Anadolu'nun genç üniversitelerine ışık tutacaklar

Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından Türk yükseköğretiminde ilk kez uygulanacak "YÖK Anadolu Projesi" ile ülke genelinde eğitimin kalitesinin artması ve mezun niteliğinin yükselmesi sonucu akademik eğitimde yeni bir dönemin kapısı aralanacak.

"Yeni YÖK" tarafından dünya yükseköğretimindeki üniversitelerin eşleştirme projeleri modellemeleri de dikkate alınarak başlatılan YÖK Anadolu Projesi, 4 Şubat Perşembe günü Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katılımıyla tanıtıldı.

İlk aşaması 2019'da Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi'nde yapılan toplantıda, 24 üniversitede "Dijital Dönüşüm" ile başlatılan proje, yeni kurulan veya gelişmekte olan genç üniversitelerin belirlenen bazı alanlarda gelişiminin diğer üniversitelerce desteklenmesi amacıyla akademik insan gücü ve araştırma altyapısı bakımından daha gelişmiş kıdemli üniversitelerle eşleştirilmesini içeriyor.

Proje kapsamında YÖK ilk olarak "Genç üniversiteler" diye adlandırılan 2006 sonrası kurulan 15 devlet üniversitesi ile "kıdemli üniversiteler" şeklinde isimlendirilen, 2006'dan önce kurulmuş, belirlenen alanlarda insan gücü ve araştırma altyapısı bakımından daha gelişmiş 12 devlet üniversitesini belirledi.

Eşleşme üniversitelerin yapısında değil, ders ve programlar bazında yapıldı

Proje kapsamındaki ön çalışmalar neticesinde, genç ve kıdemli üniversiteler arasında protokoller imzalanarak, eşleştirmelerin alanları, niteliği, öğrenci, akademik ve idari personel hareketliliği, eğitim ve öğretim, Ar-Ge ve proje alanlarında yapılacak iş birliklerinde üniversitelerin hak ve yükümlülükleri belirlendi.

2020-2021 akademik yılı bahar dönemi itibarıyla hayata geçirilmesi planlan projedeki dersler, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını sürecinde çevrim içi yapılacak.

Üniversiteler arasında eşleştirme işlemlerinin yürütülmesi, protokolün değerlendirilmesi ve izlenmesi amacıyla YÖK tarafından bir "Koordinasyon Kurulu" oluşturuldu.

Eşleştirme işlemleri ve sonrasında üniversiteler arasındaki koordinasyon, ilgili üniversitelerce "koordinatör" olarak belirlenen öğretim üyeleri tarafından sağlanacak.

Her bir genç üniversite en fazla iki kıdemli üniversiteyle eşleştirilecek

Genç üniversitelerdeki 170 bin 480 öğrencinin faydalanacağı proje kapsamında, eşleşme üniversitelerin yapısında değil, sadece bazı bölümler ve programlar ile dersler bazında gerçekleştirildi.

Her bir genç üniversitenin en çok iki kıdemli üniversiteyle 5 bölüm veya program düzeyinde eşleştirildiği projede, kıdemli üniversitenin öğretim üyeleri, genç üniversitenin çeşitli bölümlerdeki öğrencilerine ders verecek ve araştırma alanlarında danışmanlık yaparak yol gösterecek.

Proje kapsamında üniversiteler araştırma altyapılarını ve kütüphane olanaklarını birbirlerinin kullanımına sunacak.

Genç üniversitedeki öğrencilere sertifika veya diploma verilmeyecek

Kıdemli üniversitedeki akademisyenlerden ders alan genç üniversiteye bağlı öğrencilere herhangi bir farklı sertifika veya diploma verilmeyecek. Proje dahilinde dersler alan öğrencinin mezuniyet durumu değişmeyecek, kendi okulundan mezun olacak.

Ana amacın "alanında yetkin, konusunda uzun yılların birikimine sahip" öğretim üyelerinin genç üniversitelerdeki öğrencilere bilgilerini aktarmalarının sağlanması olduğu proje, yükseköğretimde "fırsat eşitliği ve sosyal adalet" kavramlarına katkı vermek isteyen öğretim üyelerinin "gönüllülük esasına dayalı" olarak yürütülecek.

