Ramazan'ın manevi iklimine hazırlık: Üç aylar

🔹 İslam dünyasında her yıl manevi duyguların yoğun yaşandığı ve Ramazan Bayramı ile sona eren Üç aylar, müminlere yaşadıkları hayatı gözden geçirme, manevi duygularını yenileme ve zenginleştirme fırsatı sunar. 🔹 Üç aylar, Allah'ın (CC) kullarına rahmet ve bereket kapılarını açtığı Recep, Şaban ve Ramazan aylarını içine alan müminler için bir arınma zamanıdır. 🔹 Üç ayların İslam'daki yeri ile ilgili Peygamber Efendimiz'den (SAV) nakledilen rivayetler büyük önem taşır. 'Şaban, Recep ile Ramazan arasında insanların kendisinden gafil oldukları bir aydır. Hâlbuki o, içerisinde amellerin Allah'a (CC) sunulduğu bir aydır.' (Şevkanî, Neylü'l-evtâr, IV, 276) Üç ayları idrak etmek 🔹 Peygamber Efendimiz (SAV) şöyle buyurur: 'Beş gece vardır ki onlarda yapılan dualar geriye çevrilmez. 'Receb'in ilk (cuma) gecesi, Şaban'ın ortasında bulunan gece, Cuma gecesi, Ramazan Bayramı ve Kurban Bayramı geceleridir.' (Beyhaki, Sünen, Şuabül-İman, 3/342) 🔹 Peygamber Efendimiz (SAV), Recep ve Şaban aylarında diğer aylara oranla daha fazla nafile oruç tutardı. Fakat Ramazan ayı dışında hiçbir ayın tamamını oruçlu geçirmezdi. Bundan dolayı Recep ve Şaban aylarının aralıksız olarak oruçlu geçirilmesinin dini bir dayanağı bulunmaz. 🔹 Ramazan ayına manevi bir hazırlık yolculuğu olan Recep ve Şaban aylarında, müminler nafile ibadetlerini ellerinden geldiğince arttırır. Dini görevlerin yerine getirilmesi konusunda daha hassas davranır. 🔹 Bu aylarda bol bol istiğfar etmek, namaz kılmak, oruç tutmak, Kur'an-ı Kerim okumak ve dua etmek yapılabilecek en güzel ibadetlerdendir. Regaip ne demektir? 🔹 Müslümanlar arasında üç aylara önem verilmesinin nedenlerinden biri de bu aylarda bulunan, mübarek sayılıp idrak edilen Regaib, Mi'rac, Berat kandillerinin ve Kadir Gecesi'nin bu aylar içinde yer almasıdır. 'Receb ayının ilk cuma gecesi Regaib, aynı ayın yirmi yedinci gecesi Mi'rac, Şâban ayının on beşinci gecesi Berat ve Ramazan ayının yirmi yedinci gecesi Kadir Gecesi'dir.' 🔹 Kandil gecelerinden en fazla değer atfedilen, Kur'an-ı Kerim'de sûre olan Kadir Gecesi'dir. Aynı adı taşıyan sûrede Kur'an'ın inmeye başladığı bu gecenin bin aydan daha hayırlı olduğu bildirilir. (Kadir sûresi, 1-3. Ayetler) Kadir Gecesi'nin Ramazan ayının yirmi yedinci gecesine rastladığı görüşü âlimlerin çoğunluğu tarafından kabul edilir. 🔹 Kadir Gecesi'nde yapılacak en güzel ibadet dua ile Allah'a (CC) yaklaşmaktır. Peygamber Efendimiz (CC) müminlere şu duayı yapmayı tavsiye etmiştir: 🔹 Hz. Aişe (RANHA) şöyle dedi: 'Ey Allah'ın (CC) Resulü! Kadir Gecesi'nin hangi gece olduğunu bilecek olursam, o gece nasıl dua edeyim?' diye sordum. Peygamber Efendimiz (SAV): 'Allahümme inneke afuvvün tuhibbul afve fa'fu annî' Anlamı: 'Allahım! Sen çok affedicisin, affetmeyi seversin. Beni bağışla! diye dua et' buyurdu. (Tirmizî, Daavât 84. Ayrıca bk. İbni Mâce, Dua 5) Recep ayı Regaip ne demektir? 