Asrın felaketi: Kahramanmaraş depremi

DEPREM, YÜZEYE YAKIN MESAFEDE MEYDANA GELDİ 🔸 6 Şubat 2023 sabahı saat 04.17'de merkez üssü Kahramanmaraş'ın Pazarcık ilçesi olan 7,7 büyüklüğünde deprem meydana geldi. Etkisi öyle büyüktü ki başta Kahramanmaraş olmak üzere Adıyaman, Adana, Malatya, Hatay, Şanlıurfa, Osmaniye, Kilis, Diyarbakır ve Gaziantep'te yıkım ve can kayıpları meydana geldi. 🔸 Oldukça sığ bir mesafe olan 7 kilometre derinlikte gerçekleşen depremin etki süresi 65 saniyeydi. 🔸 Yaşanan deprem, yerin 30 kilometre derinliğinde 2011 yılında meydana gelen Japonya-Tohoku, 1960'ta 33 kilometrelik derinlikteki Şili-Valdivia depremlerine göre yüzeye fazlasıyla yakındır. Fay nedir, fay hattı türleri nelerdir? İLK DEPREM İKİNCİSİNİ TETİKLEDİ 🔸 7,7 büyüklüğündeki afetin yaraları henüz sarılamamışken, depremden 9 saat sonra merkez üssü aynı şehrin Elbistan ilçesinde 7,6 büyüklüğünde deprem meydana geldi. Yıkıcı sonuçlar oluşturan ikinci depremin etki süresi ise 45 saniyeydi. Böylece iki farklı fayın kırıldığı iki deprem ile 500 yıllık büyük bir enerji açığa çıkmış oldu. 🔸 Uzmanlara göre 7,7 büyüklüğündeki depremin ardından farklı bir fayda ikinci büyük depremin yaşanması olağandışı ve ender görülen bir doğal afettir. 🔸 Gerçekleşen ikinci deprem, uzmanlarca 'irkitilmiş deprem' olarak adlandırıldı. İki kırıkta da deprem yaratmak üzere bir gerginlik birikmişti. Bu birikimin sonucu olarak birinci kırıkta deprem meydana geldi. İlk depremdeki gerilimin bir kısmının ikinci kırığa kaymasıyla ikinci kırık da harekete geçti. Böylece ikinci deprem yaşandı ve buna irkitilmiş yani tetiklenmiş deprem dendi. KIRILAN FAY UZUNLUĞU 500 KİLOMETRE 🔸 Yaşanan deprem sonucunda kırılan fayın toplam uzunluğu 500 kilometreydi. Oldukça uzun fay kırıklığına sebep olan bu deprem, meydana gelen afetin boyutunu gözler önüne serdi. 🔸 Diğer ülkedeki depremlerle karşılaştırdığımızda 1906'da Kaliforniya-San Firancisco'da meydana gelen depremde fay kırılma uzunluğu 400 kilometre, yine aynı ülkenin Fort Tejon bölgesinde yaşanan felaketin ardından kırılan fay uzunluğu 360 kilometreydi. 4. seviyede alarm ne demek? Afetlerde müdahale seviyeleri... DEPREMİN ETKİ ALANI 🔸 Büyük depremden sadece Türkiye değil başta Suriye, Mısır olmak üzere Lübnan, İran ve Irak gibi komşu ülkeler de etkilendi. Depremin etki alanı 1.2000.000 kilometrekare olarak açıklandı ve diğer ülkelerde de hasara neden oldu. 🔸 Depremi hisseden çevre ülkelerde yaralananlar, göçük altında kalanlar oldu, binalar yıkıldı, ve can kayıpları yaşandı. DEPREMDEN ETKİLENEN BÖLGENİN BÜYÜKLÜĞÜ 🔸 Merkez üssü Kahramanmaraş olan ve 10 ilin etkilendiği deprem bölgesinin 108.812 kilometrekarelik toplam alanı, bir ülke büyüklüğündedir. Depremin gerçekleştiği bölge, öyle geniş bir alana sahiptir ki Bulgaristan, Güney Kore, Azerbaycan, Avusturya'dan daha büyüktür. Hatta Gürcistan ve Danimarka'nin yaklaşık iki katı yüzey alanına sahiptir. Depremin acı bilançosu DEPREMDEN ETKİLENEN TOPLAM NÜFUS 🔸 Çok geniş bir alanda gerçekleşen depremden etkilenen insan sayısı, bazı ülkelerin nüfusundan daha fazladır. 