Sadettin Ökten'in dilinden sanat, gelenek ve medeniyet

Sadettin Ökten kimdir? ▪ 1942 doğumlu olan Sadettin Ökten, düşünceleri ve mücadelesi ile bir döneme damga vuran Mahmut Celaleddin Ökten'in oğludur. İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği'nden mezun olan Ökten, bir müddet mesleği gereği Amerika ve Avrupa'da bulundu. ▪ Kuşak, muhit ve ailesi itibarıyla Son İstanbullulardan olan Ökten, bilhassa medeniyet ve kültürel sosyoloji sahalarına gönül verir. Gelenek ve modernizm hususlarında eserler kaleme alan Ökten, insanı içindeki bir an dahi susturulamayan vicdan ile yüzleşmeye çağırıyor. Sadettin Ökten anlatıyor: 'Sabret, Şükret, Seyret' Sadettin Ökten''in eserleri ➡ Yahya Kemal'den Bugüne ➡ Fincanımda Cola Var ➡ Hayatımdan Portreler ➡ İçimde AVM Var ➡ Yahya Kemal'in Rüzgarıyla Düşünceler ve Duyuşlar ➡ Örselenmiş Osmanlı'dan Medeniyet Umuduna ➡ Gelenek, Sanat ve Medeniyet ➡ Aslında Bir Sanat Var ➡ Dünyaya Geldim Gitmeye ➡ Aşk ile Ânı Seyretmek ➡ Âleme Bir Yâr İçin Âh Etmeye Geldik İmam hatip okullarının efsanevi önderleri; Celalettin Ökten ▪ 'İnsan, her ne ahval ve şerait içinde olursa olsun, mutlak güzelliğin meftunu ve meczubudur.' Sadettin Ökten Sezai Karakoç'un medeniyet tasavvurunda ''Peygamber'' ▪ 'Nasıl ki bir insanın iç dünyasına o kimse perdeleri kaldırmadıkça vakıf olunamıyorsa, gelenek dahi aynen böyledir.' Sadettin Ökten İmam Hatip Liseleri ilk olarak nasıl açıldı? Celalettin Ökten kimdir? ▪ 'Anlamsız ve yabancı bir güncelin önünde şuursuzca sürükleniyoruz.' Sadettin Ökten Sadettin Ökten'den hayatımıza rehber olacak alıntılar ▪ 'Çağın idraki ve güzellik anlayışı zamanla değişir ama insanın mutlak güzelliğe olan mecburiyeti asla.' Sadettin Ökten Aşk ile Anı Seyretmek kitabından ruhumuza doğru yolculuğa çıkaracak 20 alıntı ▪ 'Şair sıradan biri değildir, meselesi olan insandır.' Sadettin Ökten Dünyaya Geldim Gitmeye eserinden 20 umut dolu alıntı ▪ 'Hatırlanacağı gibi eski medeniyetimizin çok zarif bir yanı da hakkı ve hakikati insanları kırmaksızın ifade edebilmesi idi. Bu bir üslup meselesidir.' Sadettin Ökten ▪ 'İnsanın varlıklarını ve özellikle kendi varlığını terk etmesi zordur fakat bu zorun ötesinde terk köprüsü geçildiği zaman mutlak güzellikte yeniden ve ölümsüz bir var oluş mukadderdir.' Sadettin Ökten Rasim Özdenören'in edebiyata bakışı: Ruhun Malzemeleri ▪ 'Birden fark ettik ki artan imkânların aksine hassasiyetimiz azalmış, gözü yaşlı ve gönlü gözyaşı ile yıkanmış mütevazı insanlar, yerlerini dilinde parlak sözler, gönlünde gelecek endişesi olan müreffeh insanlara bırakmış.' Sadettin Ökten Hamdullah Hamdi'nin 'Leyla ile Mecnun' mesnevisi ▪ 'Geleneksel Türk şiirine geniş ve derin bir umman açan gayb âlemi, şair için bir hazinedir; derinliklerine dalıp bin bir kıymeti çıkaracağı bir hazine.' Sadettin Ökten Filistin direnişinin şairi: Mahmud Derviş ▪ 'Gayb âleminden bi-behre olan kimseler, aşk şiirinden bir şey anlamazlar ancak bu şiirin kendilerinin erişemediği bir iklimin ürperiş ve esintilerini getirdiğinin de farkındadırlar.' Sadettin Ökten Sezai Karakoç'un kaleminden alıntılarla 'İslam' ▪ 'Zaman çizgisinin devri olarak algılandığı sene içinde ise bayram günleri