Arama
Trans yağ nedir? Trans yağlar vücudumuza neler yapıyor?
Trans yağlar, ucuz bitkisel yağların yüksek basınç ve yüksek ısı altında hidrojenizasyonu ile üretiliyor. Uzmanların söylediklerine göre, işlem sırasında yağa, metal parçacıkları olan nikel oksit ilave ediliyor, bazen de nişasta ve kıvam verici kimyasallar katılıyor. Böylece yağın raf ömrü uzuyor, ucuza mal ediliyor. Peki, severek yediğimiz hangi besinlerde trans yağ var? Genellikle farkına bile varmadan günde ne kadar trans yağ yiyoruz? Bu yağlar en fazla ne kadar tüketilmeli, tehlike sınırı ne zaman aşılıyor, sağlığa etkileri nasıl ortaya çıkıyor?
Yağsız yaşamın desteklediği yanlış yönlendirmeler etkisini kaybetti. Bunun yerine dengeli beslenmek adına yağ tüketimine de ihtiyaç duyduğu net olarak ortaya çıktı. Günlük enerji, düzenli hormon dizilimi, sağlıklı beyin fonksiyonu, sadece yağda eriyen A, D, E ve K vitaminlerinin emilimi bakımından yağ tüketimi oldukça elzem.
Tıpkı yiyecek gruplarında olduğu gibi yağları da kendi içerisinde dengelemek gerekiyor. Bu nedenle gün içerisinde tüketilmesi gereken yağ miktarını bir birim mısır özü/ay çiçek yağı, iki birim zeytinyağı ve bir birim tereyağı/margarin olarak dengelendiğinde bütün yağlardan yeterli ve dengeli miktarda tüketilmiş olur.
Trans yağlardan uzak durmak günümüzde artık mümkün değil. Ancak yapılan araştırmalara göre günde maksimum 0,5 gram trans yağ tüketmek gerekir. Fazlası tüm risklere davetiye çıkarmak anlamına gelir.
Kümes hayvanlarını pişirirken derisiz olarak tercih etmek gerekir.
Gıda paketi üzerinde bulunan içerik listesinde hidrojene yağlar ve trans yağ miktarını incelenmelidir. Fazla miktarda olanlar tercih edilmemelidir.
Eğer kullanmak isterseniz, yumuşak margarin (sıvı veya sprey) kullanılmalıdır.
Buharda pişirilmiş ve kızartma et daha sağlıklı olacaktır. Ekstra yağ eklenmemesi önerilir.
Süt ve süt ürünleri seçilirken az yağlı veya yağsız olanlar seçilmelidir.
Kepekli tahıllar, fasulye, bezelye, meyve ve sebze gibi doğal yağ oranı düşük; lif oranı yüksek besinleri tercih etmekte yarar vardır.
Market raflarında karşılaştığımız paketli ürünlere gelince ise, ambalajında "Trans yağ yoktur" logosunu gördüğünüz margarinleri ve diğer hazır gıdaları gönül rahatlığıyla satın alıp sofralarınıza taşıyabilirsiniz.
Dünya Sağlık Örgütü trans yağ alımını toplam enerji alımının yüzde 1'inden daha az olmasını öneriyor. Basit bir hesaplama yapacak olursak 2 bin kalorilik diyetin 2.2 gr'dan daha az bir TYA tüketimine denk geldiğini söyleyebiliriz.
Küresel Hastalık Yükü araştırmasında bu oranın yüzde 0.2-6.5 arasında olduğu da açıklandı. Çok az sayıda araştırma hem sokak lezzetlerinin hem de paketlenmiş gıdalarda trans yağların yüksek olduğunu gösteriyor. Kırgızistan'da sokakta pişirilerek satılan besinlerin ve Tacikistan'da paketlenmiş gofretlerin analizi yapıldığında her porsiyonda 2.5-3.8 gram TYA içerdiği bulundu.