Ayşe Şasa’nın Yeşilçam Günlüğü’nden alıntılar

📌 'Türk sinemasını bir süreç olarak kavramak ve incelemek çabası, insanı belirgin bir olguyla karşı karşıya getirir. Ortalama Türk filmini şekillendiren iki unsur vardır. Bir tarafta hep gizil, örtük bir yerellik, bir tarafta hep çiğ ve sözde bir modernlik. Bu iki karşıt eğimin zıt kutuplardan oluşan baskısı, Türk sinemasının veriminde karmaşık bir rol oynar.' Ayşe Şasa'nın Delilik Ülkesinden Notlar kitabından 20 unutulmaz alıntı 📌 'Ben sahiciliğin ipucunu iki şeyde arıyorum: İbadetteki ihlasta, zulmü sorgulamaktaki samimiyette. Her şey, sahiciliğin, gerçek müminin kalbinden dışarıya adım atacak kıvama kavuşmasına bağlı. Yeniden işler, yeniden görünür kılınabilmesine bağlı. Bu kıvamı kavrayabilmek, eğilimlerine kulak vermek için bir kez daha İsmet Özel' in Üç Mesele'sini, Waldo'sunu, Şiir Okuma Kılavuzu'nu ve öbür düzyazı eserlerini karıştırıyor, şiirlerine bakıyorum.' 10 Maddede İsmet Özel 📌 'Yine bizler, İslam medeniyet dairesinde yaşayan insanlar, sinemanın kuramsal hedeflerini kendi medeniyetimizin ana eğilimlerine, ana vizyonuna uygun olarak tarif etmekte özgürüz. Bizler, Batı sinemasının ürünlerini de kendimize has açıdan okuma; bu konuda kendi değerlerimizi ve vizyonumuzu temel alan tahlil ve eleştiri yöntemleri kullanma imkânlarına sahibiz. Bütün bu eğilimler neticesinde, modern Batının teknolojik bir ürünü olarak zuhur eden sinema, 'Geleneğe' mâl edilmiş olur.' Distopyada delilikten veliliğe: Ayşe Şasa'nın göz ardı edilen Şebek Romanı 📌 'Sinemaya adım attığım 60'lı yıllarda Türk düşüncesine yerli bir perspektif getirmek için büyük çabalar gösteren rahmetli romancı Kemal Tahir ile sinema alanında onun fikirlerinden esinlenen Halit Refiğ, Metin Erksan gibi sinemacılarla yaptığımız yoğun sohbetler, beni derinden etkilemişti. Anti-Batıcı Marksistler olarak o dönemde geliştirmeye çalıştığımız sistematik, 70'li yılların ortalarına doğru beni tatmin etmekten artık uzaktı. 80'li yıllardan başlayarak kimliğimi yeni bir boyut çevresinde derinleştirmeye çabalıyordum. Tevhid düşüncesi, İslam metafiziği, tasavvuf, bu yeni boyutun odağını teşkil etmekteydi.' Bir ömürde iki hayat; Ayşe Şasa 📌 'Bugünkü Türk toplumunun, görünüşteki bütün buhrana rağmen, bütün dünyaya şifa götürebilecek bir iman ve insan gücüne sahip olduğuna yürekten inananlardanım. Sanatçı, nefsini arıttığı oranda ruh âleminin sırlarından güç kazanır, kozmik nura açılır, hakiki aşkta beka bulur. İnsan bireyleri kadar toplumları ve âlemleri ışıtacak cevher bu aşkta yatıyor. Yeter ki onu arayalım...' Yeşilçam'ın dervişi; Ayşe Şasa 📌 'Tahayyülatımızdan sinema perdesine yansıyacak görüntüler ise, rüya içinde rüya. Bazı durumlarda şu ya da bu vesile ile sinema perdesinin, kendi içinde, ayrıca bir 'dördüncü' ve sınırsız sayıda ekrana yer verebileceği göz önüne alınırsa, kâinattaki zincirleme rüya çevriminin ne kadar kapsamlı ve zengin olduğunu daha iyi fark etmemiz olasıdır.' İstanbul'da bulunan Yazma Eserler Kütüphaneleri 📌 'Bugün, bulunduğum şuur noktasından geriye baktığım zaman anlıyorum ki, biz sinemacılar, dar, mahalli-ulusal sınırlarımızı kırarak, şuurumuzda ve eserlerimizde, dünya insanını hedef alan evrensel boyuta doğru yürüyoruz.' Türk şiirinde su imgesi 📌 'Uzun, çok uzun