Yavuz Sultan Selim
Yavuz Sultan Selim
- Doğum Tarihi: 10 Ekim 1470
- Doğum Yeri: Amasya
- Ölüm Tarihi:22 Eylül 1520
- Ölüm Yeri: Çorlu
I. Selim, 10 Ekim 1470 tarihinde babası Şehzade Beyazid’ın sancakbeyi olduğu Amasya’da dünyaya geldi. Tarihi kaynakları incelediğimizde annesi Dulkadıroğlu Alâüddevle Bozkurt Bey’in kızı Ayşe Hatun olarak geçer. Siyasi ve askeri başarısı ile Osmanlı devletine çok büyük katkı sağlayan Selim, İslam dünyasını tek çatı altına toplayarak kısa süreli iktidarında dönüm noktası sayılan başarılara imza attı.
Trabzon Sancakbeyliği Dönemi
Şehzadeliğinde tecrübe kazanması için Trabzon’a sancakbeyi olarak atandı. Sancakbeyliği döneminde ilimle uğraşan Selim, yine o dönem Gürcüler üzerine çıktığı Kutaisi seferinde Kars, Erzurum, Artvin illeri ile birçok yeri fethederek Osmanlı topraklarını genişlemesine katkı sağladı.
Tahta Çıkışı
Trabzon’da iken babasının hükümdar olarak gücünün giderek zayıfladığını, özellikle Amasya’da bulunan ağabeyi Ahmed’in taht için aday sıfatıyla öne çıktığını fark eden Şehzade Selim bu durumu kabullenmedi. Böylece bir taraftan kardeşleri, diğer taraftan babasıyla taht için zorlu bir mücadeleyi göze aldı. Sancakbeyliği sırasında başarısını kanıtlayan Selim’in adaylığı yeniçerilerin de büyük bir isteği haline gelmişti. Bayezid, ağır baskı karşısında tahtından oğlu lehine feragat etmeye mecbur oldu. Böylece I. Selim dokuzuncu Osmanlı hükümdarı olarak tahta çıktı.
Hükümdarlığının İlk Yılları
Hükümdarlığının ilk yıllarında Osmanlı tahtında taht kavgaları ve iç karışıklıklar yaşanmaktaydı. Yavuz Sultan Selim, bu dönemde tahtını sağlamlaştırmak için iç politikalara odaklandı ve kardeşleriyle mücadele etti. 1514 yılında İran Safevi Devleti'ne karşı büyük bir sefere çıkarak Çaldıran Meydan Muharebesi'ni kazandı. Bu zaferle birlikte Doğu Anadolu'daki Safevi kontrolü sona erdi ve Osmanlı sınırları genişledi.
İslam Dünyasını Tek Çatı Altında Topladı
1517 yılında ise Mısır Seferi'ni gerçekleştirerek ve Mısır'ı Osmanlı İmparatorluğu'na kattı. Bu zaferle birlikte Osmanlı İmparatorluğu, Akdeniz'e hâkim bir güç haline geldi Suriye, Filistin, Hicaz, Osmanlı hakimiyetine girmiştir ve Kutsal Emanetler Osmanlı hakimiyetine girdi böylelikle Yavuz Selim İslam dünyasında önemli bir aktör konumuna yükseldi. Yavuz Sultan Selim burada “Hâdimü’l Haremeyn” (Mekke ve Medine’nin Hizmetçisi) ünvanına sahip oldu. Sultan Selim Mısır Abbasi Halifesi El- Mütevekkil’in de bulunduğu bir grup önde gelen ismi İstanbula’a sevk etti. Bu tarihten itibaren Müslümanların liderliğini ifade eden halifelik Osmanlı hükümdarlığına geçmiş ve ilk Osmanlı halifesi Yavuz Sultan Selim olmuştur.
8 Yıla Sığan Kritik Başarılar
Yavuz Sultan Selim'in hükümdarlığı, Osmanlı İmparatorluğu'nun genişlemesi ve güçlenmesi açısından kritik bir dönem olarak kabul edilir ve Osmanlı tarihinde önemli bir yer tutar. 8 yıl süren hükümdarlığında Osmanlı topraklarını 2,5 kat kadar genişletmiştir. Selimin askeri başarıları hem devletin ömrünü uzatmış hem de doğudaki tehditi ortadan kaldırması kendisinden sonra gelecek Kanuni Sultan Süleyman’ın Batıya doğru olacak seferlerini önünü açmıştır.
Haliç tersanesini yeniden inşa ederek kapasitesini arttırmıştır. Diyarbakır Fatih Paşa Camii ve Elbistan Ulu Camii'ni, Şam Salihiye'de Muhyiddin İbn Arabi'ye camii ve imaretini, İstanbul'da Yavuz Sultan Selim Cüzzamhanesi’ni ve Şam Sultan Selim Camii'ini inşa ettirmiş, Muhyiddin İbn Arabi'nin türbesini de bulup yaptıran Yavuz Selim hükümdarlığı boyunca da kültürel tarihe büyük katkı sağlamıştır.
Vefatı
Yavuz Sultan Selim, İstanbul’da çıkan veba salgınından sonra 18 Temmuz 1519’ da Edirne’ye doğru çıktı ancak sırtında çıkan ur yüzünden Çorlu’da durumu ağırlaştı ve 22 Eylül 1520 yılında vefat etti. Kabri bugün Sultan Selim camiinde bulunur.