Suni bir laboratuvar: Yabancı

◾ 47 yıllık bir yaşam öyküsüne sahip olan Albert Camus belki de yirminci yüzyıl Fransa'sının en tanınan, öne çıkan ismidir. Eserleri ile adını geniş bir coğrafyaya duyuran yazar esasında sahici bir filozof muydu yoksa iyi bir gözlemci mi? ◾ Cezayir'de doğan ve bir Fransız sömürgesinde büyüyen Camus, aslında sömürge ve Fransızlık arasında gidip gelen bir tanımlamaya maruz kaldı. Bir mutsuzluk hikayesi: Kapitalizm ◾ Bu arada kalmışlık durumu ortaya eşine az rastlanır bir eser olan 'Yabancı'nın çıkmasına vesile oldu. Ama Camus, nihayetinde iyi bir gözlemci ve sahicilikten uzak bir yazardı. ◾ Yazar kitabında belirttiği olay örgüsü ile esasında Fransa'da karşılaştığı dışlanmasını ve ötekileştirilmesini dile getirdi. Bu sebepten çok genç bir yaşta Nobel Edebiyat Ödülü aldı. Bilgi Notu: Nobel ekseriyetle öne çıkan meseleler ve siyasal olaylarla bağıntılı şekilde verilen bir ödüldür. Ödüle adı verilen Alfred Nobel'in dinamitin mucidi olduğu hatırlanmalı. İyilik mafyası ◾ 'Yabancı' alt metninde yazarın hayatından kesitler ve gerçeklikler taşır. Camus bir sömürge ülkesinde büyümesinden kaynaklı olarak kendisini, sömürülenlerden hayatı boyunca üstün görür. ◾ Lakin bu üstünlük, yazarın Fransa'ya taşınması ile son bulur. Camus, memleketinde adeta sudan çıkmış bir balığa döner. İnsanlar tarafından kabul edilmez ve sömürge sakini muamelesi görür. Kapitalizm klasik üretebilir mi? ◾ Camus, bu duygular içinde hayatın gerçeklerine tutunamayan bir karakteri yansıtan Yabancı'yı kaleme alır. ◾ Yabancı ile geniş bir ün ve şöhrete kavuşan yazar, Fransız toplumu içinde kabul görmeye başladığında hayatı farklı bir rotaya çevrilir. Şehirlerinden kan sızan medeniyet: Vahşi Batı ◾ Yirminci yüzyılın en büyük varoluşçularından biri olarak kabul edilen ve bazı çevrelerce filozof olarak kabul gören Camus, esasında kendisine uygulanan baskıları 'Yabancı' da anlatır. Bu bakımdan eser aynı zmaanda bir içsel otobiyografidir. Varoluşçuluk nedir? İnsanın bir varlık olarak var olduğunu zamanla gösterdiği davranışlar yolu ile de sürekli bir yaratımsal süreçte olduğunu benimseyen felsefi akım. ◾ Bu bakımdan 'Yabancı' ele alındığında ortaya toplumun ötekileştirdiği bir yazarın kendisinden aşağıda gördüğü bir halkın resmedildiği bir roman çıkar. Bu da bizlere hem yazarın ahlaki seviyesini hem de eserin suni bir laboratuvarda üretildiğini kanıtlar. Yeni dünya düzeni nasıl kuruldu? 🔸 Bugün annem öldü. Belki de dün, bilmiyorum. Albert Camus 🔸 Asıl önemli olan bir kaçma imkânı, değişmez ve şaşmaz bir gidişatın dışına atlayış, umudun bütün şanslarım taşıyan delice bir koşuştu. Albert Camus 🔸 Fakat herkes bilir ki hayat, yaşanmak zahmetine değmeyen bir şeydir. Albert Camus 🔸 Umut, koşup giderken bir sokağın köşesinde, daha kurşun havadayken vurulup ölmekti. Albert Camus 🔸 Mekanizma beni sımsıkı kavrıyordu. Albert Camus 🔸 Annem hep insanın tam anlamıyla mutsuz olamayacağım söylerdi. Gökyüzü renklenip de yeni bir gün hücreme sızdığı zaman, ona hak veriyordum. Albert Camus 🔸 Ama siz bunu bilemezsiniz, kör bir kalbe sahipsiniz çünkü. Sizin için dua edeceğim. Albert Camus 🔸 Beni bekleyen şey, rahat ve rüyasız bir uykudan ibaretti. Albert Camus 🔸 İnsan daha ölüm düşüncesine alışmadan cenaze arabasının peşine takılmak zorunda kalır. Albert Camus 🔸 Kendi kendime, neyse, bu pazar da geçti, annem gömüldü, işe yeniden başlayacağım, sonuçta değişmiş hiçbir şey yok, diye düşündüm. Albert Camus 🔸 Kaderim, bana fikir sorulmadan belirleniyordu. Albert Camus 🔸 Böylece uyku saatleri, anılar, o üçüncü sayfa olayım okumak ve karanlıkla aydınlığın birbirini takip etmesi sayesinde vakit geçip gitti. Albert Camus 🔸 Canının sıkılmaması için yeter derecede anıya sahip olmuştur artık. Albert Camus 🔸 Kıymetimi benden ayrıldıktan sonra anlayacaksın. Albert Camus 🔸 Bütün bu insanların benden ne kadar nefret ettiklerini hissetmiştim. Albert Camus 🔸 Sonra düşündüm. Hiçbir önemi yoktu bunun. Albert Camus 🔸 Serin toprağın kokusunu içime çekiyordum. Artık uykum yoktu. Albert Camus 🔸 Ama insan hiçbir şeyi gerektiğinden fazla büyütmemeli. Albert Camus 🔸 Anlamak lazım efendim, anlamak lazım. Albert Camus 🔸 Aradan biraz geçince tuzun acılığı ağzımı yakmaya başladı. Albert Camus 🔸 Hiçbir zaman söyleyecek fazla sözüm yoktur, onun için susarım. Albert Camus 🔸 Oysa kimse bir şey anlar görünmüyordu. Albert Camus 🔸 İnsan bilmediği şeyler hakkında daima abartılı düşüncelere kapılır. Albert Camus