İbn Cübeyr ve Seyahatnamesi
Seyahatnameler sosyal tarihi ve kültürü yansıtan, aynı zamanda tarihi vesika olarak da kullanılan önemli eserlerdir. 12. yüzyılda gerçekleştirdiği Hac seyahatini gün gün seyahatnamesinde anlatan İbn Cübeyr, dönemin şartlarını ve anlayış biçimini en güzel şekilde ortaya serer. İbn Cübeyr'in eseri, okuyucuları İslam coğrafyasında güzel bir yolculuğa çıkarır.
İbn Cübeyr kimdir?
📌 1145 senesinde şimdiki adı ile Valencia olan Belensiye'de doğar. Kinâne kabilesine mensup olan İbn Cübeyr, henüz çocukluğunda iyi bir eğitim alır. Dini eğitiminin yanında muhtelif ilimlerde de eğitim almaya gayret eden İbn Cübeyr, kendisini tüm alanlarda yetiştirme çabası içinde olmuştur.
📌 İbn Cübeyr, Hac yolculuğunda farklı bir rota tercih ederek İslam coğrafyasını gezer ve meşhur seyahatnamesini kaleme alır. Seyehatname iki yıl üç buçuk aylık bir süreci kapsar. Bu eser, İslam coğrafyasının 12. yüzyılda içinde bulunduğu sosyal, ekonomik, siyasi hususları iyi bir gözlem açısı ile ortaya koyar.
📌 Bu sebepten dolayı akademik çalışmalarda çokça tercih edilir. Kudüs'ün fethinin ardından ikinci bir Hac seferine çıkan İbn Cübeyr, bu ve sonra gerçekleştirdiği üçüncü Hac seferi hakkında herhangi bir metin kaleme almaz. Eşinin vefatı üzerine İskenderiye'ye yerleşen İbn Cübeyr, 1217 senesinde burada vefat eder.
🔍 Bilgi Notu:
İbn Cübeyr'in Seyahatnamesi Arap edebiyatında önemli bir yere sahiptir. Birçok seyahatnameye rehberlik eden eser, Sosyal tarihçilik anlayışının mühim bir tezahürü ve başucu eseridir.