İnsanı felakete götüren haslet kibir hakkında ayet ve hadisler

İşte âhiret yurdu. Biz onu yeryüzünde büyüklük taslamayan ve bozgunculuk çıkarmayanlara has kılarız. Sonuç, Allah'a karşı gelmekten sakınanlarındır. (Kasas suresi, 83. ayet) Fikriyat Kur'an-ı Kerim uygulamasından sureleri okumak için tıklayın Yeryüzünde böbürlenerek yürüme... (İsrâ suresi, 37. ayet) Küçümseyerek surat asıp insanlardan yüz çevirme ve yeryüzünde böbürlenerek yürüme! Çünkü Allah kendini beğenmiş, övünüp duran kimseleri asla sevmez. (Lokmân suresi, 18. ayet) Fikriyat podcastlerden Kur'an-ı Kerim'in dinlemek için tıklayın Şüphesiz Kârûn, Mûsâ'nın kavmindendi. Onlara karşı azgınlık etti. Biz ona, anahtarlarını (bile taşımak) güçlü bir topluluğa ağır gelecek hazineler verdik. Hani, kavmi kendisine şöyle demişti: 'Böbürlenme! Çünkü Allah, böbürlenip şımaranları sevmez.' (Kasas suresi, 76. ayet) Allah'a kulluk edin ve O'na hiçbir şeyi ortak koşmayın. Ana babaya, akrabaya, yetimlere, yoksullara, yakın komşuya, uzak komşuya, yakın arkadaşa, yolcuya, ellerinizin altında bulunanlara iyi davranın. Allah kendini beğenen ve böbürlenip duran kimseyi asla sevmez. (Nisâ suresi, 36. ayet) Fikriyat TV'de yer alan Kur'an-ı Kerim okumaları için tıklayın Meleklere, 'Âdem'e secde edin' dediğimizde İblîs dışındakiler derhal secde ettiler; o direndi, büyüklendi ve kâfirlerden oldu. (Bakara suresi, 34. ayet) Abdullah b. Mes'ûd'dan (ra) rivayet edildiğine göre Hz. Peygamber (sav): 'Kalbinde zerre kadar kibir bulunan kimse cennete giremez.' buyurdu. Sahâbîlerden biri: '(Yâ Resûlallah), insan elbisesinin ve ayakkabısının güzel olmasından hoşlanır.' dedi. Resûlullah (sav) da: 'Allah güzeldir, güzeli sever. Kibir ise hakkı kabul etmemek ve insanları küçümsemektir.' buyurdu. (Müslim, Îmân, 147) Fikriyat'ın özel çalışması Esma-i Hüsna için tıklayın Seleme b. Ekva'dan (ra) rivayet edildiğine göre; Bir adam Resûlullah'ın (sav) yanında sol eliyle yemek yiyordu. Peygamber: 'Sağ elinle ye' dedi. Adam (kibirlenerek): 'Yapamıyorum' dedi. Resûlullah (sav) da: 'Yapamaz ol' dedi. Adamın sağ elle yemesine engel olan şey kibirden başkası değildi. O adam bundan böyle elini ağzına götüremez oldu.* (Müslim, Eşribe, 107) *Yeme, içme vb. işlerde sağ eli kullanmak sünnettir. Hatta Müslümanlar için ayırıcı bir vasıf sayıldığından herhangi birinin sırf sünnete muhalefet etmek amacıyla böyle yapması veya yabancı bir kültüre özenerek sol elini kullanması yerilmiştir. Genetik olarak veya herhangi bir özürden dolayı sol elini kullanmak durumunda olanların bu yasağın dışında kalacağı açıktır. Ebû Saîd el-Hudrî'den (ra) rivayet edildiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: Cennet ile cehennem aralarında şöyle tartıştılar: Cehennem, 'Bende zorbalar ve kibirliler var.' dedi. Cennet de 'Bende insanların zayıf ve fakirleri var.' dedi. Allah aralarındaki çekişmeyi şu