Tolstoy Müslüman mıydı?

◼ Rus edebiyatının güçlü kalemlerinden olan Lev Nikolayeviç Tolstoy, 9 Eylül 1828 Rusya'nın Tula şehrinde 'Yasnaya Polyana' isimli evde zengin bir ailenin oğlu olarak dünyaya gelir. ◼ On iki yaşındayken önce annesini kaybeden Tolstoy ardından babasını da kaybeder. İşte bu iki ağır kayıp, Nikolayeviç'in hayatını bambaşka yerlere taşır. Ebeveynlerin ölümünden sonra Tolstoy, halasının yanında yaşamaya başlar. Tula şehri nerede? Moskova'nın 193 kilometre güneyinde yer alan Tula, Rusya'nın Tula Oblastı'nın başkenti olarak kabul edilir. Rusya'nın 36. en büyük şehridir. Tolstoy'un unutulmaz eserlerinden insana dair alıntılar ◼ 1841 yılında halasının ölümünden sonra Tolstoy'un vasiliği, diğer halasına geçer. Bu halası ise onu Kazan'da bulunan evine götürür. Kazan, Tolstoy'un hayatında önemli bir yeri temsil etmektedir. ◼ Nikolayeviç, genç yaşlarında Fransızca öğrenmiş ve Fransız edebiyatının önemli simalarından olan Voltaire, J.J. Rousseau'dan fazlasıyla etkilenmiştir. Voltaire kimdir? Voltaire takma adını kullanan ve bu isimle tanınan François Marie Arouet, Fransız yazar ve filozoftur. Fransız Aydınlanması'nın en önemli filozoflarının başında gelir. J.J. Rousseau kimdir? Jean-Jacques Rousseau, Cenevreli filozof, yazar ve bestekardır. Onun siyaset felsefesi, Avrupa'da Aydınlanma Çağı ve Fransız Devrimi; modern siyasi, ekonomik ve eğitim düşüncesinin gelişimini etkilemiştir. ◼ Nikolayeviç'in Kazan'daki çocukluğu pek de parlak geçmez. Hatta bu sıkıntılı döneminde bir günlük tutmaya başlar. İlkokulu bir şekilde bitiren Tolstoy, ilerleyen yaşlarında hukuk eğitimi almaya başlar. Fakat hukuk fakültesindeki eğitimini yarıda bırakır. ◼ On dokuz yaşına gelen Nikolayeviç, doğduğu eve döner ve burada kendi içine bir yolculuğa başlar. Tula'daki ev ona anılarını, yaşanmışlıklarını hatırlatmaktadır. Burada doğmuş ve burada kendine sıfırdan bir hayat kuracaktır. Kazan nerede? Kazan, Rusya'ya bağlı Tataristan'ın en büyük şehri ve başkentidir. Volga ve Kazanka Nehirlerinin birleştiği noktada yer alır. Tolstoy'un gözünden sanat ◼ Yeni bir hayat için kendine belli kurallar belirler. Sabah 05.00'te uyan, gece en geç 10.00'da yat, gündüzleri iki saat kadar uyuyabilirsin, çok yemek yeme, tatlıdan uzak dur, her gün bir saat yürü, faydanın dokunabileceği insanları sev, akla dayanmayan kanaatleri umursama, aynı anda iki şey yapma, gerekli olmadıkça hayal aleminde kaybolma. ◼ Yazar, kendini yeni keşfettiği dönemde belirlediği bu kurallara ilerleyen zamanda şunları da eklemiştir; hislerini belli etme, başkalarının senin hakkında düşündüklerini umursama, göze batmadan iyilik yap, kadınlardan uzak dur, şehvetini sıkı çalışarak bastır, bahtsızlara yardım et. ◼ 1851 yılında ise üç yıldır ayrılmadığı evinden ayrılıp Kafkasya'ya subay olan kardeşi Nikolay'ın yanına gider ve burada ilk askeri deneyimini gerçekleştirir. Kafkas halkının yaşadıklarından etkilenir ve romanlarına da konu olur. ◼ 1852 senesinde ise astsubay olarak görevlendirilir. Bu süreçte sağlığı bozulan Tolstoy dinlenmeye çekilir. Bu süre zarfında ise ilk defa yazı deneyimi kazanır ve bu dönemin tohumu ise 'Çocukluğum' adlı eseri olur. Kafkasya nerede? Kafkasya, Karadeniz ve Hazar denizi arasında yer alan, Avrupa ve Asya'nın sınırında bulunan bölgenin adıdır. Kafkas sıradağlarında, Avrupa'nın en yüksek dağı olan ve Kafkas halklarının sözlü edebiyatının temeli oluşturan Elbrus Dağı bu bölgede yer alır. Tolstoy'dan 20 alıntı ◼ Çocukluğum öyküsü bir dergide yayınlanır. Artık Tolstoy, tam manasıyla bir yazar olmuştur. Ünü bütün dünyaya yayılırken yazarlık serüveni de başlamış olur. ◼ 1854 senesinde Kırım Savaşı'nda subay olarak görevlendirilir. Muharebe ile geçen yıllar onu çok yıpratır bu nedenle askerlikten ayrılmaya karar verir ve Petersburg'a yerleşir. Burada arada dinginliği yakalayan Tolstoy, birçok eserini de buradayken kaleme alır. Kırım Savaşı nedir? Kırım Savaşı, 4 Ekim 1853 ile 30 Mart 1856 tarihleri arasında Osmanlı Devleti ile Rusya arasında gerçekleşen bir muharebedir. Petersburg nerede? Petersburg, Rusya'nın ikinci, Avrupa'nın