Ümmeti bir araya getiren şehit: Hasan el-Benna

Hasan el Benna kimdir? 'Kardeşlik bağını koruyun çünkü sizin silah ve mühimmatınız budur' Asıl adı Ahmed Abdurrahman el-Benna olan Hasan el Benna, dönemin âlimlerinden Ahmet ibn Abdurrahman'ın oğluydu. 1906'da Mısır'ın Mahmudiye kentinde doğdu. Yerel camilerinden birinde imamlık yapan babası aynı zamanda saatçilikle uğraşarak ticaret de yapıyordu. Babasının bu işlerinden ötürü Hasan el Benna'nın hayatı ev, cami ve saatçi dükkânı arasında geçmişti. Bu sayede korunaklı bir hayat süren el Benna'nın hadis ilmine büyük katkılar sağlayan babasının kendi yazdığı hadis kitapları da vardı. Babasının bu hadis kitapları ve verdiği dini eğitimle büyüyen Hasan el Benna'nın kalbine İslam için mücadele tohumları ailesi tarafından atılmıştı. Lise çağlarında Ali Bedir, Lebbi Nevvar, Abdurrahman Saati ve Said Bedr gibi arkadaşlarıyla beraber 'Haramların İşlenmesini Önleme Cemiyet' adında bir topluluk kurdu ve Mısır'daki bazı önemli isimlere mektuplar gönderip, onların dikkatini toplumdaki kötülüklere çekmeye çalıştılar. 1919'lu yıllarda İngiliz sömürüsünü protesto etmek adına düzenlenen gösterilere katıldı. Çok yüksek bir dereceyle liseden mezun olduktan sonra üniversiteyi Dar'ul Ulum'da okumaya karar verdi. Üniversiteyi bitirme sınavlarını verirken on sekiz bin beyit ve bir o kadar nesir ezberlemişti. Modernizm adı altında insanların gün geçtikçe dinden uzaklaştıklarına tanıklık eden Hasan el Benna, aynı zamanda bundan daha da kötü olan bir durumun da farkına varmıştı: Bu durum karşısında hiçbir önlemin alınmıyordu. İnsanları olan bitenler hakkında haberdar etmek ve gerçek benliklerine döndürmek amacıyla ne yapılması gerektiği üzerinde incelemelerde bulunarak âlim olan kişilerle konuşarak, onları 'el-Feth' isminde bir dergi çıkarmaya ikna etti. Öğrenciliği sırasında kompozisyon sınavında sordukları 'Mezun olduktan sonra ne yapmayı düşünüyorsun?' sorusuna şu cevabı vermişti: 'Mezun olduktan sonra biri özel, biri de genel olmak üzere iki emelim vardır. Özel emelim, yapabileceğim kadar ailemi ve yakınlarımı mutlu etmektir. Genel emelim de gündüz öğrencilerle, gece de babalarına dinlerinin aslını öğreten bir mürşit olmaktır.' Hasan el Benna, üniversitedeki mücadelesini şöyle anlatır: 'Öğretmen okulunda okuduğum dönemde, zinde güçlerin takibatı devam etmekteydi. Bir defasında evinde kaldığım Hacı Şaire Hanım'ın evinde toplantı halindeydik. Polis, evi kuşatarak içeri girdi. Bizleri sordu. Kadın: 'Öğrenciler sabah erkenden ayrıldılar. Henüz dönmediler. Ben de gördüğünüz gibi bakla ayıklamakla uğraşıyorum.' dedi. Doğru olmayan bu cevaptan rahatsız oldum. Soranın karşısına çıkarak durumu ona açık açık şöyle anlattım: 'Sizin vatana karşı borcunuz bizimle beraber olmamızı gerektiriyor. Bizim işlerimizi aksatmamanızı gerektiriyor. Bizi yakalamanızı değil.' Bu söylediklerime davranışlarıyla olumlu bir şekilde cevap verdiğini bilemiyorum. Fakat hemen oradan ayrıldılar. Onların ayrıldıklarından emin olduktan sonra diğer arkadaşlarımı çağırarak onlara: 'İşte bu, doğru sözlülüğün bereketidir. Doğru olmamız ve işlerimizin sıkıntılarına katlanmamız bizim için kaçınılmazdır. Durum ne olursa olsun hiçbir zaman yalan söylemeye gerek yoktur.' 