Malezya bağımsızlığının 62. yılını kutluyor

Hari Merdeka olarak adlandırılan bağımsızlık günü, ülkenin her eyaletinde düzenlenen festival ve törenlerle kutlanırken resmi kutlamalar, başkent Kuala Lumpur'daki Bağımsızlık Meydanı ve idari başkent Putrajaya'da yapılıyor.

Her yaştan milyonlarca Malezya vatandaşı, askeri törenler için Bağımsızlık Meydanı'nı doldurarak birlik ve beraberlik görüntüsü veriyor.

Bağımsızlık gününün her yıl farklı bir sloganla kutlandığı Malezya'da bu yılki bağımsızlık gününün sloganı "Malezya'mı Seviyorum: Temiz Malezya" olarak belirlendi.

MALAY YARIMADASI'NDA İLK SULTANLIKLAR VE SÖMÜRGE DÖNEMİ

Tarihi kaynaklara göre Malay Yarımadası, 13. yüzyıldaki İslamlaşma sürecinden önce, 7. yüzyılda Hindu krallıklarından Shrivijaya İmparatorluğu ve 12. yüzyılda merkezi Cava Adası'nda bulunan Majapahit İmparatorluğu'nun egemenliğinde bulundu.

Malayların İslamiyeti kabulüyle yarımadada 1400'lü yılların başında ilk Müslüman sultanlıklar kuruldu. Bunlardan en etkilisi, Singapur kralı Parameswara tarafından kurulan Melakka Sultanlığı idi.

Endonezya'nın Sumatra Adası'nın kuzeyi ile Malay Yarımadası'nın güney ve merkezi bölgelerinde yaklaşık bir asır egemen olan Melakka Sultanlığı, 1511'de Portekiz Krallığı'nın işgali sonrası diğer küçük eyalet sultanlıklarıyla birlikte bağımsızlığını kaybetti.

Malay sultanlıkları 1511-1641 yılları arasında Portekiz Krallığı, 1641-1824 arasında Hollanda Krallığı ve 1824'ten 1957'ye kadar da İngiliz İmparatorluğu'nun egemenliğinde varlıklarını sürdürdü.

Bu dönemde sömürge yönetimleri, Malay sultanlıklarının sembolik olarak varlığını sürdürmesine müsaade etti. Devlet idaresinde ise bazı eyalet sultanlıklarına din işleri ve eyalet idaresinde sınırlı yetkiler verildi.

İNGİLİZ İDARESİNDEN BAĞIMSIZLIĞA GİDEN YOL

Malay Yarımadası'nda bir asrı aşkın hakimiyet süren İngilizler, kontrol ettikleri bölgeleri "federe eyaletler", "federe olmayan eyaletler" ve "kıyı yerleşimleri" şeklinde üç kategoriye ayırarak bölgedeki siyasi ve ticari etkisini artırmayı hedefledi.

Bu kapsamda İngiliz idaresi, 1895'te dört Malay sultanlığını bir araya getirerek Federe Malay Devletleri sömürgesini kurdu.

Johor, Melakka, Singapur, Terengganu, Kelantan ve Kedah gibi sultanlıklar, İngiliz idaresine bağlılığını sürdürerek bu federasyonun dışında kaldı.

II. Dünya Savaşı sırasında Japonya, Malay Yarımadası'nı işgal etti. 1945'te Müttefik Devletlerin savaşı kazanmasıyla beraber yarımada, 3 yıllık Japon işgalinin ardından tekrar İngiliz kontrolüne geçti.

1946'da İngiliz idaresi, yarımadadaki bütün Malay sultanlıklarını birleştirip yeni bir bağımlı devlet olarak Malaya Birliği'ni kurdu.

Malay halkının çoğunluğu, İngilizlerin Malaya Birliği için öngördüğü vatandaşlık hakları ve sultanların yetkilerini azaltmaya yönelik kanunlara muhalefet etti.

Malaya Birliği'nin kurulduğu yıl, İngiliz idaresine karşı düşünceleriyle tanınan Johor eyaletinin siyasi lideri Onn Cafer, aynı yıl bağımsızlık yanlısı Birleşik Malay Milli Örgütü (UMNO) hareketini kurdu.

UMNO'yu kurarak Malayların bağımsızlığı yolunda ilk adımı atan Onn, kısa sürede Malay halkının desteğini kazanıp bağımsızlık fikrinin yayılmasını sağladı.

Halkın çoğunluğunun muhalefeti üzerine İngiliz idaresi Malaya Birliğini dağıttı ve sultanların siyasi yetkilerinin korunmasına razı olarak 1948'de Malaya Federasyonu'nu kurdu.