Eğitimi
Hellmut Ritter, Halle Üniversitesi ve Strasburg Üniversitesi'nde Şarkiyat ve Doğu dilleri öğrenimi gördü. Teoloji ve klasik filoloji derslerine katıldı. Hamburg Üniversitesi Doğu Kültürü ve Tarihi Bölümü'nde 1913 yılında göreve başlayan Ritter, bir sonraki yıl "Arapça Ticaret Bilimi El Kitabı" olarak tercüme edilebilecek Ein arabisches Handbuch der Handelswissenschaft adlı teziyle doktorasını tamamladı.
Askerlik görevini 1914-1918 savaş yıllarında İstanbul ve Irak'ta yapan Hellmut Ritter, bu yıllarda Türkçe ve Arapçasını geliştirdi.
Akademi hayatı
1919 yılında Hamburg Üniversitesi Doğu Dilleri Kürsüsü'nde profesör olarak göreve başladı. 1926 yılında görevinden alınan Ritter, Hamburg'da yürüttüğü İran edebiyatı ve tasavvuf çalışmalarını sürdürebilmek için İstanbul'a geldi.
Alman Doğu Derneği, İstanbul'da bir şube açmaya karar verdi ve başına da Hellmut Ritter'i getirdi.
Şarkiyat üzerine
Türkçe, Arapça ve Farsça eserler üzerinde yaptığı çalışmalarla dikkat çeken Hellmut Ritter, İstanbul'da kaldığı süre boyunca çağdaş Doğu dilleri ve biliminin gelişmesine ön ayak oldu.
Hellmut Ritter, Mehmet Fuad Köprülü, İsmail Saib Sencer, M. Şerefettin Yaltkaya ve Kilisli Rifat Bilge gibi Türk bilim insanlarıyla birlikte İstanbul Üniversitesi'nde Şarkiyat Enstitüsü'nün kurulmasını sağladı.
Şarkiyat Mecmuası'nın, Bibliotheca Islamica'nın, ardından 1947'de merkezi İstanbul'da bulunan Uluslararası Şark Tedkikleri Cemiyeti'nin ve Oriens mecmuasının temellerini attı.
Meşhur öğrencisi
Hellmut Ritter, pek çok öğrenciye Doğu bilimlerini sevdiren, yaşamlarını değiştiren bir profesördür. Bu öğrencilerden biri de İslam bilim tarihi alanındaki çalışmalarla tanıdığımız Prof. Dr. Fuat Sezgin'dir.
Aldığı görevler
Üniversite kütüphanesi içinde belirlenen bir dairede, kütüphanenin zengin koleksiyonlarından da faydalanarak Şarkiyat Enstitüsü'nü kurdu.
Emekliliğinden sonra UNESCO tarafından Herbert Wilhelm Duda ve Ahmet Ateş ile birlikte, İstanbul kütüphanelerinde İran şairlerine ait yazmaların kataloğunu hazırlamakla görevlendirildi ve bu görevin yanında, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arap ve Fars filolojileri bölümlerinde 1956-1969 arasında ders verdi.
Vefatı
1969'da Almanya'ya dönen Hellmut Ritter, 19 Mayıs 1971'de öldü. Ondan geriye Müslüman âlimlerin kaleme aldığı eserlerin tercümeleri, neşrettiği ve telif ettiği eserler ile yetiştirdiği bilim insanlarının kıymetli çalışmaları kaldı.