'Yarınlar, yorgun olaların değil, rahatından vazgeçenlerin olacaktır.' Başarıyla tamamladığı eğitimin ardından 1927'de Arapça öğretmeni olarak Süveyş Kanalı yakınlarında bulunan İsmailiye'de bir ilkokula atandı. İngilizlerin sömürü düzeni büyük ölçüde hissedildiği bu kentte, İngilizlerin Müslümanları derinden sarsan düzenbazlıklarına şahit oldu. İngilizlerin bu bölgedeki varlığı, Mısır halkını etkileyerek yaşam tarzını değiştirmeye başlamıştı. Burada sömürü açıkça kendini gösteriyordu. Bu ve bunun gibi yanlışlıkları engellemek ve İslamî duyarlılığı artırmak için bir İngiliz kampında çalışan altı arkadaşıyla 1928 yılının Ocak ayında 'İhvan-ı Müslimin- Müslüman Kardeşler' teşkilatını kurdu. 'Bizler İslâm'ın hizmetinde olan kardeşleriz; o halde bizler Müslüman kardeşleriz' diyerek cemiyetin adını Müslüman Kardeşler olarak belirledi. Hasan el- Benna, Müslüman Kardeşleri şöyle anlatır: 'Biz siyasi bir parti değiliz. Ancak siyasetin İslam kaidesi üzerine olması asıl düşüncemizdir. Hayır derneği değiliz. Ancak hayırlı işler ve ıslah en yüce gayemizdir. Biz bu teşkilatlardan hiçbiri değiliz. Ancak biz bir fikir ve inancız. Sistem ve metoduz. Hiçbir şey bunu(davamızı) sınırlayamaz. Hiç kimse buna engel olamaz. Coğrafi engeller de bunun önüne geçemez. Kıyamet kopana kadar da bu iş bitmez. Çünkü bu Allah'ın kanunu ve O'nun emin elçisinin yoludur.' 'Biz öyle bir ümmetiz ki bizim inanç, anlayış ve iş olarak bu İslam'dan başka onurlu bir çıkışımız yoktur.' Türkiye'de 1924 yılında hilafetin yıkılması ve Batılıların İslam'ı karalamak adına yaptığı çalışmalar nedeniyle Hasan el Benna'nın Müslümanlar adına daha da çok çalıştı. İsmailiye bölgesinde kahvehanelerde boşa zaman geçiren insanları toparlayıp onlardan muazzam bir Müslüman topluluğu meydana getirdi. Bu topluluktan çıkanlardan birisi de Muhammed Fergali'di. Bir gün İngiliz komutasının karşısına geçip 'Beni İsmailiye'den ancak bir kişinin emri çıkartabilir; o da Hasan el Benna' dedi. Hasan el Benna İsmailiye'deki çalışmaların ardından topluluğu daha da büyütmek için başkent Kahire'ye yerleşti ve burada Müslüman Kardeşler'in ilk büyük merkezini açtı. Ardından bazı mensuplarını Filistin'e göndererek İsrail'e karşı Filistinlilerin yanında durmaya çalıştılar. II. Dünya Savaşı başladığında çok sayıda öğrenci, devlet memuru ve işçi Müslüman Kardeşlere üye olmuş vaziyetteydi. 1937 yılında yaklaşık sekiz yüz, 1940'da iki yüz bin, 1948'de beş yüz bin ve 1950'de bir milyon üyeyi geçmişti. Öyle ki İhvan müntesipleri hemen hemen ülkedeki tüm kurum ve kuruluşlarda görev almaya başladılar. Onun ana düşüncelerini oluşturan temel unsurlar; yeniden İslam'ın özüne dönüş ve bu dönüşü fiili hayatta bizzat gösterme esaslarına dayanıyordu. Bunu yaparken bu çağın gerektirdiği teknik donanımlara sahip olunmasının zorunluluğunu da belirten Benna, geliştirdiği örgütlenme modeli ile aileden başlayıp devlet örgütlenmesine kadar devam eden iç içe geçmiş halkalar oluşturmuştur. Benna, İslam'ı vicdani bir konu olmaktan öte, bir nizam, bir