Proje, lisansta olduğu kadar, yüksek lisans ve doktora seviyesindeki genç akademisyenlere de önemli katkılar verecek. Üniversitelerin "açık bilim-açık erişim" ve uzaktan eğitim olanakları da salgın döneminde projenin yürütülmesine geniş kolaylık sağlayacak.

"Genç" ve "kıdemli" üniversiteler

Genç üniversiteler Ağrı İbrahim Çeçen, Ardahan, Artvin Çoruh, Bartın, Bayburt, Bingöl, Bitlis Eren, Erzincan Binali Yıldırım, Hakkari, Iğdır, Kilis 7 Aralık, Munzur, Muş Alparslan, Siirt ve Şırnak üniversiteleri; kıdemli üniversiteler ise Ankara, Uludağ, Çukurova, Ege, Erciyes, Gazi, Gebze Teknik, Hacettepe, İstanbul Teknik, İstanbul, Orta Doğu Teknik ve Selçuk üniversiteleri olarak belirlenmişti.

Buna göre, genç üniversitelerden Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi eczacılık, İslami ilimler, okul öncesi eğitimi, beslenme ve diyetetik ile mütercim ve tercümanlık bölümlerinde Ankara, Ardahan Üniversitesi tarih, Batı dilleri ve edebiyatı, ilahiyat ve Türk müziği bölümlerinde Selçuk, Artvin Çoruh Üniversitesi rehberlik ve psikolojik danışmanlık, mimarlık, ilahiyat ve hemşirelik bölümlerinde Bursa Uludağ, Bayburt Üniversitesi inşaat mühendisliği, beslenme ve diyetetik, matematik eğitimi, okul öncesi eğitimi ve İngilizce dili eğitim bölümlerinde Gazi, Iğdır Üniversitesi İngiliz dili ve edebiyatı, havacılık yönetimi, inşaat mühendisliği ve hemşirelik bölümlerinde Ege üniversiteleri ile eşleşti.

Bartın Üniversitesi bilgisayar mühendisliği, elektrik elektronik mühendisliği, moleküler biyoloji ve genetik bölümlerinde İstanbul Teknik ile İngilizce öğretmenliği ve psikoloji bölümlerinde ise Orta Doğu Teknik, Bingöl Üniversitesi diş hekimliği, ilahiyat ve hemşirelik bölümlerinde Erciyes ile psikoloji bölümünde İstanbul, Bitlis Eren Üniversitesi radyo, televizyon, sinema ile uluslararası ilişkiler ve bilgisayar mühendisliği bölümlerinde Selçuk, beslenme ve diyetetik bölümünde ise Ege, Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi tıp, eczacılık, diş hekimliği ve bilgisayar mühendisliği bölümlerinde Hacettepe, uçak bakım ve onarım bölümünde ise Erciyes üniversiteleri arasında eşleşme sağlandı.

Hakkari Üniversitesi çocuk gelişimi, rehberlik ve psikolojik danışmanlık, siyaset bilimi ve uluslararası ilişkiler ve ilahiyat bölümlerinde Ankara, inşaat mühendisliği bölümünde ise Gazi, Munzur Üniversitesi jeoloji mühendisliği, kimya mühendisliği ile metalurji ve malzeme mühendisliği bölümlerinde İstanbul Teknik, beslenme ve diyetetik ile psikoloji bölümlerinde ise Hacettepe, Muş Alparslan Üniversitesi okul öncesi eğitimi ve İslami ilimler bölümlerinde Çukurova, moleküler biyoloji ve genetik bölümünde ise Gebze Teknik, Siirt Üniversitesi sınıf öğretmenliği ve tıp bölümlerinde Çukurova, inşaat mühendisliği ve mimarlık bölümlerinde ise Gebze Teknik üniversiteleri ile eşleşti.

Ayrıca İstanbul Üniversitesi ile Kilis 7 Aralık Üniversitesi Doğu dilleri ve edebiyatı, siyaset bilimi ve kamu yönetimi ile ilahiyat alanlarında, Şırnak Üniversitesi müzik, ilahiyat ile siyaset bilimi ve kamu yönetimi alanlarında eşleşme sağlandı.