ve hazan mevsimi, insanın ufkunda farklı renklerin doğmasına ve varlığında farklı titreşimlerin oluşmasına yol açmaktadır.' Sadettin Ökten Medeniyetimizi besleyen kaynak: Tercüme-i Kitab-ı Coğrafya ▪ 'İnsanın iç dünyası sonsuzluğa doğru uzanan yansımalar veren bir yapıya sahiptir.' Sadettin Ökten Necmettin Erbakan'ın 'Davam' kitabından alıntılar ▪ 'Bilim ya da bir başkası, o insanın elinde bir araçtır, önemli olan onun bilincidir.' Sadettin Ökten İbrahim Gülşeni Divanı ▪ 'Şairin meselesi kendi varlığı ile başlar. Şair, kendisini ve evreni anlamlandırmak ister, hayatın gayesini sorgular, kader denilen muammayı çözmeye uğraşır, adalet, merhamet, zulüm ve isyan onun ruh dünyasında derin çalkantılar uyandırır.' Sadettin Ökten Katip Çelebi'nin başyapıtı: Mizanü'l Hak ▪ 'Okumalar, tefekkürler, değerlendirmeler ve duygusal derinleşmeler, Yahya Kemal' de büyük bir semere vermiş, sonuçta onun abidevi şiirleri zuhur etmiştir.' Sadettin Ökten Said Halim Paşa ve klasik eseri: Buhranlarımız ▪ 'Sıradan insanın küçük etkilerle titreşime geçmeyen duygular dünyasına karşın, belki hiç önem verilmeyen bir titreşim sanatkârın iç âleminde büyük yankılar uyandırır.' Sadettin Ökten Rene Guenon'un 'Doğu ve Batı' kitabından ufuk açıcı tespitler ▪ 'Bizler ki kendi kültürümüze talip olduğumuz iddiasındayız.' Sadettin Ökten Ahmet Kabaklı'nın Kültür Emperyalizmi eserinden dikkat çeken cümleler ▪ 'Estetik ölçütler ve estetik tercih, kısaca söylenirse estetik zevk, ferdin ait ve mensup olduğu medeniyet tasavvurunun onun duygusal ve ruhi dünyasına bir biçimde yansımasından doğar.' Sadettin Ökten Nizar Kabbani'nin meşhur eseri 'Ben Beyrut'tan alıntılar ▪ 'An öyle bir özel zamandır ki iç dünyamızda, hayatımız boyunca bizi etkileyen, bize renk katan ve asla unutamayacağımız hatıralar bırakır.' Sadettin Ökten Nuri Pakdil'in derkenarı: Kalem Kalesi'nden çarpıcı alıntılar ▪ 'Sonra zamanlar geçti, meşguliyetimiz ve imkânlarımız arttı.' Sadettin Ökten Şairler Sultanı Baki'nin Divanı ▪ 'İnsanın fizyolojik yapısı için gerekli birtakım unsurların asgari şartlarda bile olsa bulunmayışı, her toplum için ciddi bir eksikliktir, mesela besin maddeleri, temiz bir çevre gibi...' Sadettin Ökten İsmet Özel'in Bakanlar ve Görenler kitabından altı çizili cümleler ▪ 'Başka kültürlerde de şiir aklın maverasında metafizik mecralar aramış ve buralardan akmıştır.' Sadettin Ökten Kafka'nın babasına mektubundan alıntılar ▪ 'İlk bakışta gelenek, biçimsel bir mahiyet arz eder, bu yönü ile kolay öğrenilir ve kolay uygulanır. Ancak unutulmamalıdır ki her geleneğin arkasında ona hayat veren, onu biçimlendiren ve anlamlı kılan bir öz yani sistematik bir değer vardır.' Sadettin Ökten Teoman Duralı'nın Çağdaş Küresel Medeniyet eserinden alıntılar ▪ 'Adeta tümüyle değişen hayat biçimi, yeni insanımızın zihin ve gönül dünyasında Batı'ya ait kavram ve değerlerin hayat bulmasına yol açmıştır.' Sadettin Ökten Osmanlı'nın ilk baskı eserleri ▪ 'Her insanın iç dünyasında, inandığı değerler ve kabul ettiği bir realite ya da sınırlar vardır. Bu, inançsızım diyenler için de böyledir.' Sadettin Ökten Nurettin Topçu'nun hayata bakışı: İslam ve İnsan ▪ 'Medeniyet tasavvuruna olan