Adı bilinmeyen, keşfedilmeyi bekleyen yemek isimleri

DULAVRAT ÇORBASI Evde mutfakta olan malzemelerle yapılması ile ünlü yemeğin ana malzemeleri erişte, yeşil mercimek, nohut gibi bakliyatlar. Doyurucu ve her evde bulunabilecek un, yumurta, erişte, mercimek ve nohut gibi malzemelerle yapılan, Adana yöresine ait bir çorbadır. Hikâyesi de vardır. Yıllar önce dul bir kadın çocuklarını doyurmak için evde bulduğu malzemelerle bu çorbayı yapmış adı da dulavrat çorbası kalmış. Düşük maliyetli ve besleyici olması, adını doğruluyor aslında. ANALIKIZLI Başta Adana'nın en meşhur yemeklerinden biri olarak bilinen bu lezzetli çorbada içi kıyma dolu büyük köfteler ana, küçük köfteler ve nohutlar da kız olarak kabul edilir. Bir rivayete göre analıkızlı yemeğinin ismi, Birecik'de yaşayan Suzi ana adındaki bir kişinin yapmış olduğu yemeğe verdiği ad. Suzi ananın tam sekiz tane oğlu varmış. Tabi o kadar erkek evlattan sonra, bir kız sevdasına düşmüş Suzi ana. Allah'a yakarışlarının sonucu mudur bilinmez bir zaman sonra bir kız evlat sahibi olmuş. Suzi ana kızına gözü gibi bakıp büyütüp evlenecek yaşa getirmiş. Nihayetinde Suzi ananın kızına görücüler gelmeye başlamış. Fakat Suzi ana tüm bu görücülere bahaneler bularak kendisinden uzaklara gitmesini istemediği kızını bir türlü vermemiş. Fakat kızı bir gün bir genci sevmiş ve onunla kaçmış. 8 tane erkek evlattan sonra sahip olduğu kızının, sevdiği çocukla kaçmasına dayanamayan Suzi ana, yataklara düşmüş. Bunu öğrenen kızı eşini de ikna ederek anasının elini öpmeye gitmiş. Kızının özlemiyle yaşayamayacağını anlayan Suzi ana, kızını ve damadını affetmiş ve kırk gün kırk gece ziyafet düzenlemiş. Analı Kızlı yemeği bu muhteşem düğün esnasında yapılan çok özel bir yemek olmuş. DİLBERDUDAĞI Dilberdudağı, bir çeşit hamur tatlısıdır. Elazığ ve Bursa'da yapılan bir tatlıdır. Baklava hamurundan yapılır. Ceviz büyüklüğünde parçalar kopartılarak beze haline getirilir. Bu bezeler tabak büyüklüğünde açılır ve aralarına nişasta serperek on kat üst üste konularak ince bir yufka şeklinde açılır. Daha sonra bir bardak yardımıyla parçalar kesilerek içerilerine dövülmüş ceviz veya fındık konarak kapatılır. En son üzerine yakılmış yağ gezdirilir ve fırına pişmeye bırakılır. Sıcak tatlının üzerine soğuk şerbet dökülür ve servis edilir. ŞILLIK TATLISI Bir Güneydoğu Anadolu yemeği olan bu tatlının asıl adı 'Şileki'. Kürtçe'de ıslak, sulu gibi anlamlara gelen Şileki kelimesi, 90'lı yılların başında bazı köşe yazarlarının deformasyonu sayesinde bugünlere Şıllık olarak gelmiş. MAMALİKA İrmik, şeker, yağ ve fındıkla hazırlanan Karadeniz'e özgü tatlıdır. Ancak MAMALİKA(KAÇAMAK) ismiyle bir tatar yemeği ve Mıhlamanın bir çeşidi olarak yapılan Sinop mamalika da vardır. ŞİVEYDİZ Taze sarımsak ilk çıktığında bu olağanüstü lezzet bahar sofralarında hemen yerini alır. Bazıları sarımsağı soğana oranla daha fazla kullanır. Yaklaşık 1 kg taze sarımsak ayıklanınca 300 g kadar beyaz kısmı kalır. Kullanılmayan yeşil kısımlardan ise öcce yapılır. Taze sarımsak mevsimi dışında sadece körpe pırasa ile de yapılabilir. KÖPOĞLU Akdeniz Bölgesi'nin patlıcanlı yoğurtlu mezesidir. Patlıcan Türk ve Yunan mutfaklarında en fazla kullanılan sebzelerdendir. Ege'nin iki yakasındakiler de patlıcan yemeklerinin 'aslında kendilerine ait olduğunu' iddia ederler. Çok geniş bir kullanım alanı vardır. İmambayıldıdan karnıyarığa. Dolmadan Kebaba, Musakkadan pilava kadar çok çeşitli yemeği yapılır. Reçeli bile yapılır. CİCİPAPA Trakya'nın her yerinde özellikle çocuklara yumurtayı sevdirebilmek için kahvaltı sofralarında çokça rastladığımız bir uygulamadır yumurtalı ekmek. Pomak yerleşimlerin yoğun olduğu Babaeski, Alpullu, Sinanlı, Hayrabolu, Pehlivanköy ve civarında daha çok 'cicipapa' ismiyle anılır. İsmin kökeni papara yemeği ( yöre mutfağında bayat ekmeklerin değerlendirmesi yöntemi ) ile ilişkilendirilir. 