapıldı.
ABD 16 milyon 530, Çin ise 15 milyon kişi ile dünyada en fazla aşı uygulayan ülkeler oldu.
📌 142 ülkede ise henüz aşılama başlamadı. Afrika'da 53, Asya-Pasifik bölgesinde 47, Orta ve Güney Amerika'da 28, Avrupa'da 14 ülkede klinik denemeler haricinde henüz hiç kimse aşılanamadı.
Pek çok ülkede henüz tek bir kişinin dahi aşılanamamış olması, Covid 19 aşılarına erişimde adaletsizliği gözler önüne serdi.
Zira aşıların yüksek ve orta gelirli ülkeler tarafından ikili anlaşmalarla rezerve edilmesi, eşit erişime engel oldu.
📌 Aşılara erişimde yaşanan küresel adaletsizliğin, dünyayı bir "bağışıklık uçurumuyla" karşı karşıya bırakacağı düşünülüyor.
Bu ülkelerde sağlık çalışanları, yaşlılar ve kronik hastalar gibi risk altındaki grupların aşılanması mümkün olmayacak.
Bu durum, vaka sayılarının artmaya devam etmesi ve virüse bağlı ölümlerin yükselmesine yol açabilir. Üstelik çok sayıda ülkenin aşıların sağladığı bağışıklıktan yoksun kalması, küresel boyuttaki salgının tamamen kontrol altına alınmasını olanaksız hale getirebilir.
Aşılara erişimdeki adaletsizliğin, ülkeler arasında mevcut ekonomik eşitsizlikleri, insani gelişmişlik farklarını derinleştirme tehlikesini de tetikliyor.
📌 Öte yandan Covid 19'un etkilerine dair yapılan araştırmalarda, salgının ekonomik eşitsizliği büyüttüğü tespitleri ön plana çıkıyor.
Uluslararası insani yardım örgütü Oxfam'ın yayımladığı Eşitsizlik Raporu'nda, dünyadaki en zengin 1000 kişinin Covid 19 nedeniyle yaşadıkları kayıpları 9 ay içinde telafi edebilirken, dünyanın en yoksullarının ekonomik olarak toparlanmasının 10 yılı aşabileceği ifade ediliyor.