İntifada nedir? Birinci ve İkinci İntifada’da ne oldu? Üçüncü İntifada kapıda mı?

🔸 İntifada, kelime anlamı olarak silkinmek, ayağa kalkmak, başkaldırmak manalarına gelir. 🔸 Filistinlilerin İsrail işgaline karşı başlattıkları direnişin adı olarak tarihe geçen 'intifada' tüm dünyada bu isimle bilinir. 🔸 Birinci İntifada, 1987-1993'te gerçekleşmiş; İkinci İntifada ise 2000-2005 yılları arasında meydana gelmiştir. 🔸 Filistin'de yaşanan son olaylar, özellikle Kudüs, Şeyh Cerrah Mahallesi ve Gazze'de İsrail'in saldırılarına karşı Filistin halkının gösterdiği direniş, Üçüncü İntifada olarak yorumlanıyor. 🔸 Birinci İntifada, 9 Aralık 1987 tarihinde başladı ve 1993 yılında Oslo Anlaşması'nın imzalanmasına kadar sürdü. 🔸 8 Aralık 1987'de Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Hanun 'Erez' kontrol noktasında bir İsraillinin kamyonetini Filistinli işçilerin üzerine sürmesi ve 4 kişiyi öldürmesi İntifada'nın başlangıcı oldu. 🔸 Ardından Gazze'deki Cibaliya Mülteci Kampında, bu olayı protesto etmek isteyen göstericilerin üzerlerine İsrail tarafından ateş açılması ile ayaklanmalar başladı. 🔸 Gazze'de yaşananların ardından protestolar hızlıca Batı Şeria ve Doğu Kudüs'e yayıldı. 🔸 İsrail, protestoculara Batı Şeria ve Doğu Kudüs'ün çeşitli bölgelerinde de benzer saldırılar gerçekleştirildi. 🔸 İsrail işgaline karşı Filistinlilerin bir araya gelerek gösterdikleri direniş, kitlesel bir halk ayaklanmasına dönüştü. 🔸 Birinci İntifada olarak anılan bu ayaklanmalar, taş atan Filistinli çocukların ellerini yine bu taşlarla kıran İsrail askerlerinin görüntüleri nedeniyle 'Taş intifadası' olarak anıldı. 🔍 Mescid-i Aksa saldırısının asıl hedefi ne? 🔸 Filistinlilerin protestolarda yalnızca taş kullanmasına karşın İsrail, aşırı güç kullandı ve göstericilere ateş etti. 🔸 Binlerce kişinin ölümüne ve yaralanmasına sebep olan İsrail, aynı zamanda 'kemik kırma' olarak bilinen bir politikayı da benimsedi. 🔸 Dönemin Savunma Bakanı İzak Rabin'in kararını uygulayan İsrail askerleri, taş atan Filistinlilerin uzuvlarını sopalarla vurarak kırdılar. 🔸 Birinci İntifadanın sembol görüntüleri arasında yer alan bu olaylar, uluslararası düzeyde infiale yol açtı. 🔸 Resmi verilere göre Birinci İntifada sırasında İsrail'in saldırıları sonucu 241'i çocuk 1162 Filistinli hayatını kaybetti; yaklaşık 90 bin kişi yaralandı. 🔸 İsrail'in Filistinlilere yönelik 'topraklarına el koyma, Yahudi yerleşim yerleri inşa etme, vergi toplama, tutuklama ve abluka' gibi ihlalleri, İntifadanın patlak vermesindeki en güçlü etkendi. 🔸 Filistin davasının en önemli aşamalarından biri olarak kabul edilen İntifada, ABD başta olmak üzere İsrail ve Batılı ülkeler tarafından Filistin halkının tanınmasını sağladı. 🔍 Dünyanın en büyük açık cezaevi: Gazze 🔸 Filistin'in müzakereye katılmasını sağlayan İntifada, Madrid Konferansı ve Oslo Anlaşmalarının gerçekleşmesinde önemli rol oynadı. 🔸 Batı Şeria ve Gazze Şeridi'nde 'Filistin Ulusal Yönetimi' adı altında özerk yönetim kurulmasına öncülük etti. 