Şuayb aleyhisselam kimdir? Medyen halkı nasıl helak oldu?

📌 Kur'an-ı Kerim'de adı 11 defa geçen Hz. Şuayb, Medyen ve Eyke halkına peygamber olarak gönderildi. Kendisine yüce Allah tarafından verilen üstün konuşma yeteneği verildi. Kavmine tebliğindeki tatlı üslûbu ve güzel anlatımından dolayı 'Hatîbü'l-Enbiyâ' olarak bilinirdi. 📌 İbrahim veya Salih Aleyhisselam'ın neslinden olduğu, annesinin Lut peygamberin kızı olduğu düşünür. 📌 Şuayb aleyhisselam Hz. Nuh'un davetini tekrarlayarak, kavmini Allah'a kulluk etmeye ve O'ndan başka ilahı tanımamaya çağırdı. Hz. Nuh kimdir? Nuh Tufanı nasıl gerçekleşti? 📌 Medyen, Mısır ile Filistin arasında, Sina yarımadasının kuzeyindeki bölgenin adıdır. Hz. Şuayb'in peygamberliği döneminde buralarda Araplara bağlı kabileler bulunuyordu. 📌 Medyen hakkında, İslami kaynaklarda daha farklı bilgiler yer alır. Bir görüşe göre Medyen, Hz. İbrahim'in oğlunun ismiydi. Zamanla onun soyundan gelenler, bu isimle anılmaya başladı. 📌Eyke ise, Kızıldeniz sahilinden Medyen'e kadar uzanan bölgenin adıydı. Hz. Şuayb, Medyenliler gibi zenginlik ve bolluk içinde yaşayıp Allah'ı unutan bu kavme ilahi emirleri anlatması için gönderildi. 📌İbn Kesîr'e göre Medyen halkı 'Eyke halkı' diye de anılırdı. Bunlar ağaçlara taptıkları için gür ağaçları ifade etmek üzere kullanılan Eyke ismiyle hitap edilirdi. 📌Medyen halkı, inkârcılıklarının yanı sıra ticaret ahlâkının bozulması ve din hürriyetinin ortadan kaldırmasıyla bilinirdi. 📌Medyen'deki inkârcılar, Hz. Şuayb ile görüşüp hak dinin esaslarını öğrenmek isteyenlerin yolunu kesip tehdit ediyordu. Onların kalplerine kuşku tohumu atıp peygamberle görüşmelerini engelliyorlardı. Bundan dolayı Hz. Şuayb onlara bu davranışları yasakladı. Peygamberimizin müşriklerle mücadele ettiği üç seriyye 📌 Hz. Şuayb, halkı Allah'tan başka ilah olmadığına inanmaya, kendisinin peygamberliğini benimseyip sadece Allah'a kulluk etmeye, ölçü ve tartıyı doğru yapmaya, insanlar arasında adaleti gözetmeye, haksızlıkta bulunmamaya, bozgunculuk yaparak yeryüzünde karışıklık çıkarmamaya davet etti. İlahi emirleri dikkate almadıkları takdirde Nûh, Hûd, Sâlih ve Lût peygamberlerin kavimlerinin başına gelenlerin kendi başlarına da gelebileceği konusunda onları uyardı. 'Ey kavmim! Sakın bana karşı muhalefetiniz sizi, Nûh kavminin veya Hûd kavminin yahut Sâlih kavminin başlarına gelenlerin benzeri bir musibetin başınıza gelmesine sebep olacak günahlar işlemeye sürüklemesin! Lût kavmi zaten sizden uzak değildir. Rabbinizden bağışlanmayı dileyin, sonra O'na tövbe edin. Muhakkak ki rabbimin merhameti ve sevgisi boldur' dedi.' (Hûd Suresi, 89-90. ayetler) İshak Danış'ın sesinden Hûd suresini dinlemek için tıklayın 📌 Hz. Şuayb'in uyarılarına rağmen Medyen ve Eyke halkı inkâra devam ediyordu. Doğru ticaretle kazandıklarını, az görüp küçümsüyorlardı. 'Kavmi ise, 'Ey Şuayb! Atalarımızın taptığı şeylerden yahut mallarımız hususunda dilediğimizi yapmaktan vazgeçmemizi sana ibadetin (dinin) mi emrediyor? Oysa sen uyumlu ve akıllı birisin!' dediler. Şuayb de şöyle dedi: 'Ey kavmim! Bir de şöyle düşünün: Ya benim, rabbimden açık bir delilim varsa ve O bana tarafından güzel bir nasip vermişse! Size yasakladığımı kendim yapmak niyetinde değilim. Ben sadece gücümün yettiği kadar ıslah etmek istiyorum. Fakat başarmam Allah'ın yardımına bağlıdır. Yalnız O'na dayanıyor ve O'na yöneliyorum.' (Hûd Suresi, 87- 88. ayetler) Ali Derman'ın sesinden Hud suresini dinlemek için tıklayın 📌Şuayb aleyhisselam, inkârcıların tutumuna çok üzülüyor, onların bulunduğu bu korkunç halden kurtarmak için tebliğe devam ediyordu. Fakat kendisini memleketten çıkartmayı ve öldürmeyi isteyince onları Allah'a havale etti. Kavminden büyüklük taslayan önderler kesimi şöyle dediler: 'Ey Şuayb! Ya seni ve seninle beraber inananları kesinlikle şehrimizden çıkaracağız veya mutlaka dinimize döneceksiniz!' Şuayb dedi ki: 'İstemesek de mi?' 