yıllar sonra, bulduğum verilerin, tevhid inancının, tevhid kavrayışının ışığında dönüp bir kere daha başa bakıyor, soruyorum. Türk filmi nedir?' Geçmişten Günümüze Türkçe Sözlükler 📌 'Her şeyi sorguluyorum. Sorgulamaların temeli olan Marksizm'i de... Bu sorgulama beni kendi varlığıma, varlık sebebimin sorgulamasına getirip dayıyor. Sinema, Türk sineması nedir diye sormuyorum artık. Hakikat nedir, nerededir diye soruyorum... Modern felsefe, onun cevapları beni doyurmaz oluyor. Mutlağı ille de Mutlağı arıyorum. Tevhid kavramı, vahiy düzlemi böylece ruhumu içten ve dıştan kuşatmaya başlıyor.' Sezai Karakoç'un hatıraları 📌 'Türk sinemasının yüzeyini, dün olduğu gibi bugün de baştan başa kaplayan o kurşun rengi benliksizlik, kendi varoluş yasalarına bilinçsizce ve ahlaksızca sırt çevirmiş bir toplum yönetiminin, Türk toplumunun yakın tarihine ait kolektif bir aldanışın sefil sonucundan başka bir şey değildir. Hiç kimse kendisine ait olmayan bir sosyal irsiyetle, yalancı bir tarihle var olamaz. Yalancı kimlik her adımda sırıtır; her adımda sahteliğini taşıyıcısının ayaklarına dolaştırır. Asıl kimlik, sahicisinden öç almayı bir an durdurmaz. Yalan her an karşımızdadır. Hiçbir laf hokkabazlığı, hiçbir zorbalık ondan kurtulmayı mümkün kılmaz.' 10 Maddede Kemalettin Tuğcu 📌 '1968 yılında Halit Refiğ'in öncülüğünde billurlaşan Ulusal Sinema görüşü, esinini şüphesiz Kemal Tahir'e borçluydu. O günden bu yana ve bu günden geleceğe, Türk sanatında, mahalli boyutun özgün derinliğini taşıyacak her kuramda, her üründe yine mutlaka Kemal Tahir' den bir iz olacaktır.' Sezai Karakoç Düşüncesinde 10 Kavram 📌 'Öte yanda, Batının dev endüstrileri karşısında Türk sinemasını yeniden kendi ayakları üstüne kaldıracak tek silah: Fikri birikim. Batının mali-teknolojik egemenliğine karşı gaza edebilmemiz, her şeyden önce sosyal-kültürel konumumuzun ayrıcalıklı durumunu idrak etmemize bağlı.' 7 Güzel Adam'dan 70 alıntı 📌 'Yeşilçam kuruldu kurulalı Yeşilçam'ın başaramadığı bir film türü dramdır. Yeşilçam zanaatçıları ne zaman 'dram' yapmaya çalışsalar, sonuç 'melodram' olur.' Bir düşünce işçisi: Alev Alatlı kimdir? 📌 'Bir dizi aydınlanmış insanın tüm uyarılarına karşı, 2000 yılının eşiğinde, politikası, sanatı ve kültürel hayatı ile Türk toplumu, hezeyanlara yönlenen bir hasta olmayı sürdürecek midir? Türk sanatı ve bu arada Türk sineması- kendi tarihsel-sosyal ırsiyyetine direnmeye, kendi hayat damarlarını kesmeye devam edecek midir? İç içe işleyen bu iki mesele, bugün Türk sinemasının da önde gelen sorunu.' Mehmet Akif'in Şiirlerinde Toplumsal Meseleler 📌 'Günümüz Türk sinemasında, dönem dönem geneli aşan bazı istisnalar dışında, boğucu bir özenti ve samimiyetsizlik, köklü bir bilgisizlik ve bunlara paralel olan entelektüel bir sığlık, boyutsuzluk ve bayağılık göze çarpıyor. Bu açıdan bakıldığında, 70'ten bu yana, Türk sinemasının ümmi dönemine nefretle bakan yeni dönemin küçük burjuva sanatçıları, akıl almaz bir heveskarlıkla 'entelektüel sinema' yapmaya sıvanmışlar, heveskarlıklarını taklitçiliğe ve özentiye boyadıkları oranda başarısız olmuşlardır. Ne yazık ki bu yeni dönemde sinemanın dört elle sarıldığı yalancı değerler, eleştirmenlerce yenilik olarak baş tacı edilmiştir.' Yahya Kemal'in şiirlerinde İstanbul