Nezakethane 2. Bölüm - Kapı Çalmak
Hayatın tam içinden konuları işlediğimiz Nezakethane'nin ikinci bölümünde "kapı çalmak" konusuna değindik. Kapı çalma adabından, yumuşaklık ve kibarlığın güzelliğinden bahsettik. Ayrıca Osmanlı'da evlerin kapılarında neden iki adet tokmak olduğunu sizler için anlattık.
🔷 Neredeyse her gün kapı veya zil çalıyoruz. Gerçekleştirdiğimiz bu eylemin dahi bir inceliği var. Sert bir şekilde çalıyorsak içeridekileri rahatsız etme ihtimalimiz çok yüksek. Yumuşaklık ve kibarlığın girdiği her işi güzelleştirdiğini Efendimiz (SAV) şöyle söylüyor:
Hz. Aişe'den (ra) rivayetle, Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: ''Kuşkusuz kibarlık ve yumuşaklık bulunduğu şeyi güzelleştirir. Bir şeyden kibarlık ve yumuşaklık alındığı zaman da, onu çirkinleştirir.''
🔷 Nezaket nedir?
Nezaket "başkalarına karşı incelikle davranma, incelik, terbiye, edep, kibarlık, naziklik" anlamlarına gelir.
🔷 Sosyal yaşamın temellerini nezaket kuralları oluşturur. Nezaketin olmadığı bir toplum, huzursuz olmaya mahkumdur.
💠 Efendimiz'in (SAV) hayatından bir nezaket örneği:
Enes bin Malik (ra), Peygamber Efendimizin (sav) yanında yetişen sahabilerden biriydi. Bundan dolayı insanlarla nasıl iletişime geçeceğini bizzat en güzel kaynaktan öğrendi. O'nun (sav) eşsiz nezaketini şöyle anlatır: "Allah Rasûlü yolda bir kimseye rastlayıp onunla konuştuğu zaman, o kimse dönüp gidinceye kadar mübarek yüzünü ondan çevirmezdi, önce kendisi dönüp gitmezdi. Birisiyle tokalaştığı zaman, karşısındaki elini çekinceye kadar o elini çekmezdi. Hiçbir zaman onun dizlerini, yanında oturan kişinin dizlerinin önünde görmedik."
💠 O kadar ince bir medeniyetin evlatlarıyız ki, kapı çalmanın bile bir adabı, bir farklılığı var. Öyle ki, Osmanlı zamanındaki evlerin kapılarında iki adet tokmak bulunurmuş. Bu tokmağın biri büyük biri küçükmüş. Büyük olan tokmak, vurulduğunda sert ses çıkarır ve ev sahibi erkek kişinin geldiğini anlarmış. Küçük olan tokmak ise, daha ince ses çıkardığından kadının geldiğini anlatırmış. Hatta bazı evlerin kapılarında üçüncü bir tokmağın bulunduğu da söylenir. Bu üçüncü tokmak ise, çocuklar içinmiş.
🔷 Günümüzde gelişen teknoloji ile birlikte kapı önlerinde kamer sistemleri kurulmuş vaziyette. Kamera kimin geleceğini gösteren net bir unsur olarak ön plana çıksa da toplum içerisinde bir incelik yakalamamıza engel oluyor. İnceliklerimizi gelişen teknolojiye feda etmemiz gerekir mi sorusunu kendimize ve çevremize sormalıyız.
Günümüzde gelişen teknolojide bu incelikleri yakalayabiliyor muyuz?