Çocuklara merhamet aşılayan hikaye

◻ Merhamet, birine karşı duyulan üzüntü ve acıma hissidir. Bu insana karşı olabileceği gibi hayvan, bitki gibi diğer canlılara karşı da olmalıdır. ◻ Merhamet duygusununun bireye, çocukluktan itibaren öğretilmesi gerekir. Bunun için kullanılacak en iyi yollardan biri hikaye anlatmaktır. Sizler için çocuklarınıza okuyabileceğiniz, Abdullah Harmancı'nın 'L Çizen Adam' hikayesini seçtik. Türk öyküsünün mihenk taşları 'L ÇİZEN ADAM' HİKAYESİ ◻ 'Adam, dünyadayken çirkin işlerle uğraşmıştı. İnsanların yolunu kesmiş, binaların kapılarını anahtarsız açmıştı. Geceleri ışıkları yanmayan binalara girip çıkmıştı. Kendini suçlu, kirli hissediyordu. ◻ Öbür dünyaya gittiğinde görevli melek eline beyaz bir kağıt parçası tutuşturdu. Adam kağıtta yazılanları okuyunca şapkasını havaya fırlattı, çığlık attı. Elleri üzerinde tepetaklak yürüdü. Üstelik dünyadayken okuma yazma bilmezdi. Nasıl olup da bu kağıt parçasını okuyabilmişti? Beyaz kağıtta ışıklı kelimeler parlıyordu. ◻ Görevli meleğin kanatlarına tutundu ve ağlamaya başladı. 'Olamaz! Olamaz! Bana bu palmiye ağacının gölgesini vermiş olamazsınız. Neden ama? Ben dünyadayken kötüydüm, öfkeliydim, düşüncesizdim, hırslıydım, biriktirirdim, yarışırdım, seyrederdim. Bana bu palmiye ağacının gölgesini vermiş olamazsınız.' ◻ Görevli melek adamın elinden kağıt parçasını alıp inceledi 'Siz bir keresinde bir gece yolda yürürken 'L' çizmişsiniz' dedi. Der demez, oradan uzaklaştı. Adam, palmiye ağacının gölgesinde otururken meleğin ne demek istediğini anlamaya çalışıyordu. Düşündü, düşündü, düşündü. Dünyadayken pek yapmadığı bir şeydi bu. Sonunda gözlerinin içinde bir ışıltı belirdi. Hatırlıyordu. Çocuk edebiyatı nedir? Çocuk gözünden romanlar listesi... ◻ Bir gece vakti evine gidiyordu. Başı dönüyordu, sinirleri çok bozuktu, karnı da açtı. Karanlık sokağın ortasında el kadar minik bir kedi yavrusu yerde bulduğu bir peynir parçasını kemiriyordu. Çok zayıftı. Kendisini fark etmemişti bile. O zaman adam, parmak uçlarına basarak sokağın karşısına geçmiş ve karşı kaldırımda yürümeye devam etmişti. Kaldırıma kadar yürüdü. ◻ Minicik kedi yavrusunun hizasına geldiğinde bile hayvancağız açlıktan onu fark edememişti. Sessiz adımlarla oradan uzaklaşmış, sokağın sonuna gelene kadar nefesini tutmuştu. Sonunda dönüp bakmış, kediciğin yerdeki peynir parçasını hala kemirdiğini görüp sevinmişti. ◻ Adam, palmiye ağacının altında gölgeleniyordu şimdi. Ağacın dalları arasında kucağına ansızın bir şey düşüverdi. Acaba neydi?' OKUYUCUYU DÜŞÜNDÜREN HİKAYE ◻ Soru işareti ile biten hikaye, okuyucusunu merakta bırakarak cevabı kendisinin bulmasını sağlar. Birçok kişi bu sorunun cevabını 'kedi' diye düşünebilir. ◻ Cevap kedi midir bilinmez ama muhtemelen kucağına düşen, dünyadaki kurtuluşuna sebep olan şeydir. 🔹 Vav TV'de yayınlanan İki Mısra Arası programında konuşan öykücü ve yazar Abdullah Harmancı hikayeyle ilgili şunları söyledi: 'Metinde cevap yok ama dünyada kurtuluşuna sebep olan şey, kediye yaptığı iyilik. Hayvanlar insanları, insanlar hayvanları kurtarıyor aslında. Birçok çocuk öyküsünde anlatmaya çalıştığım şey bu. Ama 'L Çizen Adam' aslında dini alanı çocuk edebiyatına taşımaya çalışıyor. Bu çok yapıldı. Yani hadisler, ayetler, Kur'an kıssaları, meleklerin bizimle olan inandığımız tabii göremediğimiz alanı, gaybi alanı 'L Çizen Adam'da anlatmaya çalıştım'. 