yaşam biçimi ve uyulması gereken yasalar bütünü olarak görür. Bunları savunurken, içinde yaşadığı toplumun birçok davranışını eleştirmekle birlikte onları dışlayıcı bir üslup kullanmaz. Düşman olarak sadece sömürgeci ve Siyonistleri gösterir ve onlara karşı silahlı mücadeleyi teşvik eder. Benna Müslüman Kardeşler Cemiyetini kurduktan sonra özellikle 1930'ların sonlarında Mısır'da etkin bir siyasi güç haline gelen Hasan el Benna ve Müslüman Kardeşler, dönemin otoritesi ve işgalciler tarafından bir tehlike olarak karşılandı. İngilizlerin de teşvik ve zorlamaları ile hükümet Müslüman Kardeşlerin etkinliğini azaltmak ve toplumdaki yükselişini önlemek buna karşı bir dizi zorlayıcı tedbirler uyguladı. İhvan, 1941 yılında Kahire'deki İngiliz elçiliğini ve Kanal yönetiminin işgal kuvvetlerini eleştirirken, ilk kez fiili çilesini yaşar ve bu dönemde bir kaç dergileri kapatılır. Ve mürşit tutuklanarak zindana atılır. 1944'de Ahmed Mahur hükümeti ile İngilizler birleşerek parlamento seçimlerinde Kasan el Benna'ya karşı savaşa girerler. El Benna'nın 1942'de milletvekilliği adaylığı İngilizlerin baskısıyla engellenir. 1944-1945 seçimlerinde ise bağımsız aday olarak katılan El-Benna milletvekili seçilir ancak İngilizlerin Mısır Hükümeti seçimleri iptal eder. El-Benna ile birlikte 60'a yakın İhvan adaylıktan düşürülür. II. Dünya Savaşı sırasında İngilizler tarafından birçok kez tutuklanan Hasan el-Benna ve arkadaşları, Mısır'daki sömürge yönetimine son vermek için İngiltere'ye savaş ilan edince yaşanan gelişmeler neticesinde İhvan-ı Müslimin Teşkilatı hükümet tarafından kapatıldı. Mısır'da Müslüman Kardeşler Cemiyeti'nin (İhvan) kurucusu Hasan el-Benna'nın, 1948 yılında cemiyetin kapatılmasından bir gün önce yazdığı mektubu: 'Değerli kardeşlerim, dünya bugün Rusya'nın komünizmi ile Amerika'nın demokrasisi arasında bocalamakta, istikrar ve barışın tesisi için hangi yolu tutacağı konusunda şaşkınlık yaşamaktadır' diye başlayan mektup, şöyle devam ediyor: 'Siz ellerinizde semanın vahyinin ilaç şişesini tutuyorsunuz. Bu hakikati apaçık ve güçlü bir şekilde haykırmak, insanlığı İslam'ın yoluna çağırmak, boynumuzun borcudur. Devletimizin ve iktidarımızın olmaması bizim gücümüzden hiçbir şey kaybettirmez, zira çağrılar, gücünü kendinden alır, sonra o çağrıya inananların kalplerinden, sonra dünyanın ona ihtiyacından alır. Daha sonra Allah ne zaman diler ve takdir ederse o çağrıya destek vererek, onu hayata geçirir. Ülkeleri okyanustan okyanusa uzanan 400 milyon Müslüman, bir gaflet anından istifadeyle topraklarını işgal eden sömürgeciliğe asla boyun eğmeyecektir. Yeryüzünde 'La ilahe illallah, Muhammedu'r-Resulullah' diyen bir Müslümanın yaşadığı her karış toprağı, İslam vatanı sayarız ve sömürgecilikten kurtularak, hürriyetine kavuşması için çaba harcarız. Bu vatan doğuda Endonezya'dan batıda Kazablanka'ya kadar uzanır. Bu münasebetle size özellikle temizliği şiar edinmeyi tavsiye ediyorum. Özde, sözde, gönülde, düşüncede, eylemde, söylemde, yemede-içmede, temizlik şiarımız olsun. Resulullah -Aleyhissalatu vesselam- ümmetine temizlik ve zarafet noktasında insanlar arasında hemen göze çarpan bir benek gibi olmayı tavsiye etmiştir. Fıkıh kitaplarımız, taharet bahsiyle başlar. Yine sahih bir Hadis-i Şerif'te 'cennetin anahtarı namaz, namazın anahtarı taharet'tir buyrulmuştur. 