Nikahı semada kıyılan validemiz Zeyneb bint Cahş

Tahir: Temiz, pak.

📌 HZ. ZEYNEB KİMDİR?

Hz. Zeyneb; Hz. Muhammed'e (sav) peygamberlik vazifesi verilmeden 20 sene evvel Mekke'de dünyaya gelmiştir. Peygamberliğin Hz. Muhammed'e (sav) 40 yaşında iken verildiği göz önüne alınacak olursa Hz. Zeyneb ile aralarında 20 yaş bulunmaktadır. Kendisi aynı zamanda Hz. Muhammed'in (sav) halası Umeyye Bint Abdulmuttalip'in kızı olması sebebiyle Peygamber Efendimiz'in (sav) yakın akrabalarından olup, İslam dinine giren ilk hanımlardandır. Aynı zamanda Uhud Savaşı'nda büyük başarılara imza atan Abdullah b. Cahş'ın kız kardeşidir.

Asaleti ve hayır yapmaya düşkünlüğü ile bilinen Hz. Zeyneb; Mekke'den Medine'ye ilk hicret edenler arasındadır. Hz. Zeyneb hicretten sonra yirminci yılda 53 yaşında iken Peygamber Efendimiz'in (sav) vefatından sonra hanımlarının arasından en ilk vefat eden zevcesidir. Kabri Cennetü'l Baki mezarlığında yer almaktadır.

(x) UHUD SAVAŞI HAKKINDA BİLGİLERİ OKUMAK İÇİN TIKLAYIN

📌 HZ. ZEYNEB'İN İLK ZEVCİ HZ. ZEYD KİMDİR?

Zeyd bin Harise Hz. Hatice tarafından Hz. Muhammed'e (sav) henüz çocukken hediye edilmiş bir köledir. Aslında hür olan ve kabilesinden çalınarak Ukaz Panayır'da satılan Zeyd, Peygamber Efendimiz'e (sav) uzun yıllar hizmet etmiş ve kendisinin sevgisine mazhar olmuştur. Öyle ki Peygamber Efendimiz (sav) Hz. Zeyd'i evlatlığı olarak ilan etmiş ve bundan böyle Zeyd bin Harise yerine "Zeyd bin Muhammed" şeklinde hitap edileceğini duyurmuştu. Ancak Ahzap suresi 5. ayet-i kerime nazil olup "Evlâtlıklarınızı babalarının soyadlarıyla anın" emri gelince Zeyd bin Harise'ye yeniden babasının ismiyle hitap edilmeye başlanmıştı.

📌 HZ. ZEYNEB'İN ZEYD BİN HARİSE İLE EVLİLİĞİ

Hz. Zeynep Medine'ye hicret ettiğinde henüz bekârdı. Peygamber Efendimiz (sav) hem kendisine çok değer verdiği hem de Hz. Zeyd'i çok sevdiği için her ikisinin zevacını uygun bulmuştu. Hz. Muhammed (sav) bu evlilikle birlikte aynı zamanda toplumda hür ve kölelerin asla bir arada olamayacakları yargısını yıkmak istiyordu. Her ne kadar İslam, kölelik müessesesini ortadan kaldırmış ve Hz. Muhammed (sav) Zeyd bin Harise'yi hür ilan etmişse de bu yargının topluma yerleşmesi ve iyice anlaşılması için iyi bir örnekle tatbik edilmesi gerekliydi.

Hz. Zeyneb ve ailesi bu evlilik talebine tam olarak razı olmadılar. Ancak Ahzap suresi 36. ayet nazil olup "Allah ve Resulü bir işe hükmettiği zaman mümin erkekle mümin kadın için işlerinde kendilerine seçme hakkı yoktur. Kim Allah'a ve Resulü'ne isyan ederse muhakkak ki o apaçık bir sapıklıkla yolunu sapıtmıştır." buyrulunca, Hz. Zeyd ile Zeyneb'in nikâhları yapıldı.