10 soruda çocuk edebiyatının usta kalemi Kemalettin Tuğcu ÇOCUK EDEBİYATI 🔹 Harmancı, yazdığı hikayenin oluşum sürecinden şöyle bahsetti: 'Dinin edebiyata aktarılmasının nasıl olması gerektiği konusunda pek uzun bir zaman düşününce yazdığım bir öykü bu. Yine kötü bir adam var. Yaptığı iyilik de bir kedi ürkmesin, yemeğini yemeye devam etsin diye yolunu değiştiriyor. L çizmekten kastımız bu'. ◻ 'L Çizen Adam' kitabının arkasında hepimizin zihininde kalan birtakım menkıbelerin modern edebiyata taşınma kaygısı vardır. Eser, çocuk edebiyatı açısından önemli bir yere sahiptir. Ünlü yazarların kaleme aldığı 10 çocuk kitabı HAYVANLAR İLE İLGİLİ HADİSLER ◻ Esasında L çizen adamın hikayesinin vermek istediği mesaja dair hadisler bulunur. Dinimiz, hayır ve iyiliğin sadece insanlara değil hayvanlara da yapılması gerektiğini söyler. ◻ Öyle ki Ebû Hüreyre (RA)'dan rivayet edildiğine göre Resulullah (SAV) şöyle buyurdu: 'Vaktiyle bir adam yolda giderken çok susadı. Bir kuyu buldu ve içine indi; su alıp dışarı çıktı. Bir de ne görsün, bir köpek, dili bir karış dışarıda soluyor ve susuzluktan nemli toprağı yalayıp duruyordu. Adam kendi kendine 'Bu köpek de tıpkı benim gibi pek susamış' deyip hemen kuyuya indi, mestini su ile doldurdu ve mesti ağzına alarak yukarıya çıktı ve köpeği suladı. Onun bu hareketinden Allah Teâlâ hoşnut oldu ve adamı bağışladı. Sahabiler, 'Ey Allah'ın Resulü! Bizim için hayvanlardan dolayı da sevap var mı?' dediler. Resul-i Ekrem (SAV), 'Her canlı sebebiyle sevap vardır' buyurdu. (Buhari, Müsakat 9, Mezalim 23, Edeb 27; Müslim, Selam 153. Ayrıca bk. Ebu Davud, Cihad 44; İbni Mace, Edeb 8) HAYVANLARA MERHAMETİN KIYMETİ ◻ Buhari ve Müslim'in diğer bir rivayetine göre ise susuzluktan ölmek üzere olan köpeği gören İsrailoğullarından günahkar bir kadın, çizmesini çıkarır ve kuyudan su çekerek ona su verir. Bu nedenle de bağışlanır. (Buhari, Enbiya 54; Müslim, Selam 155) ◻ Hadislerden de anlaşılacağı üzere, iyiliği kim yaparsa yapsın elbet mükafatlandırılacaktır. Hayvanlara yapılan iyilikler hayır vesilesidir ve Allah (CC) katındaki kıymeti büyüktür. EDEBİYAT VE DİN ◻ Çocuk edebiyatının görsel, pedagojik ve edebi olmak üzere üç ayağı bulunur. Yetişkin edebiyatından tamamen ayrı olan çocuk edebiyatında, söylenmek istenen metinde direkt olarak verilmemelidir. 🔹 Harmancı bu konuyla alakalı şöyle dedi: 'Dini alan ile çocuk edebiyatını birleştiren metinlerdeki en büyük sorun didaktizm ve bu yeni bir sorun değil. Biz bir hadisi edebiyata dahil edeceksek, bir Kur'an-ı Kerim suresini, kıssaları, Yunus Peygamber'i, Üzeyir Peygamber'i ya da Hz. Ömer'in (RA) hayatından bazı sahneleri edebiyatın bir parçası haline getirebiliriz. Hz. Peygamber (SAV), bir hadisinde şöyle buyurdu diye başlayan bir metin değil benim yapmaya çalıştığım.' ESERLERİN YAŞ GRUPLARINA GÖRE SEÇİMİ ◻ Çocuk edebiyatı kitapları, ergenlik yaşına kadar okunabilir ve ergenlikten 25'li yaşlara kadar genç edebiyatı tavsiye edilir. 🔹 Çocuk edebiyatından yetişkin edebiyatına geçmenin kişiye ağır gelebileceğini söyleyen Harmancı, 'Lisedeki gençler yetişkin metinlerini okuyabilir gibi bir algı var hepimizde. O nedenle de genç edebiyatıyla ilgili üretimler çok az. Aslında oraya kafa yormak gerekiyor' şeklinde konuştu. Etkili okuma için 10 yol KİTAP SEÇİMİNİN ÖNEMİ ◻ Bazı gençlerin kitap okuma alışkanlıkları edinememelirin sebeplerinden biri yaşlarına uygun eser seçmemeleridir. 🔹 Konuyla ilgili Harmancı, çocukların gelecek yaşamını etkileyen bir süreç olduğunu belirtti: 'Kitapların çok iyi seçilmesi lazım. Doğru metin ile karşılaşmamış çocuk, kötü bir okuyucu gibi algılanabiliyor bizim tarafımızdan. Halbuki zamanında iyi metinlerle karşılaştığında çok iyi bir okur da olabilirdi. 'Ben kitap okumayı sevmiyorum' diyen bir çocuk varsa karşımızda bizim ile ilgili bir sorun vardır.' ABDULLAH HARMANCI KİMDİR? ◻ 1974 Konya doğumlu olan hikayeci, 1992'de Konya İmam Hatip Lisesi'ni, 1996'da Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünü bitirir. İlk hikayesi 1995'te Dergah dergisinde yer alır. ◻ 2006 yılında Selçuk Üniversitesi'nde yüksek lisans yapan Harmancı, 2010'da doktorasını tamamlar. ◻ İlk öykü kitabı 2002'de çıkardığı 'Muhteris' olan Harmancı, Yerlere Göklere ile Türkiye Yazarlar Birliği 'Yılın Hikâyecisi' ödülünü alır. Son kitabı ise peygamberlerin hayatlarından örnek alarak yazdığı hikaye kitabı 'L Çizen Adam'dır.