Osmanlıca kelimelerin yazılışları ve anlamları

Dûr-bâş: 'Uzak ol!' manasına gelen bir emir, asa, değnek. Osmanlı döneminde büyüklerin önlerinde giden çavuşların ellerinde bulundurdukları değneğe bununla halkı uzaklaştırdıklarından dolayı sonradan durbaş adı verildi. Osmanlıca dersleri Mâhî'n-nükuş: Nakışları silen, mahveden. Binaların duvarlarına münasebetsiz kişiler tarafından tebeşir, kömür, boya gibi maddelerle yazılan uygunsuz yazı ve resimleri silme ile görevlendirilen memur. Osmanlıca okuma metinleri Ferec ba'd-eş-şidde: Zorluktan sonra gelen kolaylık; kederden, darlıktan sonra gelen sevinç. Doğu edebiyatında didaktik amaçlı masal derlemelerin adı. 14 bölüm halinde ve her bölüm 10 hikaye olmak üzere hazırlanan eser, sıkıntıya düşenleri teselli etmek için yazılmıştır. Osmanlıca öğrenirken karşılaşacağınız az bilinen kelimeler Maraz-ı mevt: Ölüm hastalığı, ölüm korkusu hastalığı. İnsanları iş görmekten meneden ve başladığı tarihten itibaren en az bir yıl içinde ölümle neticelenen hastalık. Türkçede en sevilen 30 kelime Evsat: Bir şeyin ortası, ortadaki, orta, orta halli, yüksek ile alçak arası. Türk müziğinin büyük usullerindendir. Yirmi altı zamanlı ve on üç darplıdır. Evsat, ilahilerde düyekten sonra en çok kullanılmış ölçüdür. Ayrıca peşrev, beste ve şarkı formları için de kullanılmıştır. 26/8 lik yürük evsat mertebesi çok kullanılmıştır. Kelimelerin kökenini nasıl anlarız? Gavvâs: Dalgıç, inci ve sünger bulmak veya denize düşen bir şeyi çıkarmak ve yahut rıhtım gibi deniz altında yapılan inşaatın temellerini düzenlemek üzere suya dalan, denizin dibine inen kimse. Fikriyat'ta yer alan Osmanlıca derslerine ulaşmak için tıklayın Tahallüs: Halas olma, kurtulma. Şiirde mahlas kullanma. Hüsni tahallüs ise mahlasın yalnız lâfzını değil, manasını da kasteder. Örneğin Bâkî'nin 'Minnet Hûda'ya, devlet-i dünyâ fena bulur / Bakî kalır sahîfe-i âlemde âdımız' beytindeki bakî kelimesinin kullanılışı gibi. Osmanlıca öğrenmenizi kolaylaştıracak kitaplar Visâl: Ulaşma, bitişme, sevgiliye kavuşma. Amâl-i visâl ise kavuşma emelleri, istekleri anlamına gelir. Türk müziğinin en az beş altı asırlık bir mürekkep makamı olup zamanımıza kalmış numunesi yoktur. Divan edebiyatının harflerle kurulan kelime oyunları Ürd-i behişt: Cennet gibi, cennete benzer. Nisan ayında tabiat yeniden canlanıp güzelleştiği için bu aya ürd-i behişt denir. Her ayın ikinci gününe ürd-i behişt denilmekle beraber dağları korumakla görevli meleğin adı olduğu rivayet edilir. Tarihi metinleri okumaya yardımcı sözlükler Musannifek: Küçük musannif, küçük müellifler, 18. yüzyıl müelliflerinden Bekir Ahmet Efendi'nin lâkabı. Dilimizin zenginliğini yansıtan kelimelerin kökeni Müeddeb: Te'dîb edilmiş, edeplendirilmiş, edepli, terbiyeli, okumuş, bilgili. Dâg-zen: Nişan, damga vuran; kalp, gönül kıran. Türkçedeki az bilinen 50 kelime Mâsiva: Allah'tan gayri sayılan şeyler, bir şeyin dışında kalan ve ondan başka olan her şey. Evtan: İnsanın doğup büyüdüğü ve sevdiği memleketler, uğrunda ölünen topraklar. Kafa karıştıran 20 kelime Evvâb: Allah'a sımsıkı bağlı, sofu, zâhid. Fark: Ayrılık, başkalık, iki veya daha çok şey arasındaki ayrılık. Ayırma, seçilme Galiye: Misk ve anberden yapılmış siyah renkli ve kokulu bir çeşit kına. Eskiden hanımlar saçlarına ve ellerine sürerdi. Raz: Sır, gizlenilen şey. Zıhar: karşılıklı yardımlaşma. Sevda ger: Sevdalı, âşık, tüccar.