(x) UYGULAMAMIZDAN "KUR'AN-I KERİM" OKUMAK VE DİNLEMEK İÇİN TIKLAYIN

Ancak soylu bir aileye mensup ve her daim hür bir kadın olan Hz. Zeyneb bu evliliği hiçbir zaman tam olarak içine sindiremedi. Hz. Zeyd hanesinin huzursuz olduğu şikâyetini dile getirdikçe Hz. Muhammed (sav), Ahzap suresinin 37. ayetinde haber verildiği gibi ona sabır tavsiye ediyor ve güzel öğütler veriyordu. Tüm çabalara rağmen bu evlilik yalnızca bir yıl sürdü ve Hz. Zeyd ile Zeyneb bir senelik evliliğin sonunda boşanmak durumunda kaldılar.

📌 HZ. ZEYNEB'İN HZ. MUHAMMED (SAV) İLE EVLİLİĞİ

Ahzap suresinin 37. ayetinin devamı şu şekildedir: "Zeyd, o kadından ilişiğini kesince biz onu sana nikâhladık ki evlâtlıkları, karılarıyla ilişkilerini kestiklerinde müminlere bir güçlük olmasın. Allah'ın emri elbet yerine getirilecektir."

Sahabi efendilerimizden yalnızca Hz. Zeyd'in ismi Kur'an-ı Kerim'de zikredilmektedir.

Hicri 5. yılda Hz. Zeyneb 35 yaşında iken nazil olan bu ayet-i kerime ile Hz. Zeyneb ile Peygamber Efendimiz (sav) semavî bir nikâhla evlendirilmişlerdir. Bu nikâh ile birlikte insanların evlatlıklarının mutallaka eşleri ile evlenemeyecekleri yargısı yıkılmıştır. Çünkü cahiliye devrinde bir kimse bir kimseyi evlatlığı ilan eder de evlatlığı vefat eder veya boşanırsa o kadınlarla kendilerini evlatlık edinenler ebedi kayınbaba ve gelin kabul edilir ve evlenemezlerdi.

Hâlbuki İslam'a göre evlatlıklar hiçbir zaman kişilerin öz evlatları olmaz, dolayısıyla onların eşleri de öz gelin kabul edilmezler.

📌 HZ. ZEYNEP NE ZAMAN VEFAT ETTİ?

Hz. Zeyneb ile Hz. Muhammed (sav) yaklaşık olarak 6 yıl evli kalmışlardır. Hicri 10. yılda Resulullah (sav) ebedi âleme göç ettikten 15 yıl sonra yani hicri yirminci yılda, Hz. Ömer'in hilafeti esnasında 53 yaşındayken vefat etmiştir. Peygamber Efendimiz (sav)'in hanımlarından ilk vefat eden eşidir.

📌 HZ. ZEYNEP EFENDİMİZİN (SAV) HANIMLARINDAN KOLU EN UZUN OLANI MIYDI?

Aslında bu gerçeği Hz. Muhammed (sav) vefat etmeden şu şekilde dile getirmişti: "Bana en çabuk ve erken kavuşacak olanınız, kolu en uzun olanınızdır." (Müslim, Fadâilu's-sahâbe, 101) Bu hadis-i şeriften dolayı Peygamber Efendimiz (sav)'in hanımları bir araya geldiklerinde kollarını duvarda yan yana koyar ve hangisinin kolunun daha uzun olduğunu ölçmeye çalışırlardı.

Zeyneb bint Cahş kısa boylu bir kadındı, dolayısıyla kolları da kısaydı. Ancak Peygamber Efendimiz (sav)'in hanımlardan ilk vefat eden o oldu. Kendi elleriyle deri tabaklayan ve bu zanaattan kazandığı rızığı Allah yolunda tasadduk eden bir kadındı. Ayrıca kendine tahsis edilen bütün maddi geliri de asla elinde tutmaz, tamamını ihtiyaç sahiplerine dağıtırdı. Nitekim hadis-i şerifte geçen "kolu uzun" ifadesi ile "en çok sadaka veren, muhtaçların yardımına yetişen" kastedilmişti.

FİKRİYAT
SÜMEYYE ALI JABER