Çerkes Ethem
Çerkes Ethem
- Doğum Tarihi 1886
- Doğum Yeri Bandırma
- Ölüm Tarihi 21 Eylül 1948
- Ölüm Yeri Amman, Ürdün
Kuvayı- Milliye’nin unutulmaz isimlerinden biri de Çerkez kökenli olan komutan Çerkez Ethem’dir. Kurtuluş Savaşı’nda gösterdiği cesareti ile bilinmektedir. Çerkez Ethem’in ataları, 19. yüzyılda Kafkasya’dan Osmanlı topraklarına göç eder. Ailesi Balıkesir’in ilçesi Bandırma’daki Emreköy’e yerleşir. 1886 yılına gelindiğinde ise Çerkez Ethem burada dünyaya gelir. Çerkeslerin Şapsığ boyundan, Ali Bey'in beş oğlunun en küçüğüdür. İki ağabeyi Rum eşkıyaları ile çarpışırken ölürler. Diğer iki ağabeyi de Harbiye'yi bitirerek subay olurlar.
Eğitimi
Çerkes Ethem, evden kaçarak Bakırköy Süvari Küçük Zabit Mektebi'ne girer ve buradaki eğitimini başarıyla tamamlar. Daha sonra Bandırma Mülki İdaresi’ne başlar fakat buradaki öğrenimini tamamlayamadan okulundan ayrılır. Böylece eğitim hayatı yarıda kalmıştır.
Savaşçı kişiliği
Çerkez Ethem, askeri eğitim almamış olsa da pek çok savaşa katılır. Balkan Savaşı'nda Bulgar cephesinde çarpışırken yaralanır. Bu olay sonrası kıdem zammı ve madalya alır. I. Dünya Savaşı'nda Kuşçubaşı Eşref'in yönettiği Teşkilat-ı Mahsusa ile birlikte İran, Afganistan ve Irak'a yapılan savaşlara ve akınlara katılır.
Kuva-yi Seyyare’yi kurması
Katıldığı savaşlarda yaralanır ve savaş sonunda köyüne çekilir. 15 Mayıs 1919 tarihinde İzmir'in işgali üzerine, vatan savunmasına başlamak için vurucu güç olarak Kuva-yi Seyyare'yi kurar. "Umum Kuvâ-yi Milliye Komutanı" ve Ankara'daki 20. Kolordu Komutanı olan Ali Fuat Paşa ile istişare ederek İngiliz ve Yunan birliklerinin ilerlemesine karşı gerilla operasyonları düzenler.
Ayaklanmaları bastırmada etkin güç
Düzenli ordu kurulana dek TBMM'ye karşı girişilen ayaklanmaları bastırdı. Anzavur Ayaklanması, Çopur Musa Ayaklanması ile Gerede ve Yozgat isyanlarını bastıran Çerkes Ethem'in isyancıları yargılamadan derhal infaz etmesi TBMM üyeleri tarafından onaylanmıyordu. 1920 yılının sonunda 20. Kolordu ve Komutanı Ali Fuat Paşa ile birlikte Gediz Muharebeleri'ne katıldı.
Düzenli orduya katılmak istemedi
Hayatını vatanına adayan Çerkes komutan, I.TBMM'nin düzenli ordusuna katılmamak için isyana kalkışır. Kendi kurduğu direniş kuvvetleri dağıtılıp çıkardığı isyan bastırılınca büyük hezimete uğrar. Ülkesini terk ederek uzaklara gider.
Hayata vedası
Kurtuluş Savaşı'nda Kuvâ-yi Milliye birliklerinde komutanlık yapan Çerkes Ethem, savaştan sonra Ürdün'e geçer ve 21 Eylül 1948 tarihinde Ürdün'ün başkenti Amman'da hayata gözlerini yumar. Ölümünün ardından bir Çerkes mezarlığına defnedilir.