dördüncü büyük şehridir. ◼ Bir dönem yaşadığı yer Petersburg'tan da sıkılan yazar, memleketi Yasnaya'ya taşınır. Memleketinde Sophia Behrs ile tanışır ve hayatlarını birleştirirler. Bu evlilikten 13 çocuğu olur fakat 5'i yaşama tutunamaz. ◼ Bu dönemde Tolstoy, evliliğin kendisine göre olmadığını fark eder ve yine bir buhran dönemine girer. Hissettiği duygular, çektiği acılar ona, yüzyıllar boyu adından söz ettirecek Savaş ve Barış ile Anna Karenina gibi başyapıtları kaleme almasını sağlar. Savaş ve Barış nedir? Dünya edebiyatının önemli eserlerinden biri olan bu eser, ilk 1869 yılında yayınlanır. Anna Karenina nedir? Lev Tolstoy'un en önemli başyapıtlarından biri olan Anna Karenina, dünyadaki sayılı aşk romanlarından biri kabul edilir. ◼ Usta kalem, memleketine yerleştikten sonra burada halkının çektiği sıkıntılara daha çok yer vermeye ve onların yaşantılarını eserlerinde işlemeye başlar. Tüm bunları büyük bir ustalıkla romanlarına aktaran Tolstoy; yoksul ve perişan durumdaki köylülerin halini gördükçe ruhsal bir bunalım girdabına girer. ◼ Bütün servetini yaşadığı köydeki insanlara dağıtır. Bu onun, son dönemleridir. Halkının sıkıntılarını eserlerinde çok iyi bir şekilde işleyen Tolstoy artık gerçekçi edebiyatın en büyük temsilcisi ve eğitimci bir filozof olur. ◼ 20 Kasım 1910 tarihinde 82 yaşında Astapovo'daki bir tren garında zatürreden ötürü hayata gözlerini bir daha açmamak üzere yumar. Usta yazarın ölümünün ardından yüzyıllardır merak edilen ve akıllarda soru işareti oluşturan bir mevzu var. ◼ Mevzu, Tolstoy'un dini üzerinedir. Başlarda Hıristiyan olduğu bilinen yazar, yaptığı açıklamalar ve ölümünden hemen önce kaleme aldığı 'Hz. Muhammed'in Risaleleri' eserinden ötürüdür. Bunu anlamak için Tolstoy'un yaşamını başa saralım. ◼ Tolstoy'un Müslümanlar ile ilk karşılaşması Kazan'da okuduğu sırada gerçekleşir. Ayrıca orada bulunduğu dönemde Türkçe ve Arapça dillerini öğrenerek Müslüman kültürü ile yakından ilişki kurmuştur. Kafkasya ve Kırım bölgelerinde orduda görevli olduğu yıllarda Tolstoy; İmam Şamil ve Hacı Murat gibi önemli simaları yakından tanıma fırsatı bulmuştur. Hatta buradaki anılarından yola çıkarak 'Kazaklar' ve 'Hacı Murat' eserlerini kaleme alır. Edebiyatın Güçlü Kalemi: Dostoyevski ve Yeraltından Notlar Üzerine ◼ 93 Harbi'nde yine cephede olan Tolstoy'un, Osmanlı askerlerini cephede Kur'an-ı Kerim okurken gördüğünde, 'ne görkemli, hoş, yakışıklı yiğitler' dediği bilinir. Aynı zamanda birçok isimle mektuplaşan yazarın, Mısır'ın tanınmış alimlerinden Muhammed Abduh ile mektuplaştığını ve Hz. Muhammed (SAV) ve İslam dininden olumlu manada etkinlendiği yazdığı mektuplardan bellidir. ◼ Tolstoy'un kaleme aldığı Hz. Muhammed (SAV) kitabında ise 'Bunu söylemek ne kadar tuhaf olsa da benim için Muhammedilik, Haça tapmaktan (Hıristiyanlıktan) mukayese edilemeyecek kadar yüksekte duruyor. Eğer insan, seçme hakkına sahip olsaydı, aklı başında olan her insan, şüphe ve tereddüt etmeden Muhammediliği, tek Allah'ı ve onun peygamberini kabul ederdi.' ifadelerine yer verdiğini görüyoruz. Tolstoy'un Hz. Muhammed adlı eserini satın almak için tıklayınız ◼ Hz. Muhammed (SAV) eseri, 1978 yılında ilk defa olarak Azerbaycan basınında Azerbaycan Türkçesinde ve Rus dilinde yayınlanır. Çevirmen Prof. Dr. Telman Hurşidoğlu Aliyev kitapta bir Arap ile evlenip İslam'ı kabul etmiş Valeriya Porohova isimli Rus bir kadının anılarına da yer vermiştir. ◼ On bir yıl eşiyle Suudi Arabistan'da yaşayan Bayan Porohova, Kur'an-ı Kerim'i Rusçaya tercüme eder. Porohova, ünlü yazar Tolstoy'un son zamanlarında İslam'ı kabul ettiğini ve bir Müslüman gibi toprağa verilmeyi vasiyet ettiğini dile getirir. Yazarın İslami usullere göre defnedildiğini söyleyen Porohova, mezarının başında Hıristiyanlığın sembolü olan 'haç'ın da yer almadığını belirtmiştir. ◼ Sonuç olarak; Tolstoy'un, Müslüman olup olmadığı kesin olarak bilinmese de onun hissettikleri, yaşama olan yönelimi ve istediği hayat İslam'a oldukça yakın gözükmektedir. Tolstoy'un Hz. Muhammed adlı eserini satın almak için tıklayınız

Tolstoy Müslüman mıydı?

TOLSTOY KİMDİR