Peygamberimizin müşriklerle mücadele ettiği üç seriyye

Resûl-i Ekrem'in hedef ve planlarını kendisinin belirlediği, ancak bizzat kumanda etmeyip sahabeden birinin kumandasında gönderdiği askerî birlik ve harekâtlar için kullanılmıştır. Bu yönüyle Resulullah'ın kumanda ettiği askerî seferleri ifade eden gazveden ayrılır. Harekât planları, asker sayısı ve operasyon biçimleri açısından gazve ile seriyye arasında fark varsa da bu iki terimin ayrılmasında en önemli belirleyici unsur Peygamberimizin bizzat kumanda edip etmemesidir. Gerek strateji ve savaş taktikleri gerekse dinî ve siyasî sonuçları bakımından büyük önem taşır. Ayrıca kalıcı ve düzenli askerî gücün oluşumunda planlı tatbikat rolü oynamış, askerî ve idarî açıdan uygulamalı eğitim imkânı sağlamıştır. Seriyyelerin amacı gazvelerle bütünlük içinde, İslam'ın yayılmasına engel oluşturan unsurları bertaraf etmek, Müslümanları maddî ve manevi baskılardan kurtararak dinlerini özgürce yaşayabilecekleri bir ortam sağlamaktır. Bunlardan ilki, Suriye ticaret yolunu kontrol altına almaya yönelik, Kureyş kervanlarını takip eden seriyyelerdir. Hicret'in ilk iki yılında yoğun biçimde sevk edilen bu seriyyelerle ekonomik ve siyasal ambargo stratejisi uygulayarak Kureyş'in ticareti engellenmeye, böylece bir taraftan onları iktisadî zayıflığa düşürürken bir taraftan da bölgede etkinliğin arttırılmasına ve üstünlüğün ele geçirilmesine çalışılmıştır. Müslümanlar neden Mekke'den Medine'ye hicret etmiştir? Îs, Mekke-Medine arasında Kızıldeniz sahilinde bir yerin adıdır. Cüheyne kabilesinin arazisi olan Îs, Mekke'den Suriye'ye giden ticaret yolu üzerinde bulunuyordu. Kervancılar, Îs-i Zenbânî diye anılan bir suyun da olduğu bu ağaçlık mevkide dinleniyorlardı. Peygamberimiz, 623 yılında, Hicret'in 7. ayında Sîfülbahr veya Hamza bin Abdülmuttalib seriyyesi denilen ilk seriyyeyi buraya göndermişti. Râbiğ, Mekke-Medine yolu üzerinde Ebvâ ile Cuhfe arasında Kızıldeniz sahiline 9 kilometre, Mekke'ye 186 kilometre mesafede bir yerleşim birimiydi. Bu yer, günümüzde Medine'ye uğramadan Mekke'ye gidenlerin ihrama girdiği yerlerden biridir. Mekke'de İslam'ı ilk kabul edenlerden olan ve Habeşistan dönüşü Medine'ye hicret imkânı bulamayan Mikdâd bin Amr müşriklerin ticarî veya askerî bir sefer hazırlığı içinde olduğunu Peygamber Efendimize bildirdi. Bunun üzerine, Medine'ye sığınan Müslümanları tehdit eden Kureyşlileri bundan vazgeçirmek ve Mekke müşriklerine ait ticaret kervanlarının Müslümanların aleyhinde kullanılmasını engellemek için 60 ya da 80 kişilik bir müfrezeyi Râbiğ'in iç taraflarına sevk etti. Kur'an-ı Kerim'de geçen iki büyük savaş Birlik, Cuhfe tarafında Seniyyetülmerre'nin aşağısında sahil yolunu takip ederek Râbiğ vadisinde Ahyâ adıyla anılan suyun yanında konakladı ve burada Kureyş kervanıyla karşılaştı. Her iki taraf birbirine ok atmakla yetindi, Müslüman birliğinin üç katı olan müşrikler savaşa tutuşmayarak geri çekildi. Bu karşılaşmada ilk oku Sa'd bin Ebû Vakkâs atmış ve bütün okları isabetli kullanmıştı. Bu sebeple müşrikler Müslümanlara yardımcı kuvvetler geldiğini zannederek telâşlandı ve süratle uzaklaştı. Resûl-i Ekrem'in Medine'ye hicretinden sonra başta Ebû Süfyân olmak üzere bazı müşriklerin, hicret eden Mekkeli hemşerilerini himayeden vazgeçmeleri için ensara mektup yazması Müslümanları tedirgin ediyordu. Peygamber Efendimiz Medine çevresinden geçen Kureyş kabilesine ait kervanlar üzerine seferler düzenleyerek onları ekonomik açıdan baskı altına almayı ve böylece düşmanlıklarına karşılık vermeyi düşündü. Kaynaklar, Harrâr'ı Resûlullah'ın Hicret yolculuğu esnasında uğradığı yerler arasında gösterir. Bir Kureyş kervanının Harrâr'dan geçeceğini öğrenen Hz. Peygamber, Sa'd bin Ebû Vakkâs'ı 20 veya 21 muhacirden oluşan bir birliğin başında Harrâr'a göndermiştir. Hz. Muhammed'in son gazvesi: Tebük Seferi Yaya olarak yola çıkan birlik güvenlik sebebiyle gündüzleri gizlenip geceleri yürümüş; yola çıkışının beşinci gününün sabahı Harrâr'a ulaşmıştır. Kureyş kervanının buradan bir gün önce geçtiğini öğrenen Müslümanlar, Hz. Peygamber kendilerine Harrâr'dan ileriye gitmemelerini özellikle tembih ettiği için kervanı takip etmeyip Medine'ye dönmüşlerdir. _____________________________________________ *** Fikriyat.com'un ürettiği özel içeriklere ulaşmak için tıklayınız: https://www.fikriyat.com/fikriyat-ozel ***Podcast kayıtlarıyla İslam'dan fıkha, edebiyata, tarihe dair bilgiler içeren programları dinleyebilir ve güncel olayların tarihte yer alan örnekleriyle, edebiyattan sanata dair birçok içeriği de takip edebilirsiniz: https://www.fikriyat.com/podcast ***Dijital medyanın tüm mecralarında yer alan Fikriyat.com sosyal medyada da aktif olarak faaliyet gösteriyor: TWITTER: https://twitter.com/fikriyatcom INSTAGRAM: https://www.instagram.com/fikriyat/ FACEBOOK: https://www.facebook.com/fikriyat/ PODCAST'LER: https://www.fikriyat.com/podcast MOBİL UYGULAMASI https://play.google.com/store/apps/details?id=com.turkuvaz.fikriyat Ayrıntılı bilgi: https://www.fikriyat.com/kultur-sanat/2020/07/10/dijital-medyaya-yeni-bir-soluk-getiren-mecralar-fikriyatcom-ve-vav-radyo ------------------------------------------------------------------------------ Bilgi: Sitemizde ve sosyal mecralarımızda bulunan içeriklerimizi kaynak göstermek şartıyla paylaşabilirsiniz.

Peygamberimizin müşriklerle mücadele ettiği üç seriyye

SERİYYE NEDİR?