Kurban ile ilgili terimler

TEŞRİK 💠 Kurban ile alakalı kelimelerden biri de 'teşrik' sözcüğüdür. Teşrik, 'kurban bayramının son üç gününü kapsayan zaman dilimine ve zilhicce ayının belli günlerinde farz namazların ardından söylenen tekbire' verilen isimdir. 💠 Hz. Peygamber'in (SAV), kurban bayramının arefe günü sabah namazından başlayarak bayramın dördüncü günü ikindi namazına kadar, ikindi namazı da dâhil olmak üzere farzlardan sonra teşrik tekbirleri getirdiğine dair rivâyetler vardır. (Beyhakî, es-Sünenü'l-kübrâ) Nuri Pakdil'in kaleminden 'Derviş Hüneri' BEDENE 💠 Bedene, Arapça büdn yani 'semirmek' sözcüğünden türemiştir. Bedene, hac ve umre yapan kimselerin kestikleri deve ve sığır cinsinden kurbanlar için kullanılan bir terimdir. DEM 💠 Dem kelimesi sözlükte 'kan' manasına gelen ve kan akıtmak suretiyle gerçekleştirilen kurban kesimi için mecazî olarak kullanılır. Arapça kökenli bu kelime, hac ve umre yapan kimselerin kestikleri koyun ve keçi cinsinden kurbanlar için kullanılır. İmam Gazali'den 'Arayanların Bahçesi' AKİKA 💠 Arapça kökenli akika sözcüğü, yeni doğan çocuğun başındaki saça verilen biri isimdir. Çocuğun doğumunun ilk günlerinde bir şükran ifadesi olarak ise kesilen kurban, akika olarak tanımlanır. 'Her çocuk doğumunun yedinci gününde kendisi için kesilecek akîka kurbanı karşılığında rehin (gibi)dir. Aynı gün saçı tıraş edilir ve adı koyulur.' (Ebû Dâvûd, Cenâiz, 23-24) ZEBİHA 💠 Zebiha, Arapça kökenli bir kelimedir ve kesme ve boğazlama manasına gelmektedir. Zamanla bir ibadet olan kurbanın kapsamına girmiş ve 'dini anlamda hayvan kesimi' ifadesini karşılar hale gelmiştir. İslam'da emanet mefhumu KILADE 💠 Kılade, Arapça kökenli bir sözcüktür ve 'bükmek, dolamak, toplamak' manalarına gelir. Fıkhi bir terim olarak da 'bir hayvanın hedy kurbanı olduğunu göstermek için boynuna takılan nişan'dır. 'Ben saçlarımı toplayıp bağladım, kurbanıma da Kâbe adına nişan taktım. Artık kurbanımı kesmedikçe ihramdan çıkamam' demiş. (Buhârî, 'Ḥac', 126) IYDİYYE 💠 Divan şairleri, yaşadıkları dönemin büyüklerine ithaf olarak türlü türlü kasideler kaleme almışlardır. Bunlardan biri de ıydiyyelerdir. Iyd-i Adha ise Kurban Bayramı günlerinde şairler tarafından yazılan kasidelerdir. 💠 Arapça kökenli ıydiyye kelimesi sözlükte, 'Divan edebiyatında ramazan ve kurban bayramları vesilesiyle yazılmış kaside' manasına gelmektedir. 'Îd-i kurbân erdi halkı yine şâdân eyledi / Gonca-leb dilberleri gül gibi handân eyledi' Hayâlî UDHİYYE 💠 Arapça kökenli bir sözcük olan udhiyye, 'ibadet amacıyla hayvan kesimi ve bu maksatla kesilen hayvanı' belirtmek için kullanılan bir ifade olarak sözlüklerde yerini almıştır. İtikatta Sözün Özü'nden alıntılar HEDY 💠 Hedy kelimesi, sözlükte; 'yol göstermek, izinden gitmek, hediye etmek' gibi manaları karşılamaktadır. Fıkhi bir terim olarak ise 'hac ve umre yapan kimselerin Harem sınırları içinde kestikleri kurban' anlamında kullanılır. AREFE 💠 Arefe Arapça kökenli bir kelimedir ve arafat kelimesinden türemiştir. Dini olarak ise Kurban Bayramı'ndan bir önceki güne verilen isimdir. Arefe günü, haccın temel rüknü olan vakfenin yerine getirilmesi sebebiyle büyük önem taşır. Bundan ötürü bu gün ile ilgili ayet ve hadisler bulunur. 'Arefe günü tutulacak orucun önceki ve sonraki senenin günahlarına kefaret olacağını Allah'tan ümit ediyorum.' (Müslim, Sıyâm, 196-197 [1162])

Kurban ile ilgili terimler

TEŞRİK NE DEMEK?