Muhammed Mursi: ‘Dinimi dünyalığa satmayacağım’ diyen Müslüman lider

📌 Mısır'ın demokratik yöntemlerle seçilmiş ilk cumhurbaşkanı Muhammed Mursi, 8 Ağustos 195'de Mısır'ın Şarkiyye kenti Heyya ilçesi Adve köyünde doğdu. 📌 Tam adı Muhammed Mursi İsa el Eyyat'tır. Muhammed Mursi'yi Mısır cumhurbaşkanlığı koltuğuna ulaştıracak politik kariyeri, Müslüman Kardeşler Hareketi içerisinde 2000 yılında başladı. 📌 Müslüman Kardeşler'in yasal olarak seçime katılmaları mümkün olmadığından parlamentoya bağımsız siyasetçi olarak girdi ve 2000-2005 yılları arasında milletvekili olarak görev yaptı. 📌 2010 yılı sonunda ilk adımının Tunus'ta atıldığı 'Arap Baharı' şeklinde adlandırılan halk hareketlerinin ikinci durağı Mısır olmuştu. 📌 'Öfke Günü' diye anılan 25 Ocak 2011'de başlayan olaylar Mısır'ın en büyük meydanlarından biri olan Tahrir ile tanınmaya başlandı. Halk, gösteriler ile Mısır'daki baskıcı yönetim ve ekonomik bunalımlardan kurtulmayı hedefledi. 📌 Ülke içerisindeki ayaklanmalar ciddi boyutlara ulaşınca Mısır'ı 30 yıl boyunca 'demir yumruk' ile yöneten Mübarek yönetimi devrildi. 📌 1981'den beri Mısır'ı yöneten Hüsnü Mübarek, 11 Şubat 2011'de istifa etti. Böylece Mısır halkı özgürlük ve demokrasi yolunda önemli bir başlangıcın ilk adımını atmış oldu. 📌 2011 yılındaki ayaklanmaya muhalif olarak destek veren Muhammed Mursi, Haziran 2012'de yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde oyların yüzde 51,73'ünü alarak Mısır cumhurbaşkanlığı görevine geldi. 📌 24 Temmuz 2012'de Mursi'nin cumhurbaşkanlığını kazandığı resmen açıklandı ve Mursi, 30 Temmuz 2012'de yemin ederek görevine başladı. 📌 Müslüman Kardeşler Teşkilatı'nın (İhvan) siyasi kanadı Hürriyet ve Adalet Partisi'nin başkanlığını da yapan Mursi, 2000-2005 yılları arasında Mısır parlamentosunda milletvekilliği yapmıştı. 📌 Makine mühendisi olan Muhammed Mursi, evli ve 5 çocuk babasıydı. 📌 İktidarı süresince çeşitli meydan okumalarla karşı karşıya kalan Mursi, Mübarek'in kalıntılarını kaldırmak için mücadele ederek radikal kararlar aldı. Daha fazla siyasi katılım ve işbirliği için tüm çevrelere diyalog çağrısında bulundu. 📌 Birçok konuda yargı engeline takılan Mursi için Mübarek taraftarları protesto gösterileri düzenledi. Başlarda bazı İslamcı gruplar ile laik, liberal sol kesimler arasında bir anlaşmazlık çıktı. 📌 Görevinin ilk yılından itibaren Mursi için itibarsızlaştırma çalışmaları başlatıldı. Tahrir Meydanı Mursi'yi istemeyen bazı grupların gösterilerine sahne oldu. 📌 Yeni anayasa taslağı yazmakla görevli kurucu meclisin çalışmalarını tamamlamasıyla 1 Aralık 2012'de Anayasa Referandumu'na gidileceği, 15 - 22 Aralık tarihlerinde iki aşamalı olarak yapılacağı bildirildi. Karar üzerine farklı gruplar tarafından karşılıklı gösteriler düzenlendi. 📌 Referandum, ilk aşamada yüzde 57 ikinci aşamada ise yüzde 64 oy oranında 'evet' ile kabul edildi. 2013 yılında Mursi'ye karşı alınan tavır daha da keskinleşti. 📌 Mübarek'in devrilme sürecine ev sahipliği yapan Tahrir Meydanı bu kez Nisan 2013'de Mursi karşıtlarının gösteri alanı oldu. 30 Haziran 2013 tarihindeki muhaliflerin kitlesel protestoları darbeye ulaşan yolun son adımı oldu. 📌 Ordu, 11 Ağustos'ta sivil direnişçilere ültimatom verdi ve bir an önce meydanları boşaltmalarını istedi. Protestocuların uyarıya rağmen dağılmaması üzerine 14 Ağustos günü asker, zor kullanmaya başladı. Mursi yanlısı göstericilerin çadırlarını yakan asker, yerleşimlerini de yıkıp geçti. 