Edebiyatımızın İçinden

🔹 Yeryüzünde hiçbir şey, istediğini ele geçirmek kadar hayal kırıcı değildir. Mehmet Kaplan 🔹 Kendini daima noksan, eksik, küçük veya yarım hisseden insan, kendini tamamlayacak, saadete kavuşturacak büyük, ebedi, güzel bir varlığa karşı derin bir özlem duyar. Dinlere göre bu özlenen varlık Tanrı'dır. İnsanoğlu yalnız ona kavuşunca bütünlüğe kavuşur ve sonu gelmez mutluluğa ulaşır. Mehmet Kaplan 🔹 ...hayatın güzel olmaktan ziyade çirkin, iyi olmaktan ziyade kötü, neşeli olmaktan ziyade hüzünlü, ümit vermekten ziyade ümitsizlendirici, aydınlık tarafından ziyade karanlık taraflarını, yani karamsar ile iyimseri anlatan meşhur misalde olduğu gibi bardağın dolu yarısını değil de boş yarısını görür. Mehmet Kaplan 🔹 Saadet ve sevgi bence dünyanın en üstün kıymetleridir. Varlığı aydınlatan güneş odur. Mehmet Kaplan 🔹 İnsansız tabiat güzel değildir. Fakat tabiatın tamamıyla kaybolduğu yerde de güzellik diye bir şey yoktur. Mehmet Kaplan 🔹 İnsan bazı kere hatırına gelen bir hayali tanıyamaz; o kadar güzeldir. Zihninden uçan bir fikre yetişemez; o kadar yüksektir. Kalbinde doğan bir hissi bulamaz; o kadar derindir. Bu acz ile bir feryat koparır; yahut pek karanlık bir şey söyler; yahut hiç bir şey söyleyemez de kalemini ayağının altına alıp ezer; bunlar şiirdir. Mehmet Kaplan 🔹 Ölüm hiçbir zaman peşimizi bırakmaz ve bir defa için kurulmuş olan saat, her anda bize nasip olan zamanı tüketir. Fakat biz günlük hayatın meşgaleleri içinde bunların hepsini unuturuz. Hesaplar, kitaplar, aldatmalar, aldanmalar... Çokları işte buna «hayat» der. Fakat kâinatın, aşkın ölümün, bir daha gelmeyen anın farkında olmadan yaşanan hayata hayat mı denir? Mehmet Kaplan 🔹 İhsasların verdiği garip intibalar, bunların üzerine kurulan hayaller ve muhakemeler, her an duyduğumuz sevinç, korku, ümit ve karmakarışık bin bir his, hasılı uyanık iken görülen rüyalar... Biz bunlardan ibaret değil miyiz? İnsan bir otomat, bir fotoğraf makinesi değildir ki harici alemi olduğu gibi görebilsin... Mehmet Kaplan 🔹 Hepimiz bir yankının çocuklarıyız. Mehmet Kaplan 🔹 ...zamanı hissederek yaşayan da ölüm hissinden kurtulamaz. Mehmet Kaplan 🔹 Kitap denilen varlığın gerçekten büyülü bir saadet kutusu olduğuna herkesi inandırabilseydik, dünyanın yüzü ve insanların hayatı değişirdi. Mehmet Kaplan 🔹 Vatan tutup bu yerlerde kalınmaz. İlleri var bizim ile benzemez. Mehmet Kaplan 🔹 Edebiyat, diğer sanat vasıtalarına yaklaştığı nisbette güzelliğe ulaşır: Resim, musiki, mimari, heykel, dans, tiyatro ve sinemadan bir edebiyatçının öğreneceği pek çok şeyler vardır. Rilke, boşuna Rodin'in yanında çıraklık etmemiştir. Mehmet Kaplan 🔹 ...insan boşlukta yaşayan bir varlık değildir. Toprak, tarih ve milli kültür bize şekil verir, bizi zenginleştirir ve besler. Genç nesil, kütüphanelerin ve arşivlerin kalın kapılarını bir açabilse, yüzyıllar boyunca tüketemeyeceği hazineler keşfedecektir. Yunus Yunus'un, Yunus, okyanusun içindedir. Mehmet Kaplan 🔹 Güzelliği duymak için hakikatten muayyen bir nisbette uzaklaşmak lazımdır. Mehmet Kaplan 🔹 Ölümden bu kadar korkan bir insanın, herhangi bir ideal için kahramanlık yapmasına imkân var mıdır? Mehmet Kaplan 🔹 Âkif'in Batı'yı 'tek dişi kalmış canavar'a benzetmesi tamamıyla yerindedir. Bugün maddî kuvvete dayanan devletlerin içten içe çürüdüklerini görmüyor muyuz? Hiçbir maddî kuvvet, zulüm ve saldırganlığı meşru kılamaz. Mehmet Kaplan 🔹 Yıldızlar daima gökyüzündedir. Deniz daima vardır. Güneş her akşam gurup eder. Ve her yaz çiçekler açar ve bülbül öter. Ölüm hiçbir zaman peşimizi bırakmaz ve bir defa için kurulmuş olan saat, her anda bize nasip olan zamanı tüketir. Fakat biz günlük hayatın meşgaleleri içinde bunların hepsini unuturuz. Hesaplar, kitaplar, aldatmalar, aldanmalar... Çokları işte buna 'hayat' der. Fakat kainatın, aşkın, ölümün bir daha gelmeyen anın farkında olmadan yaşanan hayata hayat mı denir? Aleladeliğin külleri arasında biz en asil duygulara kadar her şeyi kaybederiz. Bundan dolayı alçalır ve can sıkıntısı içinde kıvranırız. Mehmet Kaplan 🔹 Kadın, tavırları, kıyafeti, tesiri, hayattaki fonksiyonu ile mitik bir karakter taşır. O erkeğin hayatına çocukluğun bütün özleyişlerini, masalları ve rüyaları geri getirir. Mehmet Kaplan 🔹 Ben, varlıktan uzaklaşınca kendi mevcudiyetini hisseder. Sevgilisi gelmeyen âşık kendi kendisini duyar. Bu suretle yokluk varlığı doğuran bir kuvvet haline geliyor. Mehmet Kaplan