Cemil Meriç'ten ufuk açıcı 35 alıntı

Bir iflasın ifadesidir Avrupalılaşma, bir inkâr çılgınlığı, bir intihar kararıdır. Çağdaş sömürgeciliğin maskesi olan kültür sömürgeciliği Avrupalılaştırma davasının bir diğer çehresidir. Avrupa İslam'ı tanımaz çünkü İslam medeniyetini yok etmek için canlarını tehlikeye atarken, Avrupa'nın İslamiyet'e anlayışla davranması beklenebilir miydi? Mutlak kötü veya mutlak iyi algısıyla kemikleşmiş bir akıl yürütme tarzı bizim için çıkmazdan ve bunalımdan başka bir şey doğurmaz. İnsan kökleriyle insandır. Köklerini kaybeden bir toplum ilk önce insan olma vasfını kaybeder. İnsanlar sevilmek için yaratıldılar. Eşyalar ise kullanılmak için. Dünyadaki kaosun nedeni; eşyaların sevilmeleri ve insanların kullanılmasıdır. Biz ki İslâm'ın kılıcı idik, 'hezâr bütgedeyi mescid' eylemiş, 'nâkûs yerlerinde ezanlar' okutmuştuk; biz ki salibe karşı hilâl, küfre karşı hak, zulme karşı adalettik.. Olimpos dağının çocukları, Hira dağının evlatlarını asla kabullenmeyecektir. Kitap bir limandı benim için. Kitaplarda yaşadım ve kitaplardaki insanları sokaktakilerden daha çok sevdim. Bizler ki aynı kitaba baş eğmiş insanlarız. Bizden âlâ akraba mı olur! Her yüzyılda birkaç kişi düşünür, diğerleri ise onların düşündüğünü düşünür. Düşünmek savaşmaktır. Bir nesil uğruna, bir millet uğruna, bir medeniyet uğruna savaşmak. Kelimeler yalnız senden bahsettikleri zaman, yalnız sana hitap ettikleri zaman munis ve dilber İyilik eden mükâfat beklediği an tefecidir! Gerçekten dürüst kalabilen, kendi kalabilen, menfaatlerin dışına çıkabilen parmakla gösterilecek kadar az... Vatanlarını yaşanmaz bulanlar, vatanlarını 'yaşanmaz'laştıranlardır. Hoca öğretmen oldu, talebe öğrenci. Öğretmen ne demek? Ne soğuk ne haysiyetsiz ne çirkin kelime. Hoca öğretmez, yetiştirir, aydınlatır, yaratır. Öğrenci ne demek? Talebe isteyendir; isteyen, arayan, susayan. Öyle sanıyorum ki memleketin büyük ıstırabı buradan geliyor. Kimsenin işini umursadığı yok. Bir kitap, önce tadılmak için okunur, sonra eleştirmek... Dilini unutan bir nesil yabancı dili nasıl sevsin? Hakikati bulan, başkaları farklı düşünüyorlar diye,onu haykırmaktan çekiniyorsa, hem budala hem de alçaktır. Bir avuç kelime kıtaları birbirinden ayırır. Kur'an hem bir ibadet kitabı hem bir anayasa muhatabı bütün insanlık. Hepimiz suya nakışlar çizen birer çılgın değil miyiz? Aldatmayan tek sevgili var dünyada: Mutlak güzel... Bu memlekette sağcı solcu, ilerici gerici yoktur, bu memlekette namuslu ve namussuzlar vardır. Siz namuslulardan olun... Hümanizm, Avrupalı için kaybettiği dinlerin yıktığı inançların yerini alan bir put. Din, bir susuzluk, sonsuza karşı duyulan özlem. Bilgi değil, aşk... Sevgi, düşünmenin ilk ve vazgeçilmez şartıdır. Yemin ederim ki, dünyanın bütün toprakları bir tek insanın kanını akıtmaya değmez. Çürük bir sandalla kıyısını bulamadığımız uçsuz bucaksız bir denize açılmıştık. İnananlar topluluğunu kaynaştıran olaylarda iman söz konusudur. Kitaplarda, çalışan insanların izlerini arazız. İzlerini ve derslerini. Böyle bir düzene uymak istiyoruz. Çünkü muhatabımız mutlu bir azınlık değil, geniş kalabalıklardır. İnsan bu dünya üzerinde bir mahpustur. Dünya zindanından bilgi sayesinde kurtulabilir ancak. Bütün bir denizi birkaç damla su ile tanıtmaya çalışmak küstahlıktır.