📌 Rabia Meydanı'nda birçok insanı katleden Mısır Ordusu, kefenlenmiş cesetleri de buldozerlerle ezip ateşe verdi. Ülke genelinde olağanüstü hal ilan edildi. 📌 Askerin 16 Ağustos'ta tüm ülkede gerçekleştirdiği müdahalelerde 173 kişi öldü. Mısır Ordusu tarafından sivillere karşı yapılan katliamda keskin nişancılar görev aldı. 📌 Gerçek mermiler, gaz bombaları, hava saldırılarıyla meydandaki masum insanlar öldürüldü. Meydanda kurulan seyyar hastaneler ateşe verildi. Hastane içerisinde bulunan doktor ve yaralılar da can verdi. 📌Darbe'nin ardından görevinden uzaklaştırılan Muhammed Mursi, hakkında açılan 'Casusluk Davası'ndan müebbet hapse, 'Hapishaneler baskını' davasından da idama mahkûm edildi. 📌Ancak bir buçuk yıl sonra Yüksek Mahkeme kararı bozarak Mursi'nin yeniden yargılanmasına karar verdi. 📌 Mursi hakkında görevden uzaklaştırıldıktan sonra 6 ayrı dava açıldı. Mursi'nin 4 davası karara bağlanmış, 2 davasında ise yargılama süreci devam ediyordu. 📌 Muhammed Mursi, eski cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek'i (1981-2011) istifaya zorlayan 2011 yılındaki halk devriminin ardından, 2012 yılında ülke tarihinde demokratik yollarla göreve gelen ilk cumhurbaşkanı olmuştu. 📌Mursi, 3 Temmuz 2013'te dönemin Savunma Bakanı ve ardından Cumhurbaşkanı olan Abdulfettah es-Sisi tarafından gerçekleştirilen askeri darbeyle görevinden uzaklaştırılmıştı. 📌Muhammed Mursi'nin, darbe öncesi Mısır halkına seslendiği son konuşma hafızalara kazınmıştı. 📌 25 Ocak 2011 devriminde elde edilen hakları ve meşruiyeti korumanın bedelini hayatı pahasına ödemeye hazır olduğunu vurgulayan Mursi, 'Hakkı ve hukuku korumanın bedelini gerekirse hayatımla öderim' demişti. 📌 Mursi, konuşmasında şu ifadeleri kullanmıştı: 'Sizleri, çocuklarımızı, bizden sonra gelecek evlatlarımızı korumak istiyorum. Kızlarımızı, geleceğimizin annelerini korumak istiyorum. Onlar çocuklarına sizin babalarınız ve ecdadınız erkektiler, haksızlık ve bozuk görüşler karşısında asla boyun eğmediler, vatanlarından, haklarından ve dinlerinden en ufak taviz vermediler, diyecekler.' 📌 Mısır halkının haklarını muhafaza için canını ortaya koyduğunu vurgulayan Mursi, şöyle devam etmişti: 'Bu haklarımızın bedeli için benim kanım akacaksa, ben hazırım. Vatan uğruna canımı kolayca veririm. Allah her şeye kadirdir. Kimse sizi aldatmasın. Sakın tuzaklara düşmeyin.' 📌Muhammed Mursi ayetlerle dua ederek konuşmasını tamamlamış, 'Rabbimiz! Bizi doğru yola eriştirdikten sonra kalplerimizi eğritme, bize tarafından bir rahmet bağışla. Hiç kuşku yok, lütfu en bol olan yalnız sensin. Allah, emrini yerine getirmeye kadirdir. Fakat insanların çoğu bunu bilmezler.' demişti. 📌Mursi, o konuşmanın ardından bilinmeyen bir yere götürülmüş, aylarca kendisinden haber alınamamıştı. Yaptığı bu konuşma hem Mısır halkının hem de tüm dünyadaki İslam âleminin hafızalarına kazındı. 📌 İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), Mısır'ın demokratik yöntemlerle seçilmiş ilk cumhurbaşkanı Muhammed Mursi'nin hapishane hayatını ve aile hasretini 19 Haziran 2017'de yayımladığı bir raporla gözler önüne serdi. 📌 Rapora göre Mursi, hapishanede olduğu süreçte sağlık hizmetlerinden mahrum bırakıldı. 📌 Rapora göre, Mısırlı makamlar, 'kanunsuz' şekilde Mursi'nin ailesi ve avukatları ile iletişim kurmasını ve bu kişilerin Mursi'yi ziyaret etmesini engelledi. 