Türk lehçelerinde aralık ayı

AZERBAYCAN TÜRKÇESİ Aralık- Dekabr 🔸 Güneybatı Türk lehçelerinden biri olan Azerbaycan Türkçesi, Oğuz boyunun devamıdır. Azerbaycan Türkleri uzun bir dönem Rus işgalinde kaldıklarından bazı Türkçe kelimelerini yitirmişlerdir. 🔸 Bunlardan biri de kasım ayına karşılık olarak kullandıkları, Rusça kökenli dekabr sözcüğüdür. ➡ 10 Dekabr Qələbə Paradı kutlu olsun. ➡ 10 Aralık Zafer Geçit Töreni kutlu olsun. Türk lehçelerinde kasım ayı TÜRKMEN TÜRKÇESİ Aralık- Dekabr 🔸 Türkmenlerin; Teke, Yomud, Çavdur, Gökleng, Salır, Sarık, Ersarı olmak üzere toplamda yedi boyu vardır. Başta Türkmenistan'da yaşamlarını sürdüren Türkmenlerin konuştukları lehçe, Türkiye Türkçesine fazlasıyla yakındır. 🔸 Türkmen Türkçesinde aralık ayını diğer lehçelerde olduğu gibi yaygın olan Rusça dekabr sözcüğü karşılar. Aralık ayı için kullanılan bir diğer ifade ise 'Aralyk'tır. ➡ THİ dekabr aıynda Aşgabada uçar saparlaryny guramaga başlar. ➡ THY aralık ayında Aşkabat'a uçuşlar düzenlemeye başlayacak. GAGAVUZ TÜRKÇESİ Aralık- Kırım Ay 🔸 Oğuz grubunun bir üyesi olan Gagavuz Türkleri başta Moldova, Romanya ve Türkiye olmak üzere dünyanın birçok yerinde varlıklarını idame ettirmektedirler. 🔸 Gagavuz Türkçesinde aralık ayını, kırım ay sözcüğü karşılamaktadır. ➡ 12 ay, angıların aadların geliniri bulunêr insannarın işleri, gagauz tradițiyaları hem tabiet sluçaylarılan. ➡ 12 ay adlarını, bizzat kaynağından sunuşuyla beraber alıntılıyorum. Türk lehçelerinde soykırım kelimesi UYGUR TÜRKÇESİ Aralık- On ikkinçi ay 🔸 Güneydoğu Türk dil ailesinin bir üyesi olan Uygur Türkçesi, günümüzde dünyanın birden farklı noktasında konuşulan yaygın bir Türk lehçedesidir. 🔸 Uygur Türkçesinde aralık ayını dekabr, on ikkinçi ay ifadeleri karşılamaktadır. ➡ On ikkinçi ayda mühim hadiseler yüz berdi. ➡ Aralık ayında önemli gelişmeler yaşandı. ÖZBEK TÜRKÇESİ Aralık- Oraliq 🔸 Özbek Türkçesi, Yeni Uygur Türkçesiyle birlikte Çağatay Türkçesinin günümüzdeki devamı olarak kabul edilir. Bundan dolayı da iki lehçenin ortak dil özellikleri vardır. 🔸 Özbek lehçesinde aralık ayını, dekabr ve oraliq sözcükleri karşılamaktadır. ➡ 10 dekabr kunidagi eng muhim kun. ➡ 10 Aralık günü, en önemli gün. Türk lehçelerinde duygu kelimesi KAZAK TÜRKÇESİ Aralık- Jeltoqsan 🔸 Kazak Türkçesi, kuzeybatı dil ailesinden olup Kıpçak dil özelliklerinin bariz bir şekilde görüldüğü bu lehçedir. Bulunduğu coğrafyada yani Türkistan'da, yaygın olarak kullanılan bir Türkçedir. 🔸 Kazak lehçesinde aralık ayını Jeltoqsan ay kelimesi karşılar. ➡ Almatı qalasınıñ äkimdigi men mäslihatı «Jas qanat» ıqşam audanındağı sayabaqqa «Jeltoqsan-86» atauın beru turalı şeşim qabıldadı. ➡ Almatı şehrinin başkanı ve meclisi, 'Jas qanat' bölgesindeki parka 'Jeltoqsan-86' adını verme kararı aldı. KIRGIZ TÜRKÇESİ Aralık- Beştin ayı 🔸 Manas diyarındaki Kırgız Türkleri, başta Kırgızistan toprakları olmak üzere dünyanın çeşitli yerlerinde yaşamlarını sürdürmektedir. Bu lehçe, kuzeybatı Türk dil grubunda yer alır. 🔸 Kıpçak boyundan olan Kırgızların dilinde aralık ayı; beştin ayı, dekabr kelimeler ile karşılık bulur. ➡ 10-dekabr adam ukuktarının düynölük künü. ➡ 10 Aralık Dünya İnsan Hakları günü. Türk lehçelerinde seyahat kelimesi AHISKA TÜRKÇESİ Aralık- Karakış 🔸 Oğuz ve Kıpçak Türkçelerinin karşımından meydana gelen Ahıska Türkçesi, başta Kafkaslar olmak üzere dünyanın pek çok noktasında konuşulmaktadır. 🔸 Bu lehçede aralık ayını karakış kelimesi karşılar. ➡ Ahıskada karakış köp çetin bolur. ➡ Ahıskada aralık çok çetin olur. TATAR TÜRKÇESİ Aralık- Aralıq 🔸 Tatar Türkçesi, Kıpçak grubunda yer alan bir lehçedir. Bilhassa Kazan merkezli konuşulan bir Türkçe olması hasebiyle Sibirya sahasına büyük etkisi bulunur. 🔸 Kıpçak grubunun üyesi olan Tatar lehçesinde aralık ayını, dekabr ve aralıq kelimeleri karşılamaktadır. ➡ 10 dekabr bötendönya keşe hokukları köne. ➡ 10 Aralık Dünya İnsan Hakları günü. Türk lehçelerinde eylül ayı ALTAY TÜRKÇESİ Aralık- Janar 🔸 Sibirya Türk lehçelerinden biri olan Altay Türkçesi, 1948 yılına kadar Oyrot dili olarak tanınmıştır. Kiril alfabesini kullanan Altay Türklerinin dilleri Anadolu Türkçesine oldukça uzaktır. 🔸 Bu lehçede aralık sözcüğünü, janar ifadesi karşılar.