Hac Sözlüğü I

IZDIBA 🔸 Ridâ'nın bir ucunu sağ koltuk altından geçirip sol omuz üzerine atmak, böylece sağ omuz ve kolu ihramın dışında bırakmaktır. Remel yapılması gereken tavafların bütün şavtlarında 'ıztıba' sünnettir. 🔸 Tavaf bitince omuz örtülür; tavaf namazı, omuz örtülü olarak kılınır. Remel yapılan tavaflar dışında hiçbir zaman ıztıba yapılmaz. Eski Türkçe aile sözlüğü ARAFAT 🔸 Mekke'nin yaklaşık 25 km. güney doğusunda (yaya 6 saat mesafede) Harem sınırları dışında bir bölgenin adıdır. Haccın iki rüknünden biri olan 'Vakfe' Zilhicce'nin 9. günü burada yapılır. 🔸 Ayrıca, 'Cebel-i rahme' ddiye anılan tepe de buradadır. Burada bulunan Nemire Mescidi'nin güney kısmı, Arafat bölgesinin dışında kalır. KÂBE 🔸 Allah'a (CC) ibâdet olunmak üzere, yeryüzündeki ilk yapılan binâ Kâbe'dir. Kâbe, Mescid-i Harâm'ın ortasında duvar uzunlukları 11-12 metre arasında değişen yaklaşık 13 metre yüksekliğinde, taştan yapılmış dört köşe bir binadır. Üzeri, her sene hac mevsiminde yenilenen siyah bir örtü ile örtülür. 🔸 Köşelerinde çapraz olarak iki hat geçtiği düşünülürse, bu hatların uçları yaklaşık olarak dört aslî yönü gösterir. Bu köşelerden herbirinin ayrı ismi vardır: Doğu köşesine 'Rükn-i Hâcer-i Esved' veya 'Rükn-i Şarkî', güney köşesine 'Rükn-i Yemânî', batı köşesine 'Rükn-i Şâmî', kuzey köşesine de 'Rükn-i Irakî' denir. Türk Dil Kurumu'nun yazımını güncellediği kelimeler İHRAM 🔸 Hac ve Umre niyetiyle, diğer zamanlarda helâl olan bir kısım fiil ve davranışları, kişinin kendisine belirli bir süre için harâm kılması demektir. 🔸 Bu esnada erkeklerin büründükleri 'ridâ ve izâr' denilen iki parça örtüye de halk arasında 'ihram' denilmektedir. İhram niyet ve telbiye ile olur. İZÂB-I KÂBE 🔸 Kâbe'nin üzerine yağan yağmur sularının dışarıya akmasını sağlayan altından yapılmış oluktur. Hatîm'in karşısında olan duvarın üst orta kısmındadır. 5 sözcük 5 alıntı MİNA 🔸 Müzdelife ile Mekke arasında, Harem sınırları içinde bir bölgenin adıdır. Büyük, orta ve küçük cemreler buradadır. Bayram günleri 'şeytan taşlama' denilen 'remy-i cimâr' burada yapılır. Hac ile ilgili kurbanlarda genellikle burada kesilir. MENÂSİK 🔸 Hac ve umre ile ilgili fiil ve ibadetlerden her birine 'nüsük' veya 'mensek' denir. Bunun çoğulu 'menâsik' kelimesidir. Hac ve umre ile ilgili işler ve ibâdetler demektir. Türkiye'de basılan ilk sözlük: Vankulu Lügatı HAC 🔸 Belirli zamanda Kâbe'yi ve etrafındaki bir kısım kutsal yerleri usûlüne uygun olarak ziyâret etmek ve buralarda yapılması gereken diğer menâsiki yerine getirmektir. ÂFÂKÎ 🔸 Afaki sözcüğü, Mekke'nin etrafındaki 'mîkat' denilen noktaların sınırladığı bölgenin dışında ikâmet eden kimseleri belirtmek için kullanılmaktadır. Hakikatlerin eşiğinden kelimeler MÎKAT 🔸 Arapça kökenli mikat sözcüğü, 'Doğrudan harem bölgesine veya Mekke'ye gelen âfâkîlerin ihramsız geçemeyecekleri sınırları belirleyen noktalar' manasına gelmektedir. BEDENE 🔸 Bedene, Arapça kökenli bir sözcüktür. 