Arama
Ünlü düşünürlere göre intiharın sebepleri nelerdir?
Dünyada ortalama olarak her 3 saniyede 1 kişi intihar girişiminde bulunuyor; her 40 saniyede 1 kişi intihar sonucu yaşamını yitiriyor. İntihar, günümüzde tüm ülkelerdeki ölümlerin ilk 10 nedeni arasında sayılırken; WHO verilerine göre Türkiye'de her yüz kişiye düşen intihar ortalaması 8 kişi olarak tespit edildi. Toplumsal açıdan önemli bir sorun olan intihar olgusu diğer bütün toplumsal olgulara göre farklı bir özelliğe sahip. Bu farklılık ise kendi yaşamını devam ettirmeye çabalamamaktan geçiyor. Peki ünlü düşünürler intiharı nasıl tanımladı, sebeplerini nasıl sıraladı?
Dünyanın önemli yazarlarından, Jack London, Stefan Zweig, Virginia Woolf, Ernest Hemingway, Sylvia Plath, gibi isimleri yaşadıkları olaylar, yalnızlık ve ruhsal çöküntüye dayanamayarak intihar etmiştir. İran edebiyatının büyük sanatçılarından Sadık Hidayet, "Gözlerimi geleceğe kapayıp; geçmişi unutmak istiyorum" diyerek Paris'teki evinde hava gazıyla intihar etmiştir.
Tanzimat döneminin en önemli gazetecilerinden ve eleştirmenlerinden Beşir Fuad'ın intiharı, bilinen en trajik intihardır. Yusuf ile Züleyha, Leyla ile Mecnun, Tahir ile Zühre gibi eserlerde de intihar kavramı işlenmiştir. İntihar sözcüğünün ilk defa 19. yüzyıl şairlerinden Âsaf'ın bir kasidesine redif olarak kullanıldığını görürüz. II. Meşrutiyet sonrasının en önemli isimlerinden Ziya Gökalp, fikrî buhranlarının da etkisiyle intihar girişiminde bulumuştur. İntiharı düşünen edebiyatçılardan biri de Sabahattin Ali'dir. Nabizâde Nazım'ın Zehra, Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın çoğu eserinde, Fatma Aliye'nin, Muhâdarât isimli romanlarında intihar düşüncesi karakterlerin ruh dünyasında kesinlikle işlenmiştir.
William Shakespeare, Romeo ve Juliet
William Shakespeare'in Romeo ve Juliet adlı eserinde toplum baskısı ve birbirine düşman iki kabilenin kanunlarını aşamayan iki genç intiharı seçer. Shakespeare'in Othello adlı eserinde ise kıskançlık sonrası alınan yanlış bir kararla karısını öldüren Othello'nun gerçekleri öğrendikten sonra intihar etmesi anlatılır.
Goethe, Genç Werther'in Acıları
Goethe'nin bir zamanlar intihar salgını yaratan ve yıllarca yayınlanması yasaklanan ünlü eseri Genç Werther'in Acıları da dünyanın katı gerçekleriyle uyuşamayan hayalperest bir gencin ıstıraplarını konu edinir. Goethe'nin yaşadığı olaylardan esinlenerek kurguladığı bu romanın kahramanı Werther, Albert adında bir delikanlıyla nişanlı olan Lotte'ye âşık olur. Nişanlısının yokluğundan da yararlanarak Lotte'yle görüşür. Werther, kızın nişanlısının geri dönüp kızla evlenmesini ve bu ikilinin mutlu bir aile kurmalarını kaldıramayarak intihar eder.
Victor Hugo, Ruy Blas
Victor Hugo'nun Ruy Blas adlı eserinde Ruy Blas'ın efendisi Don Salluste'i öldürdükten sonra intihar etmesi anlatılır. Victor Hugo'nun Hernani adlı eserinde ise Hernani'nin tüm felâketlerin ardından eriştiği mutluluğa rağmen Don Gomez'e verdiği söz üzerine, eşi ve sevgilisi Dona Sol ile birlikte kendilerini zehirleyerek intihar ederler.
Sefiller'de Javert, çaldığı ekmek yüzünden kürek mahkumu olarak tutukluyken kaçan Jean Valjean'ı yakalamak için roman boyunca kovalar. Paris'te çıkan iç ayaklanmalar sırasında isyana katılan Jean Valjean tarafından canı bağışlanan Javert'in hukuka dayanan ahlaki dünyası alt üst olur. Bir mahkumun gerektiğinde normal bir vatandaştan daha iyi olabileceği gerçeğini hazmedemeyen Javert yaptıklarından pişman olarak intihar eder.
Gustave Flaubert, Madam Bovary
İntihar denince akla gelen en etkileyici eserlerden biri şüphesiz, Gustave Flaubert'in Madam Bovary adlı romanıdır. Bu romanın merkezi figürü Emma'dır. Taşrada görev yapan doktor kocasının ona sağladığı tüm imkânları hiçe sayan, çevresiyle uzlaşamayan, gözü yükseklerde olan, Paris'e gitme hayaliyle yanan güzel, alımlı bir kadındır. Hayal ettiği hayata erişmek için kocasından habersiz lüks eşyalar alarak, kocasını borç batağına sürükler. Kocasını önce Rodolphe, ardından Leon'la aldatır. Her iki aşığı tarafından da terk edilen Emma, iç çatışmalar ve pişmanlıklarla bunalımın eşiğine gelir. İntiharı tek çare olarak gören Emma, arsenikle intihar eder. Gerçek hayatta intihar etmeyi düşündüğü halde intihar edemeyen Flaubert, romanındaki kahramanı öldürerek bu düşüncesini yerine getirir.