Hz. Peygamber Miraç gecesinde neler yaşadı?

Hz. Muhammed'in peygamber olmasıyla birlikte putperestlerin, Müslümanlar üzerinde kurduğu baskılar, risaletin 6. yılından itibaren Peygamber ailesiyle az sayıdaki Müslümanlara karşı ekonomik ve sosyal bir boykota dönüştü. Üç yıl süren ve büyük acılara sebep olan bu boykotun ardından Resulullah, kısa aralıklarla eşi Hz. Hatice ile amcası ve hamisi Ebu Tâlib'i kaybetti. Dolayısıyla bu yıla 'hüzün yılı' denildi. Bu acılı olayların ardından Allah Teâlâ, bir bakıma Resulünü, sabır ve tahammülü dolayısıyla hem teselli etmek hem de ödüllendirmek istedi ve bunun için genellikle Miraç olarak anılan büyük mucizevi olayı gerçekleştirdi. Buhari ve Müslim'de Miraç'la ilgili olarak yer alan rivayetlerin ortak noktalarına göre olay şu şekilde cereyan etti: Bir gece Resulullah Kâbe'de Hicr veya Hatim denen yerde bazı rivayetlere göre ise uykuda iken veya uyku ile uyanıklık arasında bir halde iken Cebrail (as) geldi. Göğsünü açtı, zemzemle yıkadıktan sonra içini iman ve hikmetle doldurup kapattı. Burak adlı bineğe bindirip Beytülmakdis'e götürdü. Resûl-i Ekrem Mescid-i Aksâ'da iki rekat namaz kılıp çıktığında Cebrail, biri süt biri şarap dolu iki kap getirdi. Resulullah süt dolu kabı seçince Cebrail 'fıtratı seçtin' dedi, ardından O'nu alıp dünya semasına yükseltti. Semaların her birinde sırasıyla Âdem, İsa, Yusuf, İdris, Harun ve Musa peygamberlerle görüştü; nihayet Beytülmamur'un bulunduğu yedinci semada Hz. İbrahim'le buluştu. Sidret'ül- Münteha denilen yere vardıklarında yazıcı meleklerin kalem cızırtılarını duydu ve Allah'ın huzuruna çıktı. Burada Cenâb-ı Hak elli vakit namazı farz kıldı. Dönüşte Hz. Musa, elli vakit namazın ümmetine ağır geleceğini söyleyip Allah'tan onu hafifletmesini istemesini tavsiye etti. Namaz beş vakte indirilinceye kadar Hz. Peygamber'in Huzur-u İlahiye müracaatı ve Hz. Musa ile diyalogu devam etti. Bir rivayete göre Resûl-i Ekrem'e Miraç'ta Bakara suresinin son ayetleri indirildi ve Allah'a ortak koşmayanların affedileceği müjdesi verildi. Miraç, en sahih kabul edilen rivayete göre, birinci ve ikinci Habeşistan hicretinden sonra, Hz. Hatice ile Ebû Talib'in vefatlarını takip eden dönemde, Hicretten bir yıl önce meydana geldi. Müslümanların çoğunluğu Miracı Recep ayının 27. gecesinde kutlar. Resulullah'ı burada önceki bazı peygamberler karşıladı ve onu kendilerine imam yaparak arkasında topluca namaz kıldılar. Daha sonra semaya yükseltilen Resulullah, semanın birinci katında Hz. Âdem, ikinci katında Hz. İsa ve Hz. Yahya, üçüncü katında Hz. Yusuf, dördüncü katında Hz. İdris, beşinci katında Hz. Harun, altıncı katında Hz. Mûsâ, yedinci katında ise Hz. İbrahim ile görüştü. Hz. İbrahim ile görüşmelerinde Cebrâîl 'Bu, baban İbrahim'dir; ona selâm ver!' dedi. Hz. Peygamber, selâm verdi; O da selâmına mukabele etti. Sonra: 'Salih oğlum hoş geldin, Salih peygamber hoş geldin!' 'Ya Muhammed! Ümmetine benden selâm söyle ve onlara cennetin toprağının çok güzel, suyunun çok tatlı, arazisinin son derece geniş ve dümdüz olduğunu bildir. Söyle de cennete çok ağaç diksinler. Cennetin ağaçları 'Sübhânallâhi ve'l-hamdü lillâhi ve lâ ilâhe illâllâhu vallâhu ekber' demekten ibârettir.' dedi. (Tirmizî, Daavât: 59) Sonra hepsiyle selamlaşıp dualarını aldı, onlar da O'na ve ümmetine dualar edip kolaylıklar dilediler. Nihayet Beytü'l-Ma'mûr'un bulunduğu yedinci semada Hz. İbrahim'le buluştu. Yollarına devam ettiler, bu yolculuk sırasında Hz. Peygamber (s.a.v.)'e ahiret hayatı, cennet ve cehennem ehlinin ahvali ile salih amel işleyenlerle günahkârların akıbetlerini anlatan örnekler gösterildi. 