Rahman’ın has kulları

◾ Allah Teala Kur'an-ı Kerim'de pek çok husustan bahseder. Bunların zikredilmesi noktasında pek çok görüş olsa da genel kanı kulların ibret almasıdır. ◾ Bitiş bölümü on dokuzuncu cüzde bulunan, Mekki surelerden olan ve Allah Teâlâ'nın yüceliğini, evrendeki hükümranlığının mutlaklığını savunan Furkan Suresi'nin son tarafında önemli sıfatlar bulunur. HULEFA-İ RAŞİDİN'İN NASİHATLERİ ◾Surenin son kısmında Allah Teala'nın has kulları ve vasıfları şu şekillerde anlatılır: ↪ Onlar mütevazıdır. ↪ Cahillerle tartışmazlar, onlara selam der ve geçerler. ↪ Geceleri (teheccüt namazında) Rablerine secde ederler ve kıyamda dururlar. ↪ Dua ederler. ↪ Harcamaları dengelidir; ne israf ederler, ne de cimrilik ederler. ↪ Allah'ın haram kıldığı cana kıymazlar ve insan öldürmezler. ↪ Zina etmezler. ↪ Hata ettiklerinde ve günah işlediklerinde hemen tövbe ederler ve hatada ısrar etmezler. ↪ Yalancı şahitlik yapmazlar. ↪ Boş/faydasız şeyleri vakarlı bir şekilde terk ederler. ↪ Rablerinin ayetleri hatırlatıldığında kör ve sağır gibi davranmazlar (hemen itaat ederler). MUHYİDDİN İBN ARABİ'NİN KALEMİNDEN İNCİLER Rahmân'ın has kulları yeryüzünde vakarla yürüyen, cahiller onlara laf attığı zaman, 'selâm' deyip geçen kullardır. Gecelerini rablerine secde ederek, huzurunda durarak geçirirler. 'Ey rabbimiz, derler; bizi cehennem azabından uzak tut; çünkü onun azabı bitip tükenme bilmez. O cehennem ne kötü bir yerleşme ve kalma yeridir!' Furkân Suresi 63-66 Ayetler Furkân Suresi 63-66 Ayetler Tefsiri ◾ Buraya kadar geçen âyetlerde inkârcıların çeşitli bâtıl inançları; yanlış, haksız ve zararlı davranışları zikredilerek eleştirildikten sonra sûrenin neticesi mahiyetindeki bu son âyetler grubunda da Allah'ın sevdiği kulların üstün nitelikleri özetlenerek bir tür karşılaştırma yapılmaktadır. Burada nitelikleri sıralanan 'kullar', belirtilen iyi özellikleri dolayısıyla Allah'ın rahmet ve sevgisini kazandıkları için O'nun rahmân ismine izâfe edilerek anılmışlardır. Bu sebeple 'ibâdü'r-rahmân' tamlamasını 'rahmânın has kulları' şeklinde vermeyi uygun bulduk. 'Ağır başlılık' şeklinde çevirdiğimiz 63. âyetteki hevn kelimesi, tefsirlerde genellikle 'sekînet, vakar, rıfk (yumuşaklık), tevazu' ve bu anlamların hepsini içeren hilm kavramıyla açıklanmış; bunun, Kur'an'ın sık sık atıfta bulunduğu, Câhiliye Arabı'nın temel karakteri olan 'kibirli, gururlu, zorba' anlamındaki müstekbir kelimesinin zıddı olduğu belirtilmiştir (meselâ bk. Taberî, XIX, 33; Zemahşerî, III, 103). Tefsirin devamını okumak için tıklayın Yine o iyi kullar, harcama yaptıkları zaman ne saçıp savururlar ne de cimrilik ederler; harcamaları bu ikisi arasında mâkul bir dengeye göre olur. Furkân Suresi 67. Ayet Furkân Suresi 67. Ayet Tefsiri ◾ Gerek bu âyette gerekse bundan sonraki âyetlerde 'rahmânın has kulları'nın yani müslümanların ne gibi kötülüklerden uzak durdukları anlatılırken dolaylı olarak 'Ama ey inkârcılar, siz bunların hepsini yapıyorsunuz' şeklinde örtülü bir eleştiri de getirilmektedir. Tefsirlerde çoğunlukla israf, nicelikteki aşırılıktan ziyade nitelikteki aşırılık, yani 'Allah'ın rızâsına uygun olmayan, O'na isyan sayılan yollara, sağduyunun ve kamu vicdanının uygun bulmadığı şekillerde harcamada bulunmak'; cimrilik ise 'imkânları elverdiği halde Allah rızâsına uygun olan yerlere harcama yapmaktan kaçınmak' şeklinde açıklanmıştır. Tefsirin devamını okumak için tıklayın Onlar, Allah ile birlikte başka bir tanrıya tapmazlar; haksız yere, Allah'ın dokunulmaz kıldığı insan hayatına kıymazlar, zina etmezler. Zira (bilirler ki) bunları işleyen kimse cezasını bulacak. Furkân Suresi 68. Ayet Furkân Suresi 68. Ayet Tefsiri ◾ Her türlü iyilik, Allah'ın birliğini kabul edip yalnız O'na kulluk ederek, O'nun hoşnutluğunu gözeterek, herhangi bir çıkar peşinde olmadan, bir ibadet anlayışı ve özverisiyle yapıldığı