Kazak Türkçesi Ramazan sözlüğü

RAMAZAN- ORAZA 🔸 Kuzeybatı Türk lehçelerinin önemli kollarından biri olan Kazak Türkçesinde Ramazan ayı büyük bir coşku ile kutlanmaktadır. Hatta bu mübarek aya mahsus farklı gelenek-görenekleri bulunur. 🔸 Ramazan kelimesini diğer lehçelerde olduğu gibi 'Oraza' kelimesi ya da 'Ramazon' sözcüğü karşılamaktadır. ➡ Qoş kelding Oraza! ➡ Hoş geldin Ramazan. Azerbaycan Ramazan sözlüğü ORUÇ- ORAZA 🔸 Ramazan ayı denilince aklımıza ilk 'oruç' kelimesi gelmektedir. Bu minvalde de Kazak Türkçesinde oruç kelimesi diğer lehçelerde olduğu gibi 'oraza' sözcüğü karşılamaktadır. ➡ Oraza kabıl, mübarƏk bolsın! ➡ Orucunuz kabul, mübarek olsun! SAHUR- AWIZ BEKLİTÜV 🔸 Oruçtan sonra akıllara gelen sıradaki kelime ise 'sahur'dur. Bu sözcük yerine ağız bekletmek anlamına gelen 'avız beklitüv' ifadesi yer almaktadır. ➡ Bul sağatni awız bekiw ötken kerek. ➡ Bu saati sahur ile geçirmek gerek. Türk lehçelerinde 'sahur' kelimesinin karşılıkları İFTAR- AQIZ AŞW 🔸 Kazak Türklerinin de çok büyük bir heyecan ile beklediği ve Türkiye Türkçesinden farklı olarak bu lehçede 'iftar' kelimesi yerine, ağız açmak anlamına gelen 'awız aşw' ifadesi kullanılmaktadır. ➡ Allah'ım, sen üşin oraza tuttım. Sağan iman keltirdim. Sağan tƏvekel ettim. ➡ Allah'ım (CC) , senin için oruç tuttum. Sana inandım sana tevekkül ettim. TERAVİH- TARAWİX 🔸 Kıpçak Türkçesi olan Kazakçada 'teravih' kelimesi 'Ramazan ayına mahsus yatsı namazından sonra kılınan 20 rekatlık namaza' denir. 🔸 Kazak Türkçesinde Arapça kökenli olan teravih kelimesini, 'tarawix' sözcüğü karşılamaktadır. ➡ Adamdar, meşitlerge tarawix namazgı qılıp jatır. ➡ İnsanlar, camilerde teravih namazı kılıyor. Kadim Türkistan'da 'Ya Ramazan' geleneği HURMA- QURMA 🔸 Kazak Türkleri de diğer Müslüman Türkler gibi Ramazan ayında oruçlarını Arabistan topraklarında yetişen ve bu ay ile meşhur olan hurma ile açmaktadır. 🔸 Kazak Türkçesinde Arapça kökenli hurma sözcüğünü, 'Qurma' kelimesi ile karşılar. ➡ Parsi qurması köp damdi. ➡ Fars hurmaları çok leziz. MİSAFİR- QONAQ 🔸 Tarihi kaynaklar incelendiğinde Türkler için misafirin ayrı bir yeri ve öneminin olduğu görülmektedir. Kazak Türklerinde de bu durum gözlenir. 🔸 Kazak Türkçesinde diğer lehçelerde de yaygın olan konak sözcüğü bulunur. Bu lehçede 'qonaq' şeklinde karşımıza çıkmaktadır. ➡ Biy bolmasañ bolma, Biy tüsetin üy bol. ➡ (Hakim olmayacaksan olma, hakimin misafir olacağı ev ol.) Türk lehçelerinde 'misafir' KAZA- AVARİYA 🔸 Kaza, Türkçemizde bulunan sesteş bir kelimedir. Bu sözcüğün Ramazan kapsamında 'vaktinde yerine getirilemeyen bir ibadetin daha sonra niyet alınarak ifa edilmesidir.' Kazak Türkçesinde de bu sözcüğü karşılığı 'avariya'dır. ➡ Men almağan orazalarımnın qazasın öteymin. ➡ Tutamadığım oruçlarımı kaza edeceğim. DUA- AQ BATA 🔸 Dua 'Allah'a (CC) yalvarma, dilek ve temennilerde bulunma' anlamına gelmektedir. Dua, Türk Lehçelerinde genelinde aq bata olarak bilinir. Kazak Türkçesinde de dua, 'aq bata' olarak kullanılmaktadır. ➡ Ata - anam biznin üşin aq bata qıldı. ➡ Annem ve babam bizim için dua etti. Ramazan rotaları: Eyüpsultan DOSTLUK- DOSTIK 🔸 Dostluk, 'birine karşı duyulan samimi sevgiye ve aradaki bağa' verilen isimdir. Her ülkede var olan bu güzel haslet, her dilde de varlığını göstermektedir. 🔸 Kazak Türkçesinde dostluk, dostık şeklinde yer almaktadır. ➡ Menim dosım mağan ötirik ayttı. ➡ Benim dostum bana yalan söyledi. YARDIM- KÖMEK 🔸 Türkler, yardımı ve yardımlaşmayı önemseyen bir millettir. Yardımlaşmaya verilen değer ve önemi tarihin her döneminde müşahede etmek mümkündür. 🔸 Kazak Türkçesinde yardım sözcüğünü 'kömek' kelimesi karşılamaktadır. Bu kelime birçok Türk lehçesinde de aynı anlamda kullanılmaktadır. ➡ Kazak xalqı adamdarga oraz ayında olarga kömekter olıpjatır. ➡ Kazak halkı insanlara Ramazan ayında onlara yardımcı oluyor. Türk lehçelerinde 'iftar' KARDEŞLİK- BAWIRLIK 🔸 Türkler, kardeşlik kavramına oldukça değer vermektedir. Çünkü bu mefhum birlik, dirlik demektir. Bu terim başta Kazak Türkleri olmak üzere tüm Türklerin dilinde bulunur. 🔸 Kazak Türkçesinde ise kardeşlik sözcüğünü Türkiye Türkçesinde bulunmayan 'bawırlık' kelimesi karşılamaktadır. Alısta awır azap şekken bawırım Qwarğan bayşeşektey kepken bawırım Qamağan qalıñ jawdıñ ortasında Köl qılıp közdiñ jasın tökken bawırım. 🔹 🔹 🔹 Uzakta ağır azap çeken kardeşim! Kurumuş lale gibi çöken kardeşim! Etrafını sarmış düşman ortasında Göl kılıp göz yaşını döken kardeşim! ARİFE- BAYRAM ALDI 🔸 Kazak Türklerinin heyecan ile beklediği Ramazan Bayramı, ülkedeki Müslümanlar tarafından büyük bir coşku ile karşılanmaktadır. 🔸 Bu lehçede arife günü anlamına gelen 'bayram aldı' ifadesi de kullanılmaktadır. ➡ Kazak xalqı bayram aldı küni üşin dayındıq taptı. ➡ Kazak halkı arife günü için hazırlık yaptı. Türk lehçelerinde 'oruç' RAMAZAN BAYRAMI- ORAZA AYT 🔸 Kazak Türkçesinde 'Ramazan Bayramı'nı, 'Oraza Ayt' kelimeleri karşılamaktadır. Oraza, Ramazan manasına; ayt ise ay manasına gelmektedir. ➡ Oraza ayt quttı bolsın. ➡ Ramazan Bayramınız kutlu olsun.