'Allah kuluna vahy edeceğini vahy etti. Kalp, (gözün) gördüğünü yalanlamadı. (Ey Müşrikler! Şimdi siz Peygamberin) gördüğü şey hakkında onunla tartışıyor musunuz? And olsun ki, o, Cebrail'i bir başka inişte daha (asli şekliyle) Sidretü'l-Münteha'nın yanında görmüştü. Me'va cenneti de Sidre'nin yanındadır. O zaman Sidre'yi kaplayan kaplamıştı. Göz (gördüğünden) şaşmadı ve (onu) aşmadı. And olsun, o, Rabbinin en büyük alametlerinden bir kısmını gördü.' (Necm, 53/8–10) Hz. Peygamber Miraç olayında Allah yolunda şehit olanların, Firavun tarafından öldürülen kadının ve eşi ile çocuklarının akıbeti, namaz kılmayanların gördüğü azap ve çektiği sıkıntıları, zina edenlerin, yol kesenlerin, faiz yiyenlerin, emanetlere ihanet edenlerin, yapmadığı halde başkasına öğüt veren vaizlerin, gıybet yapanların, büyük söz söyleyip yerine getirmeyen ve buna pişman olanların durumlarını, cennetin misk kokusunu ve cennet ehli olan salih insanların amellerinden dolayı buraya nasıl girdiklerini, Allah'a, Resulüne, ahiret gününe iman edip İslam'a gönül veren ve Allah rızası için muhtacın yardımına koşan kısaca Allah'ın emrettiklerini yapıp nehyettiklerinden kaçınanların akıbetlerini ve hallerini gördü. Cennetliklere sevinip cehenneme girecekler için de üzülüp Cebrail'e gerekli soruları sorup cevaplarını aldı ve yollarına devam ettiler. Sonra Sidretü'l-Müntehâ denilen yere vardıklarında yazıcı meleklerin kalem cızırtılarını duydu. Hz. Muhammed'e 'Yâ Resulallah! Sidre'yi kaplayan ne gördün?' sorulduğunda 'Altundan pervânelerin onu bürüdüğünü ve her yaprağında bir meleğin oturup Allâh'ı tespih ettiğini gördüm.' dediği rivayet edilir. (Taberî, XXVII, 75; Müslim, Îman, 279) Sonra Hz. Peygamber, Sidretü'l-Münteha (hudut ağacı) denilen yere ulaşırlar. Burada Hz. Peygamber'e evrenin sırları, varlığın kaderiyle ilgili hükümlerin tespiti için görevli meleklerin çalışmaları gösterilir. Cebrail (as) buradan ileri geçemeyeceğini bildirir ve Sidretü'l-Münteha'da kalır. Cebrail, 'Bir parmak ucu daha öteye yaklaşmış olsaydım yakılırdım' der. Hz. Peygamber'in Miraç'ta Allah'ı görüp görmediği meselesi, O'nun Sidretü'l Münteha'da 'iki yay ucu aralığı kadar' Allah'a yaklaştığını ve O'nu gördüğünü bildiren ayetlere dayanır. 'Onu, çok güçlü, üstün niteliklerle donatılmış biri (Cebrâil) öğretti. O, ufkun en yüce noktasındayken asıl şekliyle göründü. Sonra yaklaştıkça yaklaştı. Öyle ki, iki yay kadar hatta daha yakın oldu. Böylece Allah, kuluna vahyini iletti. Gözün gördüğünü kalp yalanlamadı. Şimdi siz şüpheye düşüp gördükleri hakkında onunla tartışmaya mı kalkışıyorsunuz? Andolsun ki onu (meleği) iniş esnasında en sondaki sidre ağacının yanında bir daha gördü. Ki onun yanında huzur içinde kalınacak cennet vardır. O an sidreyi bürüyen bürümüştü. Göz ne kaydı ne de hedefinden şaştı. Hiç kuşkusuz o, rabbinin âyetlerinden en büyüğünü görmüştü.' (Necm Suresi - 5-18 ) Allah'ın Peygamber'e veya Peygamber'in Allah'a yaklaşması mekân ve mesafe kavramlarıyla değil Resûl-i Ekrem'in derece ve makamının yükselmesi, duasının kabulü ve çeşitli nimetlere mazhar kılınmasıyla açıklanmalıdır. Resûlullah, dönüşte Hz. Musa ile karşılaşınca, o elli vakit namazın ümmetine ağır geleceğini söyleyip Allah'tan onu hafifletmesini istemesini tavsiye etti. Namaz beş vakte indirilinceye kadar Hz. Peygamber'in Cenab-ı Allah'a münacaat ve müracaatı, Musa ile diyalogu devam etti. Nihayet beş vakit namaz şu anda mefhumunu ve vaktini anlayıp bildiğimiz şekilde Müslümanlara farz kılındı. Rivayetlere göre Miraç'tan dönüş güzergâhının semâvâttan tekrar Beytu'l-Makdis'e, oradan da Mekke'ye doğru gerçekleşir. Mekke'den Kudüs'e gerçekleşen