'Cici papara' tabiri zamanla kaynaşarak 'cicipapa'ya dönüşmüştür. Özellikle küçük çocuklara yumurtayı ve yumurtalı ekmeği sevdirmek için annelerin 'cici papara / cicipapa' seslenişi böylelikle yöre mutfağında tümden içselleşmiştir. PAPAZ YAHNİSİ Papaz yahnisi Kırklareli mutfağının en karakteristik yemeklerinden birisidir. Halk arasında 'soğan yahnisi' denilse de yöre mutfağında 'soğan yemeği' denilen bir başka yemekle karıştırmamak için 'papaz yahnisi' adı tercih edilmektedir. İsmini almasıyla ilgili küçük bir rivayet vardır: Mübadele öncesi dönemde Rum, Bulgar ve Yahudi azınlıklar yörede Türk nüfusla bir arada yaşamaktaydı. Hastalığında komşusunun ikram ettiği arpacık soğan ve et ile hazırlanmış bu yemeği çok beğenen azınlıklardan bir din görevlisinin daha sonra komşusundan bir daha yapmasını istediğiyle ilgili bir rivayet yemeğin adının da kaynağı gösterilir. ZİRVA Zirva Edirne mutfağının çok eski bir yemeğidir. Edirne'nin neredeyse bir asra yakın bir süre Osmanlı'ya başkentlik yapmış olması, saray mutfağının yöre mutfağını da etkilemesine sebep olmuştur. Zirva tam da böylesi bir kültür ürünü olarak günümüze değin ulaşabilmiştir. 15. ve 16. yy'da Saray mutfağında olduğu tesbitine varılan ve Fatih Sultan Mehmet Han'a sunulan başyemekler arasında yer alan Mutancana isimli yemeğe büyük benzerlik gösterir. Fatih'in Edirne Yeni Saray'da doğduğu, Edirne Sarayı'nın ve Edirne imarethanelerinin de güçlü bir mutfağı olduğu düşünüldüğünde birbirine bu denli benzeyen bu yemeklerin kökleri daha anlaşılabilir hale gelmektedir. SAKALA ÇARPAN ÇORBASI Afyon yöresi başta olmak üzere Anadolu'nun pek çok yöresinde dulavrat çorbası, kesme çorbası, bacaklı çorba gibi adlarla sıklıkla yapılan bir çorba sakala çarpan çorbası tarifi. Bol vitaminli, iştah artıran, soğuk algınlığına karşı savaşan kalkan olan bir çorba. Bir rivayete göre de hikâyesi şöyle: Yalnız yaşayan bir dedeye komşusu bir tas sıcak çorba götürmüş. Çorbayı kaşıkla değil de tastan içen dedenin sakalına takılan erişteler yüzünden çorbanın adı sakala çarpan çorbası olarak günümüze kadar gelmiş. Genellikle yapımında ev yapımı tavuk suyu kullanılan çorbayı et suyuyla hazırlamak, domates salçası ve rendelenmiş domates hatta yoğurtlu terbiye karışımı ilavesiyle hazırlamak mümkün. PIRTIMPIRT Kayseri'nin Develi ilçesine ait olan bu gözde yemeği herkes bilmez ama bu lezzetin tadılması önemle tavsiye edilir. Bu yemek özellikle grup halinde eş, dost ve akrabalarla yapılarak yenir. Sırf bu yemek için Pırtımpırt günleri düzenlenir. Bir kış yemeği olduğunu belirtmekte yarar var. O yüzden yazın asma yaprakları özenle kurutulur. Küçük küçük parçalanır. Belki de ismini yaprakların böyle küçültülmesinden almıştır. Yaprakların taze iken kurutulması ise ekşi tadının yemeğe geçmesini sağlar. ELİ BÖĞRÜNDE Eli Böğründe, Akdeniz Bölgesi Yemekleri listesinde, Kahramanmaraş iline has yemeklerindendir. Sebze ve baharatların uyumu, kuzu etinin lezzetine karışınca ortaya bu mükemmel tat çıkmaktadır. Kuzu eti aynı zamanda bakır, manganez ve selenium bakımından zengin bir besin kaynağıdır. Kuzu etinde bulunan yağın yarısı insan sağlığı için faydalı olan doymamış yağ asidinden oluşur. KURŞUN GEÇMEZ KÖFTESİ Malatya mutfağından bulgurlu etli nefis köfte kütük ya da et taşında dövülür. Bulgurla beraber iyice yoğrulur. Ufak ufak sıkma köfteler dökülür. Kuşganada su kaynatılır, sıkmalar içine aktarılır. Tuzu eklenir, haşlandıktan sonra alınır. Kemisten suyu süzdürülür ve yenilir. ABDİGÖR 1634 yılında IV. Murat'ın İran seferinde askeri manada çok yararlık gösteren ve bir çatışma sırasında da sağ kolunu kaybettiği için 'çolak' lakabını alan Abdi Paşa, 1635 yılında İlk kez kurulan Doğubayazıt Sancakbeyliği ile görevlendirilir. Abdipaşa göreve geldiğinde ilk iş olarak birkasır inşaatı başlatır. Sarayın inşaatı, tam 99 yıl sürer ve II. İshak Paşa tarafından tamamlanır. Rivayete göre, Çolak Apti Paşa mide hastasıdır. Bu nedenle de etyemez. Etyemez yemesine de ancak bu yüzden de ciddi bir sorun vardır. Çünkü bölgede sadece hayvancılık yapılmakta ve küçük bir bölgede ise Ermeni köylüler tarafından çeltik (pirinç) yetiştirilmektedir. Ve daha da kötüsü yöre aşçıları 'et yemekleri' ustasıdır sadece. Bunun üzerine bir aşçı durumu ciddiye alır ve bir dizi yemek geliştirmeye başlar ve en sonunda Çolak Apti Paşa'nın rahatsız olmadığı bir köfte yapmayı başarır. Ve o Günden itibaren de bu köftenin adı Abdigör Köftesi olur.