“Amerika'nın en uzun savaşı”nın milyar dolarlık maliyeti

Trump Pazartesi günü yaptığı açıklamada, Afganistan'a 8 bin 500 ABD askerini takviye olarak göndererek, Taliban ve DEAŞ'a karşı savaşacak askeri birliklerini artırdığını açıklamıştı.

The Washington Post gazetesi, 11 Eylül saldırısı ardından başlayan ABD'nin Afganistan'daki varlığına ilişkin ilginç bir maliyet hesabı yaptı. Gazete, 16 yıldır ABD'nin Afganistan'da bulunduğu süre içinde gerçekleştirdiği en pahalı ve başarısız 6 hamleyi sıraladı.

KAŞMİR KEÇİLERİ: 6 MİLYON DOLAR

Afganistan'ın kaşmir endüstrisini canlandırmayı ve uluslararası pazardaki payını arttırmak amaçlanıyordu.

Ülkede bulunan kaşmir keçilerinin ürün kalitesini arttırmak için nadir bulunan İtalyan keçilerinden 9 tanesi çiftleştirilmek üzere Afganistan'a getirildi. ABD vergi mükellefleri tarafından finanse edilen bu proje için bir laboratuvar kuruldu.

Duke Universitesi'nden John Sopko, programın başarısızlığını, "Keçilerin çoğu hastalandı ve öldü. Ve proje müdürü büyük bir hayal kırıklığı yaşadı" şeklinde anlattı.

KULLANILMAYAN KUMANDA MERKEZİ: 36 MİLYON DOLAR

Eski ABD Başkanı Barack Obama'nın Afganistan'daki ABD kuvvetlerini arttırma kararından hemen sonra, Helmand kentine bir operasyon yönetim merkezi yapılması kararı alındı. Konuyla ilgilenen bir general, merkezin gerekli olduğunu belirtti ancak, başka bir general projenin yersiz olduğu fikrini savundu. Ancak ABD Kongresi binanın yapımına onay verdi.

Binanın yapımı tamamlanırken, ABD'li deniz piyadelerinin Afganistan'dan çekilmesi binayı da işlevsiz hale getirdi. 36 milyon dolara mal olan ve kimileri tarafından Afganistan'ın gördüğü en güzel bina olarak tanımlanan 'kumanda merkezi' boş bir şekilde kaderine terk edildi.

AFGAN ASKERİ ÜNİFORMALARI: 28 MİLYON DOLAR

Afgan ordusu için hazırlanan orman desenli üniformalara tam 28 milyon dolar harcandı. Ancak Afganistan'ın yüzölçümünün sadece yüzde 2,1'inin ormanla kaplı olduğu gerçeği uzun süre tartışıldı.

ÖĞRENCİSİZ VE ÖĞRETMENSİZ OKULLAR: 1 MİLYAR DOLAR

Ülkede bir eğitim reformu yapmayı planlayan ABD, Buzfeed'in 2015'te yayınladığı rapora göre, okul inşa etmek için tam 1 milyar dolar harcadı.

Ancak, araştırmacı gazeteci Azmat Khan'ın araştırmasına göre, 2011'de çalışır durumda olan 1100 okuldan hepsi 2015'e kadar öğrencisiz kaldı. Öğrencisiz öğretmenlere maaşlar ödenmeye devam etti.

SIGAR rakamlarına göre, savaş bölgesi olan ülkede, tutarlı bir stratejiye sahip olunmaması nedeniyle, ilkokul çağındaki çocukların yüzde 40'ı hayatında hiç okula gitmedi.

HAŞHAŞ İMHASI: 8,5 MİLYAR DOLAR

ABD hükümeti, 2002 yılından bu yana ülkedeki haşhaş ticaretini ortadan kaldırmak için 8,5 milyar dolar harcadı.

Dünya çapındaki uyuşturucu pazarından Taliban'ın kazanç sağlamasını engellemek ve isyancı operasyonların finanse edilmesini engellemek isteyen Pentagon, örgütün gelirinin yüzde 60'ını oluşturan haşhaşı yok etmeye çalıştı.

Ancak tüm çabalara karşın, rakamlar daha da kötüye gitti ve 2013 yılında ülkedeki haşhaş yetiştiriciliği oranları tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı.

PERTE ÇIKAN KARGO UÇAKLARI: 486 MİLYON DOLAR

2008'de, Afgan hava kuvvetlerinin taşıma yeteneklerini artırmak ve birliklerin ülke içinde taşınmasını kolaylaştırmayı hedefleyen Pentagon, 20 adet orta boy İtalyan kargo uçağı satın aldı.

Ancak proje, neredeyse uygulamaya konulur konulmaz kötü yönetim dolayısıyla başarısız oldu. Afgan pilotlar, 'ölüm tuzakları' olarak adlandırdıkları uçakları uçurmayı reddetti ve program 2013 yılında iptal edildi. Uçakların 16 tanesi hurda metale çevrildi ve Pentagon bunun için de 100 bin dolar ödedi.

TRUMP KONUŞMASINDA NE DEDİ?

ABD Başkanı Donald Trump, Pazartesi günü yaptığı açıklamada beklenmeyecek cümleler kurdu. Yıllarca ABD'nin Afganistan'dan çekilmesi gerektiğini söyleyen Trump, ülkenin en uzun savaşına daha fazla asker göndereceğini açıkladı.

Trump "İçgüdülerimi bir kenara koydum. Geçmişte içgüdülerimi takip ederdim. Ancak tüm hayatım boyunca, Oval Ofis'teki masanın ardında oturup aldığınız kararların çok farklı olduğunu duydum" diyerek kısa bir sürede düşüncesinin değiştiğini söyledi.

Yaklaşık 30 dakika süren konuşmada Trump, "kötü ve çok karmaşık bir eli" miras almaktan şikâyet ederken, selefi Obama ile oldukça benzer bir askeri strateji hazırladı. Tutulması zor bir söz veren Trump, "Öyle ya da böyle, bu sorunlar çözülecek. Ben bir problem çözücüyüm ve sonunda, kazanacağız" dedi.

Yıllarca Afganistan'daki savaşı eleştiren Trump, Ekim 2011'de attığı tweet'te "Afganistan'ı yeniden inşa etme konusunda paramızı boşa harcamaya ne zaman son vereceğiz? Önce ülkemizi yeniden inşa etmeliyiz" demiş, ilerleyen aylarda "Afganistan'dan çıkma zamanı geldi", "Afganistan tam bir felaket" ve "Eve dönüş zamanı" şeklinde tweetler atmıştı.