İslam beldeleri hakkında 22 ilginç bilgi

Kudüs, yüce Allah tarafından, çevresiyle birlikte mukaddes kılınan Mescid-i Aksâ'nın bulunduğu kutlu şehir. Yeryüzünün en eski ikinci ve en mukaddes üçüncü mescidinin mekânı. Endülüs, ilim ve bilimde Avrupa'nın Orta Çağ karanlığını yaşadığı dönemde dünyayı aydınlatan ve Rönesans dönemlerinde Avrupa'daki gelişmelerin asırlar önce yaşandığı bir yer oldu. Bugün Özbekistan sınırları içinde bulunan Buhara, çölün kıyısında bereketli toprakların bulunduğu bir vahada kurulmuştur. Tarih boyunca birçok imparatorluğun en önemli ticaret ve kültür merkezi olmuş, bu stratejik ve kültürel önemi yüzünden defalarca yıkılıp yağmalanmıştır. Mekke adının geçtiği bilinen en eski belge Batlamyus'un 2'nci yüzyıla ait Coğrafya adlı eseridir. Burada Mekke, Macoraba şeklinde anılır. Fakat bu tarihten çok daha önce Mekke'nin diğer bir ismi olan Bekke'nin Ahd-i Atîk'te yer aldığı ve bunun çeviriler sırasında tahrif edildiği ileri sürülür. Hz. Davut, Hz. Süleyman, Hz. Yahya, Hz. Zekeriya, Hz. İsa, Hz. İsmail, Hz. İshak, Hz. Yakup, Hz. Yusuf, Hz. Bünyamin, Hz. Musa, Hz. Harun ve Hz. Lut gibi peygamberlerin yanı sıra Efendimiz Hz. Muhammed Mustafa'nın yolu hep Kudüs'ten geçti. Günümüzde Afganistan sınırları içinde yer alan Belh, Hindistan, Maveraünnehir ve Türkistan'ı birbirine bağlayan ticari yolların kesiştiği bir noktadadır. Arap fatihler tarafından 'Umm-al-Belad' yani Şehirlerin Annesi olarak bilinir ve doğu ile batı arasında uzanan İpek Yolu üzerinde yer alır. Bugün Türkiye sınırları içinde bulunan Ahlat, Afganistan içinde yer alan Belh şehri ve Özbekistan'ın Buhara şehri, 'İslam'ın kubbesi' anlamına gelen Kubbetü'l İslam unvanı ile şereflenmiştir. Peygamber Efendimizin mescidiyle kabrinin bulunduğu hicret yurdu, İslam'da iki Harem bölgesinden biridir. Medine'nin bilinen en eski adının Yesrib olduğu ve bunun, buraya ilk yerleşen kişi olduğu rivayet edilen Yesrib b. Vâil b. Kâyine b. Mehlâbil'in isminden geldiği kaydedilir. Resul-i Ekrem Efendimiz İstanbul'la ilgili, 'İstanbul bir gün muhakkak fethedilecektir. Onu fetheden komutan ne güzel komutan, onu fetheden asker ne güzel askerdir' buyurmuş; bu zafere nail olabilmek için pek çok sahabe ve komutan İstanbul'a sefer düzenlemiştir. Kuzey Afrikalı Berberi komutan Tarık Bin Ziyad, 711 yılında İber Yarımadası'nı fethetti. Müslümanların fethiyle 1492'ye kadar 781 yıl boyunca Müslümanların elinde kaldı. Kudüs'ün adı doğrudan Kur'an-ı Kerim'de geçmez. Şehirden Mescidü'l Aksa şeklinde bahsedilir. Peygamber Efendimiz Kudüs'ten şu şekilde bahsetmiştir: İslam dünyasının önemli tarih, ilim ve kültür merkezlerinden biri olan Bağdat'ın planı, sosyal gayeler gözetilerek çizilmişti. Her bölge, belirli bir etnik veya meslekî grubun sorumluluğundaydı. Askerler surların dışında, tüccar