🔹 Arapça bir sözcük olan 'Regâib' kelimesi hadis ve fıkıh literatüründe 'bol sevap ve mükâfat, faziletli amel' manalarına gelir ve 'reğabe' kökünden türemiştir. Reğabe ise herhangi bir şeyi istemek, arzulamak, ona karşı meyletmek ve onu elde etmek için çaba sarf etmek anlamlarına gelir. 🔹 Receb'in ilk Cuma gecesi Müslümanlarca Regaib Kandili olarak kutlanır. Hadis âlimleri bu gecenin Regaib diye adlandırılmasının bu gecede kılınması gelenek hâline gelen Regaib namazıyla ilgili rivayetlerden kaynaklandığı görüşündedir. 🔹 Regaip Kandili, 'rahmet ve mağfiret gecesi'dir. Bu geceyi ibadet ile geçirip tövbe eden müminlerin bağışlanacağı umut edilir. Müslümanlar bu aylarda ve özellikle de Regaib Kandili'nde günahlarından Allah'a (CC) sığınarak tövbe etmelidir. İslam'da kandillerin yeri Miraç kandilinin önemi nedir? 🔹 Üç aylar içerisinde bulunan, Receb ayında idrak edilen mübarek gecelerden biri de Mi'rac gecesidir. Mi'rac hadisesinin gerçekleşme tarihiyle ilgili farklı rivayetler olsa da Müslümanların ekseriyeti Mi'rac gecesini Receb ayının 27. gecesinde idrak eder. 🔹 Miraç Kandili, Müslümanlara beş vakit namazın farz kılınarak Bakara Suresi'nin son iki ayetinin indirildiği ve iman ile ölen müminlerin cennete gireceğinin müjdelendiği bir gecedir. 🔹 Peygamberimiz (SAV), Recep ayının 27. gecesinde Yüce Allah'ın (CC) davetiyle Mekke'deki Mescid-i Haram'dan Kudüs'teki Mescid-i Aksa'ya götürülüp oradan da Allah'ın (CC) huzuruna yükselmiştir. Berat kandilinin önemi nedir? 🔹 Berat Arapça berâe/berâet sözcüğünün Türkçeleşmiş şeklidir. Berâet, 'iki şey arasında ilişki olmaması; kişinin bir yükümlülükten kurtulması veya yükümlülüğünün bulunmaması' anlamına gelir. 🔹 Şâbanın on beşinci gecesinde Müslümanların Allah'ın (CC) affı ve bağışlaması ile günah yükünden kurtulacağı umularak bu geceye Berat gecesi denmiştir. Berat gecesi için Arapça eserlerde 'Şâbanın ortasındaki gece', 'mübarek gece', 'rahmet gecesi' ifadeler kullanılır. Peygamber Efendimiz Miraç gecesinde neler yaşadı? 🔹 Berat gecesi Müslümanlarca kutsal sayılmış, bu gecenin diğer gecelerden farklı bir şekilde geçirilmesi, bu gecede daha fazla ibadette bulunulması adet haline gelmiştir. Hz. Peygamber'in (CC) 'Allah Teâlâ -rahmetiyle- Şâbanın on beşinci gecesi dünya semasında tecelli eder ve Kelb kabilesi koyunlarının kılları sayısından daha fazla kişiyi bağışlar' buyurduğu rivayet edilir. (Tirmizî, 'Savm', 39; İbn Mâce, 'İkāmetü's-salât', 191) 🔹 Başka bir rivayete göre de Hz. Peygamber'in (SAV): 'Şâbanın ortasında gece ibadet ediniz, gündüz oruç tutunuz. Allah (CC) o gece güneşin batmasıyla dünya semasında tecelli eder ve fecir doğana kadar, 'Yok mu benden af isteyen onu affedeyim, yok mu benden rızık isteyen ona rızık vereyim, yok mu bir musibete uğrayan ona âfiyet vereyim, yok mu şöyle, yok mu böyle!' der' buyurarak Berat gecesinin önemini vurguladığı bilinir. (İbn Mâce, 'İkāmetü's-salât', 191)