🔸 Filistin davasının dünyaya yayılmasını ve uluslararası farkındalık oluşmasını sağlayarak, bölgedeki sorunun iki taraflı çözülebileceğini gösterdi. 🔸 İsrail ile Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) arasında 1993 yılında Oslo Anlaşmasının imzalanmasıyla sona eren Birinci İntifada 6 yıl sürdü. 🔸 1993 yılında imzalanan Birinci Oslo Anlaşması, Filistin ve İsrail için önemli bir dönüm noktası kabul edildi. 🔸 Hem Filistin hem de İsrail temsilcileri üst düzeyde doğrudan yüz yüze anlaşmaya oturmuşlar; taraflar arasındaki çatışmaların çözülmesi ve gelecekteki ilişkiler açısından bir çerçeve çizebilmek nihai hedef olarak belirlenmişti. 🔸 Anlaşma, Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) Başkanı Yaser Arafat ve İsrail Başbakanı İzak Rabin tarafından 13 Eylül 1993 tarihinde Washington'da halka açık bir törenle imzalandı. 🔸 Anlaşma gereğince İsrail, Gazze ve Batı Şeria'dan silahlı kuvvetlerini geri çekecek; Batı Şeria ve Gazze Şeridi'nde Filistinliler için özerk yönetim kurulacaktı. 🔍 İlk kıblen esirken sen özgür olduğunu mu sanıyorsun? 🔸 Oslo Anlaşması'nda Filistinlilerin yönetimi için 5 yıllık geçiş dönemi belirlenmiş ve kalıcı bir çözüm için müzakerelerin sürmesi kararlaştırılmıştı. 🔸 24 Eylül 1995'te imzalanan İkinci Oslo Anlaşması ise karmaşık bir anlaşmaydı ve Batı Şeria'yı üçe bölüyordu: A Bölgesi: Batı Şeria'nın yüzde 7'sini oluşturan bu bölge, Doğu Kudüs ve El Halil haricindeki belli başlı yerleşim merkezlerini tam olarak Filistin idaresine bırakıyor. B Bölgesi: İsrail ve Filistinlilerin ortak kontrolüne bırakılan bu bölge Batı Şeria'nın yüzde 21'ini oluşturuyor. C Bölgesi: İsrail bu bölgeyi kontrol altında tutacak ama aynı zamanda Filistinli tutukluları serbest bırakacaktı. 🔸 Oslo Anlaşmaları, büyük bir hayal kırıklığı ile sonuçlandı ve çatışmalar yeniden alevlenmeye başladı. 🔸 11 Temmuz 2000 tarihinde başlayan Camp David'de gerçekleşen Ortadoğu Barış Zirvesi, Filistin Yönetimi Başkanı Yaser Arafat, İsrail Başbakanı Ehud Barak ve ABD Başkanı Bill Clinton ile gerçekleştirildi. 🔸 Müzakereler, tarafların karşılıklı olarak birbirlerini suçlamalarıyla sona erdi. 🔸 Sınırlar, Kudüs ve Tapınak Dağı, Filistinli mülteciler ve geri dönüş hakları, güvenlik endişeleri gibi sebepler anlaşmaya engel olan nedenlerdi. 🔸 Bu sırada İsrail'in Yahudi yerleşim inşaları hız kesmeden devam etti; bu durum Filistin tarafı için kalıcı çözümü kötü etkileyen bir süreç olarak görüldü. 🔍 Filistin'in işgaline sebep olan işgal politikası: Siyonizm 🔸 Aksa İntifadası olarak da anılan İkinci İntifada, 2000 yılında başladı ve 2005 yılına kadar devam etti. 🔸 Dönemin İsrail Başbakanı Ariel Şaron'un 28 Eylül 2000'de İsrail askerinin koruması altında Mescid-i Aksa'nın avlusunda dolaşmasının ardından başladı. 🔸 Yahudiler için en kutsal yer sayılan Tapınak Tepesi ziyareti sırasında Şaron, şu sözleri sarf etmişti: 'Tapınak Tepesi ellerimizdedir ve ellerimizde de kalacaktır. Yahudilerin en kutsal mekânlarından biri olarak, burayı ziyaret etmek her Yahudi'nin hakkıdır.' 