ve zanaatkârlar ise Kerh'te oturuyorlardı. Buhara altın çağını 12'nci yüzyılda, Karahanlılar döneminde yaşamıştır. Halkın refahının üst düzey olduğu hatta evlerin olduğu bölgede yer altından birbirine bağlı yüzlerce su havuzunun yapıldığı, bu havuzlar sayesinde de şehrin çöl sıcağından korunduğundan bahsedilir. İslam coğrafyacıları ve Avrupalı seyyahlar, İsfahan eyaletinde yetişen meyvelerin lezzet, bolluk ve ucuzluğundan söz etmişlerdir. Bir zamanlar dünyanın en büyük şehirlerinden biri olarak görülen İsfahan, Safevilerin hâkim olduğu 1050-1736 yılları arasında olduğu dönemlerde çok gelişti. Dımaşk olarak da adlandırılan Şam, İslam tarihinde hem stratejik hem de ilmi açıdan oldukça önemli bir yere sahiptir. Yavuz Sultan Selim, Selahaddin Eyyubî, Sultan Baybars, Mahmud Zengî gibi devlet adamları bölgenin siyasi açıdan güvenliğini sağlayan komutanlardır. Mekke'nin önemi, Allah'a kulluk maksadıyla yapılmış ilk mâbed olan Kâbe'nin burada bulunmasından kaynaklanır. Kur'an'da, Allah'ın evi kabul edilen Kâbe'nin yer aldığı Mekke ve çevresinin güvenli bir yer (harem) ve insanların manen temizlenip arındığı bir mahal olduğuna işaret edilmiştir. Kudüs, Hz. Ömer'in hilafeti döneminde 638′de İslam topraklarına katıldı. Hz. Ömer'den sonra 661-750 seneleri arasında Emevîler; 750-878 seneleri arasında Abbasiler; 969 senesinde Fatımîler Kudüs'e hâkim oldular. İç içe geçen bahçeler, kemerler, sütunlar, avlular, odalarıyla günümüzde de en gözde ziyaret merkezlerinden biri olan Elhamra Sarayı, taş işçiliği ve ahşap oymacılığının en nadide örneklerini teşkil eder. Sarayın neredeyse her yerinde, 'Lâ Galibe İllallah - Allah'tan başka galip yoktur' yazılıdır. Bağdat büyük bir kültür, tercüme ve bilim merkezi idi. 'Beytülhikme' gibi tercüme yapılan pek çok eğitim merkezi de burada bulunuyordu. Çok sayıda kitapçı dükkânının bulunması kültür faaliyetlerinin ulaştığı seviyeyi gösterir. Şairler, tarihçiler ve âlimler burada sayılamayacak kadar çoktu. Semerkant, 712'de Müslüman Araplar tarafından fethedildi. Çok gizli olan kâğıt imalâtı, 751 yılında Talas Savaşı'nda esir alınan iki Çinliden öğrenildi ve İslâm dünyasında ilk kâğıt değirmeni, Semarkant'ta yapıldı. Bu icat diğer İslam ülkelerine, daha sonra da Avrupa'ya yayıldı. Kahire'nin birbiri içine geçen Eyyubi ve Memluk dönemi eserleri, camiler, saraylar, surlar ve her türlü sosyal imaret İslami dönem eski Kahire'sinin surları içinde kalır. Hz. Peygamber'in torunlarının mekânı, Hz. İbrahim'in eşinin vatanı olan bir beldedir. 1099 yılında I. Haçlı Seferleri neticesinde Kudüs Hıristiyanların eline geçti. Selahaddin Eyyubî 1187'de Kudüs'ü fethederek tekrar İslam topraklarına dâhil etti. 1517'nin başında Yavuz Sultan Selim komutasındaki Osmanlı ordusu, Kudüs'ü aldı.

İslam beldeleri hakkında 22 ilginç bilgi

KUDÜS