🔸 Yüzyılın afetinin yaşandığı deprem bölgesinin toplam nüfusu 13.500.000 iken Tunus ülkesinin nüfusu 12.2 milyon, Belçika'nın 11.6 milyon, Ürdün'ün ise 11.1 milyondur. 500 ATOM BOMBASI BÜYÜKLÜĞÜNDE ENERJİ 🔸 Depremin boyutunu anlatan en önemli tespitlerden biri de deprem sonucu açığa çıkan enerjinin büyüklüğüdür. Milyonlarca insanın etkilendiği ve çok geniş bir alanda hissedilen deprem sonucu oluşan enerji 500 atom bombasının oluşturacağı etki kadar fazladır. 🔸 Deprem büyüklüğüne göre ortaya çıkan enerji değerlendirildiğinde; 6,0 büyüklüğündeki bir depremin açığa çıkardığı enerji 1 atom bombası büyüklüğünde, 7,0'lık deprem 32 atom bombası şiddetindedir. 7,0 ile arasında sayı bakımından çok büyük bir fark yokmuş gibi görünse de etki açısından 7,7 büyüklüğündeki deprem 500 atom bombası kadar büyük bir enerji açığa çıkarmaktadır. Deprem sonrası psikolojik travmalar DEPREM, 30 KATRİLYON JOULE ENERJİ OLUŞTURDU 🔸 Yeryüzünü sarsan büyük felaketlerden belki de en akılda kalanı olan Hiroşima atom bombası sonucu 15 trilyon joule yoğunluğunda enerji açığa çıkmıştır. 🔸 ABD'de 1989 yılında 89 Sarsıntısı olarak bilinen 6,9 büyüklüğündeki Loma Prieta depremi sonucu 1.5 katrilyon joule enerji yoğunluğu yaşanmıştır. 🔸 Haiti'de 2010'da gerçekleşen 7,0 büyüklüğündeki deprem, 2.1 katrilyon joule büyüklüğünde enerji açığa çıkarmıştır. 🔸 6 Şubat 2023'te Kahramanmaraş'ta yaşanan 7,7'lik deprem 30 katrilyon joule gibi çok yüksek bir enerji yoğunluğu oluşturmuştur. Acının tarifsiz fotoğrafları TÜRKİYE 3 METRE GÜNEYBATIYA KAYDI 🔸 Yıl içerisinde meydana gelen küçük çaplı depremler ile Anadolu, her sene 2,5 santim batıya kaymaktadır. Ancak Kahramanmaraş merkezli yaşadığımız son iki deprem sonucu fayın geçtiği zemin, üç metre yer değiştirmiştir. Depremin büyüklüğüne bağlı olarak meydana gelen bu hareketlenme ile doğu, güneybatı yönüne doğru üç metre ilerlemiştir. UZMAN GÖRÜŞÜ 🔸 Türkiye'nin on ilinin etkilendiği ve tüm ülkeyi yasa boğan büyük felaket, dünyanın da gündemine düştü. Asrın felaketi olarak tanımlanan 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki iki deprem, bilim insanlarını da şaşırttı. 🔸 Japon bilim insanı Toda, deprem hakkında şunları söyledi: 'Maraş depremi için karada olmuş dünyanın en şiddetli depremi diyebiliriz.' 🔸 İkiz depremlerin, dünyanın en büyük iç depremleri olduğunu belirten Toda, 7,7'lik sarsıntının, Japonya hükümetinin iki gün sonra yardım ulaştırabildiği 1995'te gerçekleşen 7,2'lik Büyük Hanşin depremi ile kıyas edilemeyeceğinin altını çizdi. Japon uzman, Maraş'taki depremin Hanşin depreminden en az 10 kat daha güçlü olduğunu vurguladı. Uzmanların deprem yorumları