'Deve ve sığır cinsinden olan kurbana' verilen bu isim Arap coğrafyasında yayhın olarak kullanılmaktadır. İslami terimler sözlüğü CİNÂYET 🔸 Arapça kökenli 'cinayet' kelimesi, 'Hac'da cezâyı gerektiren fiil ve davranışların geneline' verilen bir isimdir. Bu sözcük Türkiye Türkçesi'nde de kullanılmaktadır fakat farklı bir anlamı karşılar. DEM 🔸 Dem sözcüğü, Arap ve Fars dilinde yaygın olarak kullanılır. Aynı zamanda bir ektir. Bu kelime Hac kapsamında 'Koyun ve keçi cinsinden olan kurbana' verilen bir isimdir. Kısaltmalar sözlüğü FEVÂT 🔸 Fevat sözcüğü Arapça kökenli bir sözcüktür. Hac sözcüğü kapsamında, 'Süresi içinde Arafat vakfesine yetişememek, vakfenin vaktini kaçırmak' manalarına gelmektedir. HALK VE TÂKSİR 🔸 Halk kelimesi Türkçede yaygın olarak kullanılır. Arapça kökenlidir. Fakat Taksir sözcüğünü pek duymayız. Bu iki sözcük birlikte kullanılır ve 'Halk', saçların dipten tıraş edilmesi; 'taksîr' ise saçların kısaltılması manalarına gelmektedir. Boz Üy sözlüğü MEVSİM 🔸 Türkçemizde de bulunan mevsim sözcüğü Arapça 'wsm' kökünden gelmektedir. 'Haccın edâ edildiği zamana 'Mevsim' manalarına gelmektedir. ↪ Burada Zilhicce'nin ilk on günü kasdedilmektedir. FİDYE 🔸 Türkçemizde de bulunan fidye sözcüğü, Arapça kökenlidir. 'İbadette yapılan kusur ve noksanların tamamlanması için ödenen cezâlar' manasını karşılamaktadır. Eski Türkçeden Anadolu ağızlarına geçen kelimeler MEKKÎ 🔸 Arapça Mekke kelimesinden türeyen bu sözcük, 'Mekke'de ve mîkat sınırları içinde ikâmet edenlerin geneline' verilen bir isimdir. HEDY 🔸 Arapça kökenli hedy sözcüğü, 'yol göstermek, izinden gitmek; göndermek, hediye etmek' manasına gelmektedir. Hac sözcüğü kapsamında 'Harem bölgesinde, hacla ilgili olarak kesilen kurbanlara' verilen isimdir. Hür Azerbaycan'ın hür kelimeleri BEDEL 🔸 Arapça kökenli bedel kelimesi, 'başkası adına hacceden, vekîl olarak hacca gönderilen kimse' manasına karşılık gelmektedir. KEFFÂRET 🔸 Türkçemizde de yaygın olarak kullandığımız kefaret sözcüğü Arapça kökenlidir. 'İşlenen cinâyet karşılığında ödenmesi gereken cezâ' manalarına gelmektedir. Bunlar; oruç, sadaka veya kurban olabilir. Türk Halk Müziği Sözlüğü İZÂR 🔸 İzar Arapça kökenli bir sözcüktür. Aynı zamanda 'Belden aşağıya dolanan peştemal gibi örtülerin geneline' verilen bir isim olmuştur. METAF 🔸 Arapça kökenli kelimesi aynı zamanda 'mataf' şekliyle de kullanılmaktadır. Bu sözcük, 'Kâbe'nin etrafında tavaf edilen yere verilen' isimdir. Üç aylar sözlüğü HİLL 🔸Arapça kökenli hill sözcüğü, 'Harem bölgesi ile mîkat sınırları arasında kalan yerlere' verilen bir isimdir. MES'Â 🔸 Arapça kökenli mes'a kelimesi, 'Safâ ile Merve arasında sa'y yapılan kutsal yere' verilen isimdir. Kıbrıs sözlüğü