ihtiyacı bireysel planda dikkate alırsak karşımıza, her ferdin zihin ve gönül yapısında var olan evrensel problemler çıkar.' Sadettin Ökten Yusuf Atılgan'ın ilk romanı: Aylak Adam ▪ 'Seküler dünya buna 'yaratma' diyor. Bunun İslam dünyasındaki karşılığı ise ibda' dır.' Sadettin Ökten Turgut Uyar'ın günlükleri ▪ 'Zarf veya dil ustalığı, bir iletişim ve etkileme aracıdır ama asıl cevher mazruftadır.' Sadettin Ökten Aliya İzzetbegoviç'in hatıralarından alıntılar ▪ 'Bendeniz, ilim cihetinden bakarsak, eski şiirden pek anlamam, o bir vadi-yi ilimdir ki orayı geçmek ancak er kişinin karıdır.' Sadettin Ökten Osman Yüksel'e göre bir nesil nasıl mahvoldu? ▪ 'Yahya Kemal'in tarihimizin derinliklerine doğru uzun bir yolculuğa çıktığını, başta kadım şiirimiz olmak üzere bütün eski sanatlarımız üzerinde genişliğine ve derinliğine tetebbularda bulunduğunu görüyoruz.' Sadettin Ökten Şiirimizin özgün sesi Nef'i Divanı ▪ 'Her insanın bir duygu dünyası vardır ve o dünya ona özeldir.' Sadettin Ökten Osmanlı padişahlarının mühürleri ▪ 'Hayata bir bütün olarak baktığımızda, sadece aklın yaşamak için ne kadar yetersiz kaldığını hemen görürüz.' Sadettin Ökten Cahit Zarifoğlu'nun tarihe ışık tutan mektupları ▪ 'Geleneksel Türk şiirinin fizik ötesi dünyasının kendi evreninde özel bir adı var, bu dünyaya gayb âlemi deniyor.' Sadettin Ökten Altı çizili cümleler: Tehlikeli Oyunlar'dan alıntı ve sözler ▪ 'Bireyin estetik ölçütleri ve tercihleri gibi sanatkârın da ruh ve duygu dünyası, estetik kaygıları ve bunları dışa yansıtma biçimi, içinde yetiştiği ve yaşadığı toplumun medeniyet tasavvuru ve bu tasavvurun dış dünyaya yansıma biçimleri olan kültürle çok yakından ilgilidir.' Sadettin Ökten Necip Fazıl Kısakürek'in şiir serüveni ▪ 'Çağdaşlığı, maddeyi ve maddesel hazları yüceltmek olarak algılayan, manevi ve deruni dünyayı inkâr hatta tahkir eden şair, hiç umulmadık yerde maddi dünyanın çok dışında ve tamamen gayb âlemine ait bir unsuru, belki ifade kudretinden istifade için belki güzelliği ile şiirine ayrı bir revnak vermek kastı ile kullanabiliyor.' Sadettin Ökten Minyatürler ile Yavuz Sultan Selim ▪ 'Şair, bizi bilmediğimiz, gezmediğimiz ülkelere götürür, tatmadığımız hazlar ile tanıştırır ve sonra biz, 'Bu rüyayı daha önce görmüştük, sanki unutmuşuz, bu hislere aşina idik ama çok eskilerde ve derinlerde kalmış, şair olmasa hatırlayamazdık.' deriz.' Sadettin Ökten Kubbeyi yere koymayan mimar: Turgut Cansever ▪ 'O, sıradan insanların sığdığı kalıplara sığmaz, bunları zorlar ve aşmaya çalışır.' Sadettin Ökten Alev Alatlı'nın Hollywood algısı ▪ 'İç dünyamız duygularımızdan, inanç ve kabullerimizden oluşuyor denilebilir.' Sadettin Ökten Bir Osmanlı destanı: Osmancık'tan alıntılar ▪ 'Paris'te Albert Sorel'in derslerini takip ederken aynı dersleri alan Sırp gençleri, Yahya Kemal'in belki de hiç farkında olmadığı halde tam karşıt kutbunu oluşturmuşlardır.' Sadettin Ökten Modern bir klasik: Gülün Adı ▪ 'Akif ve neslinin en ümitsiz zamanlarda bile sönmeyen vecdi ve hassasiyeti, o satırlarda dipdiri duruyor ve kendilerini hayata geçirecek yeni kuşakları bekliyor.' Sadettin Ökten Amerikan edebiyatının öncü eseri: 'Fareler ve İnsanlar'