takdirde Allah katında değer kazanacağı için âyette tevhid inancına vurgu yapılmakta; özellikle bu inançla insan hayatına saygı ve zinadan sakınma yani iffet ve namus duygusu arasında ilişki kurulmakla da imanın ahlâk üzerinde etkili olduğu, imanla ahlâk arasında kesin bir ilişki bulunduğu ima edilmektedir. Tefsirin devamını okumak için tıklayın Kıyamet gününde ona azabı kat kat verilecek ve alçaltılmış olarak o azap içinde ebedî kalacaktır. Furkân Suresi 69. Ayet Furkân Suresi 69. Ayet Tefsiri ◾ İlgili âyet ve hadislerde iyiliğin karşılığının kat kat fazlasıyla verileceği, fakat kötülüğün cezasının katlanmayacağı bildirilmektedir (Nisâ4/40; En'âm 6/160; Şûrâ 42/40; Müsned, I, 227; Buhârî, 'Tevhîd', 35; Müslim, 'Îmân', 203-209). Şu halde –Zemahşerî (III, 105), Râzî (XXIV, 111) gibi bazı müfessirlerin de dedikleri gibi– âyette, belirtilen günahları işleyenlere bunun azabının 'kat kat' verileceği bildirilmekle, bir günahın cezasının katlanarak verileceği değil; şirk, katil, zina gibi suçların cezalarının birbirine ekleneceği açıklanmaktadır. Tefsirin devamını okumak için tıklayın Ancak tövbe edip inanarak erdemli işler yapanın durumu başkadır; Allah böylelerinin kötü hallerini iyiye çevirecektir. Allah çok bağışlayıcı, çok merhametlidir. Evet, kim tövbe edip erdemli davranırsa bu durumda gerektiği şekilde Allah'a yönelmiş olur. Furkân Suresi 70-71 Ayetler Furkân Suresi 70-71 Ayetler Tefsiri ◾ Tövbe (tevbe), kulun bir vicdan muhasebesi neticesinde duyduğu pişmanlığın ardından inkâr ve isyandan, her türlü kötülükten gönüllü bir vazgeçişi ve ona bir daha dönmeme kararlılığını ifade eder. Kur'an birçok âyette, bu şekildeki bir dönüşü son derece değerli bulur; –işlenen kötülükten dolayı pişmanlık duyup sağlam bir iradeyle vazgeçmeye karar verilmesi, ilgili kötülüğün tamamen terkedilmesi ve ona bir daha asla dönülmemesi şartıyla– inkâr, şirk gibi en büyük günahlar da dahil olmak üzere bütün bâtıl inanç, düşünce, kötü duygu ve davranışlar için yapılan tövbelerin makbul ve bunun, tövbe yapanın o günahtan dolayı günahlarını affettirmeye yeterli olduğunu bildirir. Tefsirin devamını okumak için tıklayın Yine anılan o iyi kullar, asılsız şeylere şahitlik etmezler; boş ve mânasız davranışlarla karşılaştıklarında onurluca çekip giderler. Furkân Suresi 72. Ayet Furkân Suresi 72. Ayet Tefsiri ◾ 'Asılsız şeylere şahitlik etmezler' ifadesi, çoğunlukla 'yalancı şahitlik yapmazlar' şeklinde açıklanmıştır. Yalancı şahitlik, İslâm'ın büyük günahlardan biri saydığı ve kesinlikle yasakladığı fenalıklardan biridir. Nitekim Hz. Peygamber yanındakilere, 'Büyük günahların da en büyüğü olan günahların ne olduğunu size söyleyeyim mi?' diye sormuş; 'Buyurun yâ Resûlellah' demeleri üzerine bunları, 'Allah'a ortak koşmak, ana babaya âsi olmak ve yalancı şahitlik yapmak' şeklinde sıralamış; özellikle sonuncusunu birkaç defa tekrar ederek bu hususta yanındakileri uyarmıştır (Buhârî, 'Şehâdât', 10; Müslim, 'Îmân', 143). Tefsirin devamını okumak için tıklayın Kendilerine rablerinin âyetleri hatırlatıldığında o âyetler karşısında körler ve sağırlar gibi bilinçsizce davranmazlar. Furkân Suresi 73. Ayet Furkân Suresi 73. Ayet Tefsiri ◾ Zemahşerî bu âyeti açıklarken, Allah'ın âyetleri okunduğu sırada insanların iki türlü tavır sergilediklerini belirtir: Bir grup vardır ki bunlar, Allah'ın âyetleri kendilerine okunduğunda, hatırlatıldığında canla başla ona yönelirler; kulaklarını, gözlerini ve gönüllerini o âyetlere açarlar; bir kesim daha vardır ki, onlar da okunanı ve okuyanı dinliyor gibi görünseler de dinlemekten uzaktırlar (III, 105). Tefsirin devamını okumak için tıklayın ◾ Allah Teala Furkan Suresi 63-75 ayetler arasındaki ayetlerde 'Has Kulları'nın sıfatlarını sayar. Bu sıfat ve hasletler müminlerin elde etmek için çalıştıkları güzel huylardır. KUR'AN-I KERİM'DE DUA ANLAMINA GELEN KAVRAMLAR