📌 Mursi'nin cezaevinde geçirdiği 4 yıl içerisinde, 4 Haziran 2017'de ilk kez ailesi ve avukatının ziyaretine izin verildi. Bu durum, Mursi'nin tutukluluğuna hukuki itirazını dile getirme ve kendisine karşı yöneltilen birçok suçlamaya karşı kendini savunma hakkını baltaladı. 📌 HRW'ye konuşan ve adı açıklanmayan Mursi'nin bir akrabası, 4 Haziran'da Mursi'nin eşi ve kızını sadece 30 dakika görmesine izin verildiğini, 4 oğlu ve diğer akrabalarıyla görüşmesinin engellendiğini ortaya koydu. 📌 Aynı tarihte, Mursi avukatıyla Ocak 2015'ten sonra ilk kez 10 dakika görüşebildi. 📌 Mursi'nin avukatları, 8 Haziran 2017'de başsavcılığa dilekçe yazarak müvekkillerinin hayatının tehlikede olabileceğini ve muayene için özel bir sağlık merkezine naklini talep etti. 📌 Mursi'nin akrabası da 4 Haziran'daki aile ziyaretinde Mursi'nin sağlığının çok iyi olmadığını ve ciddi oranda kilo verdiğini aktarmıştı. 📌 Söz konusu ziyaretten 3 gün sonra yapılan duruşmada ise mahkeme Mursi'nin konuşmasına izin vermedi. 📌 Mursi'nin akrabası, ailenin mahkeme günü Mursi'nin yakınında tutulan başka mahkûmlardan, Mursi'nin bayıldığına ve şeker komasına girdiğine dair bilgi aldığını söyledi. 📌 Akrabası, Mursi'nin diğer mahkumlara hayatından endişe ettiğini ve konserve gıdaları yemekten kaçındığını söylediğini de aktardı. 📌 Hapishane hemşiresi ya da doktorunun, Mursi'nin düzenli tansiyon ve şekerini ölçtüğü ancak başka bir sağlık hizmeti sunmadığı bilinirken, Mursi'nin ailesinin de hapishaneye yiyecek ya da ilaç getirmesine izin verilmedi. 📌 Ayrıca, Mursi'nin gazete okuması, televizyon izlemesi ya da telefon görüşmesi yapması yasaktı. 📌 Kahire Ceza Mahkemesinde, 'yargıya hakaret' suçlamasıyla 6 Mayıs 2017'de hâkim karşısına çıkarılan Mursi, yaklaşık dört yıl boyunca görüşmediği ailesi ve savunma heyeti ile görüşme talep etmiş, ayrıca 'hayatını tehdit eden bazı durumlar' olduğunu belirterek, bu meseleyi avukatı ile görüşmek istediğini dile getirmişti. 📌 Mursi'nin oğlu Abdullah, o dönem mahkemeden sonra yayımladığı açıklamada, 'hukuksuz yargılama' sırasında babasının, hayatını tehdit eden bazı durumlardan şikâyet ettiğine dikkat çekmesine rağmen mahkeme tarafından dikkate alınmadığını belirterek, 3 Temmuz 2013'ten bu yana alıkonulan babasının hayatından Mısır yönetiminin sorumlu olduğunu vurgulamıştı. 📌 Öte yandan Mursi'nin ailesi, bu yıl Ramazan münasebetiyle yaptığı yazılı açıklamada, Mursi'nin hukuksuz şekilde, tek başına bir hücrede tutulmasından şikâyet etmiş ve sağlık durumu hakkında bilgileri olmadığına dikkat çekmişlerdi. 📌 Ailesi, Mursi'ye yapılanların Mısır'da ve tüm dünyada hukuka aykırı olduğu ifade edilmişti. 📌 Haziran, Muhammed Mursi için özel yaşamı ve siyaset hayatı bakımından çok önemli gelişmelerin yaşandığı bir ay olarak tarihe geçti. Cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazandığının ilanı (24 Haziran 2012), yemin ederek göreve başlaması (30 Haziran 2012), darbecilerin kendisini devirmek için büyük bir gösteri düzenlemesi (30 Haziran 2013), hakkındaki idam kararı (16 Haziran 2015) ve vefatı (17 Haziran 2019) hep bu ayda gerçekleşti. 📌 Mursi'nin cenazesi, Kahire'nin doğusunda, Medinet Nasr semtindeki Müslüman Kardeşler mürşitlerinin defnedildiği kabristanda, ailesi ve avukatlarının katılımıyla toprağa verildi.

Muhammed Mursi: ‘Dinimi dünyalığa satmayacağım’ diyen Müslüman lider

MUHAMMED MURSİ KİMDİR?