'Allah tövbe edenleri sever ve temizlenenleri sever' buyuran Allah, doğru söylemiştir. Allah'ın selamı, rahmeti, bereketi üzerinize olsun.' 'Zindan kapıları sizi içeri almak için açılıp, idam sehpaları sizin için kurulduğunda biliniz ki; davanız meyve vermeye başlamıştır artık.' O dönemlerde Hasan el Benna'nın çalışmalarından yana hoşnutsuzluk yaşayan Kral Faruk, İngilizlerle beraber ihvanın sonunu getirmeye çalışıyordu. Müslüman Kardeşlerin Filistin'e gönderdiği topluluğun ardından Müslüman Kardeşler'i tutuklatıp hapishanelere doldurdu. Kral Faruk, 12 Şubat 1949 tarihinde krallık sarayının istihbarat müdürü Mahmud Abdülmecid'e bir haber gönderdi. Kral Faruk'un amacı Hasan el Benna'yı öldürtüp çalışmalarına nokta koymaktı ve amacına da ulaştı. Bu doğrultuda Hasan el Benna gittiği dernekte gerekli denetim ve çalışmaları yaptıktan sonra saat sekiz gibi sırada ona suikast yapılarak kurşunlandı. Hasan el Benna, kurşunlandıktan hemen sonra hastaneye kaldırıldı ama doktorlar kendilerine gelen emirler doğrultusunda kan kaybına müdahale etmedi. İhvan'ın kurucu mürşidi, hastanede kan kaybından hayatını kaybetti. Hasan el Benna'nın ölmesini başta Kral Faruk olmak üzere İngilizler ve Yahudiler çok istiyorlardı. Tank koruması eşliğinde cenazesi götürülmüş, yine aynı şekilde polis koruması ile mezara defnedildi ve daha sonra da mezarı kaybedildi. Hasan el-Benna'nın cenazesinin nasıl taşınıp kaldırıldığını el-Kitle Gazetesi şöyle anlatır: 'Taziye için baba evine gelenler tutuklandılar. Şehit için Kur'an okumak ve cenaze namazı kılmak yasaklandı. Şehidin na'şı, önünde ve arkasında birçok silahlı polisi taşıyan arabalarla çevrili bir araba ile evine götürüldü. Evin etrafı sarıldı, insanlar istese bile gelmelerine imkân bırakılmadı. Şehidin babası büyük âlim ve salih insan Ahmet el-Bennâ'ya polis, vefatı anında bildirdiği için altmış yaşını aşmış bulunan babanın adeta beli büküldü, sabaha kadar 'Yarabbi, adaletine sığınıyorum, oğlumu şehit ettiler.' diye inleyerek namaz vaktini bekledi. Evde yalnızdı. Diğer aile efradı tutuklanmışlardı. Babaya ölüm haberi verildiğinde saat birdi. Eğer yalnız başına namazını kılar ve saat dokuzda defnederse eve getireceklerini aksi halde kendilerinin götürüp gömeceklerini söylediler. O da son bir defa oğlunun yüzüne bakabilmek için buna razı oldu. Bundan sonrasını baba Ahmet şöyle anlatıyor: 'Cenazeyi sabah namazına yakın bir zamanda kimseye göstermeden getirdiler. Defin için yapılan çalışmaları gören kimselere bile yardım izni vermediler. Çocuğumu kendim defne hazırladım. Tabuta yerleştirdim, ancak tek başıma taşıma imkânım yoktu. Polisten yardım istedim kabul etmediler. Taşıyacak birkaç kişi istedim izin vermediler. 