İslam alimlerinden ilimin faziletleri hakkında öğütler

Âlim kimse, gündüzleri oruç tutan, gecelerini ibadetle geçiren ve cihat eden kimseden daha üstündür. Âlim kimse ölünce, İslam'da bir gedik açılır ve o gediği ancak kendisi gibi geride bıraktığı bir âlim doldurabilir. Hz. Ali İlimden daha değerli bir şey yoktur. Hükümdarlar, halk üzerinde egemendirler, oysa âlimler, hükümdarlara egemendirler. Ebû'l-Esved Hz. Davud'un oğlu Hz. Süleyman, ilim, servet ve hükümdarlık arasında seçim yapması için serbest bırakıldı. Hz. Süleyman da ilmi seçti. Bunun üzerine kendisine ilmin yanında hem servet ve hem hükümdarlık verildi. Abdullah b. Abbas Âlimlerin kalemlerinin mürekkebi, şehitlerin kanlarıyla tartılır ve ağır gelir. Hasan-ı Basrî Varlığım elinde olan Allah'a yemin ederim ki, birçok kimse Allah yolunda şehitler olarak öldürülmelerini ve sonradan da âlimler olarak gönderilmelerini (diriltilmelerini) isteyecektir. Bunun nedeni de, onlardaki değeri ve üstünlüğü görmelerindendir. Abdullah b. Mesud Bazı geceleri, ilim çalışması ve müzakeresi yapmak, benim için o geceleri ibadetle geçirmekten daha sevimlidir. Abdullah b. Abbas İlimden az da olsa kime bu manada bir şey nispet edilirse, bu onunla mutlu olur, kim de bundan yoksun kalırsa üzülür. İmam Şafiî Ey insanlar! İlme sarılmanızı salık veririm. Çünkü her şeyden münezzeh olan Allah'ın sevdiği bir ridası vardır. Kim ilimden bir konu edinirse, Aziz ve Celil olan Allah da ona ridasından giydirir. Eğer bu arada o kimse bir günah işlerse, Yüce Allah, kendisinden ridasını soyup almamak için üç kez itapta bulunur. Hatta bu günahlar ölünceye dek sürüp gitse de o elbise sırtında iken hiçbir zaman günahından dönme yolu ona kapanmış olmaz. Hz. Ömer Âlimler efendi olmaya layık kimselerdir. Herhangi bir üstünlük eğer ilimle desteklenmemişse, sonuçta o zelîl olmaya mahkûmdur. Ahnef Oğulcağızım! Âlimlerle otur, onlarla diz dize gelecek şekilde meclislerini daralt. Çünkü her şeyden münezzeh olan Allah, hikmet nûruyla kalpleri diriltir, tıpkı gök yağmurlarıyla yeri dirilttiği gibi… Hz. Lokman Babam, Irak'tan bana mektup yazarak dedi ki, 'Sana ilim öğrenimini tavsiye ediyorum. Eğer sen, fakir ve yoksul kalırsan ilim, senin için bir sermaye olur, eğer zenginsen, ilim senin için bir güzellik olur. Zübeyr b. Ebû Bekr İlim lafzı erlerindir. Onu gerçek yiğitler sever. Zührî