İsrâ olayında Hz. Peygamber'in Burak'ın sırtında götürüldüğü, semâvâta ise vasıtasız ulaştırıldığı anlaşılır. Resulullah olayın ertesi günü Harem'de otururken Ebu Cehil gelip alaylı bir eda ile 'Gökten yeni bir haber var mı?' diye kendisine laf attı. Resûlullah da: 'Evet var! Ben dün gece Kudüs'e Beytu'l-Makdis'e götürülüp getirildim!' deyince Ebu Cehil dalga geçmek için heyecanla herkese seslenerek: 'Ka'b İbn Lüeyoğulları! Koşun gelin bakın, Muhammed dün gece Beytu'l-Makdis'e gidip geldiğini söylüyor! Bir gecede gidip gelmiş şimdi de aramızda oturuyor!' demişti Mekkelilere yolculuğunu anlattığında Kureyş kabilesi mensupları O'nu yalanlayıp böyle bir yolculuğun bir gecede olamayacağını düşünerek alay ettiler. Kimisi de hayretini ifade etmek için alkış tutup elini başına koydu. Sonra Kudüs'e gidip gelenlerden bazısı da Kudüs hakkında sorular sorup onun yanıtlamasını istediler. Allah da ona, hemen Kudüs'te eseri var olan Mescid-i Aksâ'yı ve bütün şehri gözünün önüne getirip gösterdi ve müşriklerin sorularına çok rahat bir şekilde cevap verdi. Neticede Hz. Peygamber (s.a.v.)'in şehir hakkında verdiği bilgilerin doğru olmasından ötürü seslerini çıkaramadılar. Hatta dönüşte Kureyşlilere ait bir Kervan, Suriye'den dönerken bir mevkide mola vermiş ve orada develerinden birini kaybetmişti. Hz. Peygamber de -filan kervanın- deveyi aramakla meşgul olduğunu ve o deveyi kimin bulup kervana kattığını da görüp Mekkeli müşriklere anlatmıştı. Aynı zamanda kervanın başında, sırtında iki siyah çuval yüklü bulunan bir deve olduğunu ve muhtemelen falan günde Mekke'ye varacaklarını anlattı. Kervandakiler döndüklerinde olayı aynen tasdik ettiler. Buna rağmen müşrikler küfürlerinde kalmaya devam etti ve inatlarını sürdürdüler. Ancak bu olayı ağızlarına dolayan müşrikler, zamanla bazı zayıf iradeli kimseleri etkiledi ve İslam'a yeni girmiş olanlardan bazılarının dinden dönmelerine sebep oldular. Bu durumdan ümitlenen müşrikler, en büyük destekçisinden kendisini mahrum bırakacakları ümidiyle Hz. Ebu Bekir'e koşarak: 'Bak! Arkadaşın bu gece Kudüs'e gidip geldiğini anlatmaktadır, yok artık her halde buna da inanacak değilsin ya?' dediler. Ebu Bekr (r.a): 'Bunu o mu söyledi?' diye sorunca, 'Evet, bunu Muhammed iddia ediyor.' şeklinde cevap vermişlerdi. Ebu Bekir ise hiç tereddüt etmeden: 'Eğer o söylüyorsa doğrudur! Bu size neden bu kadar tuhaf geliyor anlayamadım! Yemin ederim ki O, bir olayı haber verdikten çok kısa bir zaman sonra meydana geldiğini hep görüyoruz!' demiş, müşrikleri yüzüstü bırakıp Resûlullah'a gitti.'Ya Resûlullah bu anlatılanlar doğru mu? Sen Kudüs'e mi gittin? Orayı bana anlat, ben orayı gördüm, her tarafını iyi bilirim' dedi. Hz. Peygamber'de Ebu Bekir'e ve orada bulunan herkese bu durumu anlatmaya başladı. Her cümlesinden sonra Ebu Bekir de 'Evet doğrudur, doğru söyledin, evet, senin Allah'ın Resulü olduğuna şehadet ederim.' diyerek Resûlullah'ı tasdik etti. Hz. Peygamber (s.a.v.) de ona: 'Sen de doğru söyledin ve beni tasdik ettin, sen de es-Sıddîksın' buyurdu. Hz. Peygambere Miraç'ta üç şey verildi: Beş vakit namaz, Bakara suresinin son ayetleri ve Allah'a ortak koşmayanların affedileceği ve cennete girebilecekleridir. İmanı, ibadeti ve ahlakıyla yücelmesi, İslam'ın güzelliklerini kendinde toplayabilmesi müminin miracıdır. Miracı yaşamak isteyenlerin, önce kalplerini imanla doldurmaları, Kur'an'ın aydınlık yoluna girmeleri, Hz. Peygamber'i kendilerine rehber edinmeleri gerekir. Çünkü namaz müminin miracıdır. Hayatlarında miracı gerçekleştirebilenler, iman kardeşliğinin getirdiği sorumluluğun farkında olurlar ve ona göre hareket ederler.