'Sen ve kadınlar taşısın' dediler. Sokaklar tenha idi, kadınların omuzlarında cenaze taşındı. Kaysûn camiine geldiğimizde kimseler yoktu. Caminin görevlileri bile oradan uzaklaştırılmıştı. Çocuğumun cenaze namazını kılmak üzere önüne durduğum zaman gözlerimden yaşlar boşandı, bunlar yaş değil, insanlara rahmeti ulaşsın diye Rabbime yönelmiş niyazımdı. Namazdan sonra onu İmam Şafi kabristanına taşıdık, defnettik ve ağlayarak evimize döndük.' 'Ey Değerli Kardeşim! Senin önünde her gün bir sabah, bir akşam, bir de seher vakti vardır. Sen bu vakitlerin tümünde de tertemiz ruhunla Mele-i A'la'ya yükselebilir, dünya ve ahiretin hayrını kazanabilirsin. Yine senin önünde Cuma gününün bir gündüzü bir gecesi vardır. Sen bu Cuma gününde Allah'ın kullarına olan rahmetiyle yağdırdığı sağanak füyûzattan ruhunu, kalbini ve avuçlarını doldurabilirsin. Senin önünde itaat zamanları, ibadet günleri ve Allah'a yakın olabileceğin geceler vardır. Öyle ki bu zaman dilimlerini senin kerim olan Kitab'ın ve yüce Peygamberin (sa) teşvik etmiştir. O halde sen bu dilimlerde zikredenlerden olmak için hırslı davran, gafillerden olma! Amel işleyenlerden ol; tembel ve üşengeçlerden olma! Zamanı ganimet bil! Zira vakit kılıç gibidir. Ertelemeyi terk et. Zira ertelemekten daha zararlı bir şey yoktur.' Allah'ın kitabından bir cüzden az olmayan günlük bir virdin olsun. Kuranı bir aydan fazla ve üç günden az olmayacak bir sürede hatmetmeye çalış. Kuran okumayı, onu dinlemeyi ve manalarını düşünmeyi güzelce yap. Doğru sözlü ol, asla yalan söyleme. Peygamberimiz şöyle der: Doğruluk iyiliğe götürür. Kişi doğru söylemeye devam eder. Allah katında sıddık olarak yazılıncaya kadar. Yalan da kötülüğe götürür. Kişi yalan söylemeye devam eder. Allah indinde yalancı olarak yazılıncaya kadar. Ahdine, sözüne ve vadine vefa göster. Şart ne olursa olsun bunlara muhalefet etme. Her zaman Allah'ın murakabesinde olduğunu unutma, Ahireti hatırla ve ona hazırlık yap, Allah'ın rızasına ulaştıran suluki merhalelerini azim ve himmetle kat et... Nafile ibadetlerle ona yaklaş. Geceleyin namaz kılmak, en azından ayda üç gün oruç tutmak, kalbi ve lisani zikri çokça yapmak ve çeşitli hallerde varid olan dualarla meşgul olmak bu kabildendir. Hasan el Benna'nın kendi sesinden gençlere öğütleri izlemek için tıklayın. Birlik en büyük hedeftir. Kalpler arasında bağ güçlü olsun, tek söz üzerinde birleşilsin. 'La ilahe illallah' diyen herkes tevhit çatısı altında beraberliğimizdedir. Kusuru nefsinde ara, muhalif hakkında iyi şeyler düşün. Tepki verirken bile ahlakı göz ardı etme. Tartışma ve kibir yok. Bir meselede doğru birden fazla olabilir. İttifak edilen şeylerde yardımlaş, farklı düşüncelere saygılı ol. Ortak düşmanı ön planda tut. İş ve üretim ufkunu aç. Her kardeş, özel hayatındaki işlerine ilave olarak her gün bir miktar Kur'an okumalı, yatmadan önce nefsini muhasebe etmeli. İş ve Yanlış yoldakilere üzülürüz; üzerine çullanıp teşhir etmeyiz. Sömürgecilik Şahsi, siyasi ve mezhebi ihtilaflar Faiz Yabancı ortaklar Batı taklitçiliği Fikri anarşi ve inkârcılık Her şeyi mubah gören anlayışlar Ahlaki çöküş ve ruhi faziletlerin ihmali Önderlerin zayıflığı ve ilmi programdan yoksunluk Hasan el Benna'nın gençlere öğütler haberimize ulaşmak için tıklayın.

Ümmeti bir araya getiren şehit: Hasan el-Benna

HASAN EL BENNA KİMDİR?