Kentsel intermedya: şehir, arşiv, hikâye

Harvard Üniversitesi ve Andrew W. Mellon Vakfı'nın desteklediği dört yıllık bir proje kapsamında; Berlin, Boston, İstanbul ve Mumbai merkezli dört kent araştırması temelinde hazırlanan sergi, bu alandaki kalıplaşmış anlatılar ve hâkim kavramsal çerçevelerin dışında kalan tema ve hikâyelere yer verir. Arşiv belgeleri, dijital veri setleri, mimari çizimler, fotoğrafçılık, kartografi, grafik tasarım, yazılı içerik, animasyon, film ve video gibi araçların kullanımıyla kentsel çevre, şehirde yaşayanlar ve şehir kültürüne dair üretilen yeni çalışma yaklaşımları görsel anlatımlarla sunulur.
Kentsel İntermedya'nın bağlamı
Harvard Mellon Kent Girişimi bünyesinde, çeşitli araştırma ve tasarım ekiplerinin katılımıyla gerçekleştirilen Kentsel İntermedya projesi, mesleki sınırları aşan disiplinler arası bir iletişim ve iş birliğinin önemine dikkati çeker. Her uygulama alanı ve disiplinin kendine özgü bilgi üretiminde belirli "kör noktalar" vardır. Bu bağlamda gerek proje gerekse sergi, ancak bir başka bilgi türü ve disiplin dâhilinde ele alınıp anlamlandırılabilen bu kör noktalara yoğunlaşır.
Girişim tarafından önerilen, görsel materyal kullanımı açısından zengin yeni araştırma yöntemleri, fiziksel ve dijital medyayı birtakım teknolojilerle iletişime sokarak birbirine tanıtmayı amaçlar. Bu yolla hibritleşerek yapısal bir ilişki içerisinde nitelik ve teknik paylaşımına geçen görsel araçlar, şehirler hakkında bilgi üretim süreçlerine yönelik yeni intermedya dilleri oluşturur. Söz konusu yöntemler, kentsel fenomenlerin karmaşası ve dinamizminin eleştirel açılardan incelenmesine, çok katmanlı mekânsal ve zamansal hikâyelerin görselleştirilmesine imkân tanır.
Projenin sergileştirilmesi ve görsel içerik
Berlin, Boston, İstanbul ve Mumbai, tıpkı birer portal gibi, serginin temelini teşkil eden şu üç ana temaya açılır: Planlı-plansız, formel-informel süreçlerin birbirine bağımlılığı; göç ve devingenliğin kentsel izleri ile kapsama ve dışarıda bırakma biçimleri; doğa ve teknoloji ile kentsel ekoloji ve altyapı sistemlerinin ilişkisi.
Kentsel İntermedya, projenin üç bileşeni olan kent, arşiv ve hikâyeyi bir araya getiren bir araştırma, bir metodoloji denemesi ve bir arayüzdür. Her hikâye, kentsel çevre ve süreçlere dair mevcut anlayışları sorgulamak üzere, iç içe geçen bir dizi matris üzerinden bugünün meselelerini tarihî ve mekânsal boyutlarıyla araştırır. Matrislerin aracılık ettiği hikâyeler, sergide yorumlamaya, ayrıntılandırmaya ve anlamsal olarak yeniden kurgulamaya açıktır. Arşiv kısmıysa, kaynağıyla künyelenerek hikâyelere eşlik eden muhtelif görsellerden oluşur. Bu şekilde, saha çalışması ya da arşiv araştırması esnasında edinilen her bir belge, fotoğraf, harita, film ve videonun tarihsel ve nesnel bütünlüğü korunur. Kat -1'deki sergi mekânında ekranlara yansıyan hikâyelerle eş zamanlı olarak akan bu arşiv kayıtlarının bir kaynak havuzu meydana getirmesi, her bir belgenin bir diğer anlatıcı ve kurgusallıkla bambaşka hikâyelerin önünü açabileceğine işaret eder.
27 Ocak-21 Şubat tarihlerinde Berlin'deki AEDES Architecture Forum'da düzenlenen bu sergi, SALT Galata'daki sunumunun ardından, 15 Nisan-9 Mayıs tarihlerinde Mumbai'deki Chhatrapati Shivaji Maharaj Vastu Sangrahalaya'da gerçekleştirilecektir.

Küratörler: Eve Blau ve Robert Gerard Pietrusko
Harvard Üniversitesi Tasarım Enstitüsü
Sergi Tasarımı: Eric Höweler
Höweler + Yoon ve Harvard Üniversitesi Tasarım Enstitüsü