şekilde çözüme kavuşturdu: 'Ey cennet! Sen benim rahmetimsin, seninle dilediğime rahmet ederim. Ey cehennem! Sen de benim azabımsın. İstediğime seninle azap ederim; her ikinizi doldurmak da bana aittir.' (Müslim, Cennet, 34-36) Peygamber Efendimiz ile ilgili ayetler Ebû Hüreyre'den (ra) rivayet edildiğine göre Resûlullah (sav) şöyle buyurmuştur: Allah, kibrinden dolayı elbisesini yerde sürükleyen kimseye kıyamet gününde rahmet nazarıyla bakmaz. (Buhârî, Libâs, 5; Müslim, Libâs, 48) Ebû Hüreyre'den (ra) rivayet edildiğine göre Allah Resûlü (sav) şöyle buyurmuştur: Allah kıyamette şu üç kişi ile ne konuşur, ne onları temize çıkarır, ne de yüzlerine bakar. Onlar için şiddetli bir azap vardır: Zina eden ihtiyar, yalancı hükümdar ve kibirli fakir. (Müslim, Îmân, 172) Tevazu hakkında ayet ve hadis Ebû Hüreyre'den (ra) rivayet edildiğine göre Resûlullah (sav): Allah Teâlâ buyurdu ki: 'Nasıl ki giysi kişiye özgü ise azamet ve büyüklük de benim sıfatımdır, bana özgüdür. Bu hususlarda bana benzemek isteyen herkese azap ederim.' buyurmuştur. (Müslim, Birr, 136) * Bu rivayet Müslim nüshasında merfû hadis olarak yer almaktadır. Hadisin lafzî olarak çevirisi şöyledir: 'Azamet benim izarım, büyüklük de ridâm'dır...' Buradaki 'izâr' ve 'ridâ' insanın altına ve üstüne giydiği giysidir. Allah Teâlâ için böyle bir şey söz konusu olamayacağından hadis mecazen anlaşılmak durumundadır. Dolayısıyla giysiler kişilere özgü olduğu gibi, azamet ve büyüklük de Allah'a özgüdür anlamı vermek daha uygun görülmüştür. Ebû Hüreyre'den (ra) rivayet edildiğine göre Resûlullah şöyle demiştir: Bir adam, kıymetli ve gösterişli bir elbise içinde kendini beğenmiş bir hâlde, saçını başını taramış ve kasıla kasıla yürürken Allah onu ansızın yerin dibine geçiriverir. O kimse, kıyamet gününe kadar debelenerek yerin dibine batmaya devam eder. (Buhârî, Libâs, 5; Müslim, Libâs, 50) Örnek bir baba olarak Peygamber Efendimiz Seleme b. Ekva'dan (ra) rivayet edildiğine göre Resûlullah (sav) şöyle buyurmuştur: İnsan kibirlene kibirlene kendini beğene beğene zalimler gurubuna dâhil edilir. Dolayısıyla zalimlerin başına gelen, onun da başına gelir. (Tirmizî, Birr, 61) Hârise bin Vehb el-Huzâî'den (r.a) rivâyete göre Nebiyy-i Ekrem şöyle buyurmuştur: 'Size cennetlikleri haber vereyim mi? Onlar hem zayıf oldukları hem de halk tarafından zayıf görüldükleri için kimsenin ehemmiyet vermediği, fakat şöyle olacak diye yemin etseler, isteklerini Allah'ın gerçekleştireceği kimselerdir. Size cehennemliklerin kimler olduğunu haber vereyim mi? Bütün katı kalbli, kaba, cimri ve kurularak yürüyen kibirli kimselerdir.' (Buhârî, Edeb, 61; Eymân, 9; Tefsîr, 68/1) 'Hz. Sevban (ra) anlatıyor: 'Resulullah (sav) buyurdular ki: 'Kim şu üç şeyden berî olarak ölürse cennete girer: Kibir, gulûl, borç' Allah'a yalvarmamak, duasız kalmak da kibrin bir çeşididir. (Tirmizî, Siyer 21)