🔸 Bu olayın ertesi günü Cuma namazı çıkışında çatışmalar başladı ve İkinci İntifada'nın fitili ateşlendi. 🔸 Çatışmalar, Filistinlilerle İsrail askerleri arasında 7 kişinin hayatını kaybetmesine, 250 kişinin ve 13 İsrail askerinin yaralanmasına neden oldu. 🔸 Ardından Batı Şeria ve Gazze Şeridi'ndeki kentlerde onlarca kişinin yaralanmasına neden olan şiddet olayları hızla yayıldı. 🔸 Çatışmaların üçüncü gününde, bir duvarın dibine sığınan Filistinli silahsız bir baba ve 11 yaşındaki oğlu Muhammed ed-Durra kendilerini ateşten korumaya çalışırken İsrail askerlerinin doğrudan ateşine maruz kaldılar. 🔸 Bu olayın kameralara yansıması, Durra'nın babasının gözleri önünde öldürülmesi ile öfke dalgası her geçen gün büyüdü. Filistin halkı sokaklara çıktı ve gösteriler düzenledi. 🔍 Miraç hadisesinin mukaddes beldesi: Kudüs hakkında 30 ilginç bilgi 🔸 5 yıl süren İkinci İntifada sırasında 4 bin 412 Filistinli hayatını kaybetti; 48 bin 322 Filistinli yaralandı. 1069 İsrailli öldü, 4 bin 500 İsrailli yaralandı. 🔸 İkinci İntifada süresince Batı Şeria ve Gazze Şeridi, İsrail askerlerinin istilalarına, binlerce evin yıkılmasına, tarım alanlarının tahrip edilmesine sahne oldu. 🔸 Ayrıca direniş güçlerinin silahlı kanatları ve kullandıkları savunma araçları da gelişim gösterdi; Hamas'ın silahlı kanadı Kassam Tugayları, İsrail'e karşı kullanmak amacıyla roket yapımına başladı. 🔍 Filistin direnişinin abidesi: İzzeddin el-Kassam kimdir? 🔸 Hamas'ın kurucusu Ahmed Yasin ise 22 Mart 2004'te sabah namazı çıkışında İsrail tarafından kendisine düzenlenen hava saldırısıyla tekerlekli sandalyesinin üzerinde hayatını kaybetti. 🔸 İkinci İntifada, 2005 yılının Şubat ayında Ariel Şaron ve Mahmud Abbas'ın katıldığı Sharm el-Sheikh Zirvesi ile sona erdi. 🔸 Yakın tarihte İsrail polisinin Mescid-i Aksa'da yatsı namazı kılan cemaate yönelik gerçekleştirdiği alçak saldırının ardından Filistinliler protestolar gerçekleştirdi. 🔸 İsrail güçleri, başta Gazze, Kudüs ve Şeyh Cerrah Mahallesi olmak üzere Filistinlilere yönelik orantısız şiddet kullanımını her daim sürdürüyor. 🔸 İsrail işgal ettiği topraklarda, yıllardır ambargo uyguladığı ve adeta bir açık hava hapishanesine çevirdiği Gazze'ye senelerdir zaman zaman bombalar yağdırıyor. 🔸 İsrail'in abluka altındaki Gazze'ye saldırılarında, binlerce Filistinli şehit olurken on binlerce Filistinli ise yaralandı. 🔸 İnsanlık suçu işlemeye devam eden İsrail'e karşı protestolar ise düzenli olarak vicdanlı insanların yaşadığı her yerde sürüyor. Kimi analistler, yaşanan olayların 'Üçüncü İntifada'yı başlatacağını söylerken, kimileri ise bu gösterileri destekleyecek Arafat benzeri bir siyasi liderin olmadığına dikkat çekiyor. 🔍 Filistin davasıyla geçen bir ömür: Yasir Arafat

İntifada nedir? Birinci ve İkinci İntifada’da ne oldu? Üçüncü İntifada kapıda mı?

İNTİFADA NEDİR?