'Doğrusu Allah bizi ondan kurtardıktan sonra tekrar sizin dininize dönersek Allah hakkında yalan uydurmuş oluruz. Rabbimiz Allah dilemedikçe sizin dininize dönmemiz bizim için olacak şey değildir! Rabbimizin ilmi her şeyi kuşatmıştır. Biz sadece Allah'a dayanırız. Ey rabbimiz! Kavmimizle bizim aramızda adaletli hükmünü ver. Sen hüküm verenlerin en hayırlısısın.' Kavminin inkârcı ileri gelenleri, 'Eğer Şuayb'a uyarsanız o takdirde siz mutlaka hüsrana uğrarsınız!' dediler. (A'raf suresi, 88-90. ayetler) Kur'an-ı Kerim'de adı geçen helak edilmiş 5 kavim 📌 Şuayb aleyhisselamın yoldan çıkmış bu insanlara yapacak bir şeyi kalmamıştı. Onlara şöyle seslendi: 'Ey kavmim! Elinizden geleni yapın! Ben de yapacağım! Kimin başına aşağılayıcı bir azap geleceğini ve (böylece) yalancının kim olduğunu yakında öğreneceksiniz! Bekleyin! Ben de sizinle beraber beklemekteyim' dedi.' (Hud suresi 93. ayet) Fikriyat Kur'an-ı Kerim uygulamasından ayetleri okumak için tıklayın 📌 Yüce Allah; yedi gün Medyen halkının üzerisinden, tatlı yel esintisini kesti ve son derecede şiddetli, yakıp kavurucu bir sıcaklık saldı. 📌 Sıcaklık, kendilerini bunalttı. Evlerinin içine girip saklanmaya çalışsalar, kuyular kazınıp içerisine saklansalar da kendilerini yakaladı. 📌 Yüce Allah, yedi gün sam yeli estirdi. Sıcaklık o kadar artmıştı ki kuyulardaki ve su kaynaklarındaki sular bile kurudu. İnsanların bu sıcaktan ayaklarının altlarındaki etleri dahi döküldü. Kur'an-ı Kerim'de adı geçen helak edilen kavimler 📌Sıcaklığa dayanamayarak kendilerini, yere atıp yanlarının üzerine yattılar. Kendilerine, ne gölge ne su bir fayda vermedi. Su kuyularını karıncalar bastı. 📌Evlerinden çıkarak Sahra'ya kaçtılar. Bunun üzerine Allah onlara gölgeleyecek bir bulut gönderdi. Burada biraz serinleyince birbirlerini bulutun altında toplanmaya çağırdılar. 📌 Hepsi, bulutun altında toplandıkları zaman, altlarından, yer sarsıntısına, üstlerinden de, Cebrail aleyhisselâmın sayhasına tutuldular. 'Ey Eykeliler! Peygamberinizi yalanlayarak bir türlü gelmez sandığınız acı azâbı tadın! Önünde secde ettiğiniz putlara da söyleyin, eğer güçleri varsa, sizi kurtarsınlar!' diye bir nidâ geldi. 📌Yüce Allah; gölgeyi kâfirlerin üzerlerinden kaldırıp açtı, bulutlardan ateş yağdırdı. Kâfirlere dair her şey yandı. 📌Sonra bir yer sarsıntısı büyük bir gürültü ve yer sarsıntısıyla dağlar yerinden oynadı. Etrafa çaresizce kaçsalar da fayda vermedi. Sonunda ateşin yaktığı çekirgeler gibi kavruldular. 📌Medyen ve Eyke halkı helak edildikten sonra, Hz. Şuayb ile ona iman edenleri bu azaptan yüce Allah'ın rahmetiyle kurtardı. Tövbe nasıl edilir? 📌 İslam âlimleri onları helâk eden bu gürültünün Semûd kavminde olduğu gibi deprem öncesi veya onunla birlikte gelen gürültü olduğunu söyler. Şuarâ suresinde ise 'gölge gününde' (muhtemelen güneş tutulduğu bir günde) onları azabın yakaladığı haber verilir. Böylece peygambere isyan edip onu öldürmek isteyen Medyen halkı da Semûd kavmi gibi helâk olup gitti. Medyen kavminin şiddetli bir deprem ve sesle, Eyke halkının ise 'gölge günü' azabıyla yok edildi. 📌 Kur'an'ı Kerim'de Medyen ve Eyke kavimlerinin helâk edilmesi şöyle anlatılır: Medyen'e kardeşleri Şuayb'ı (gönderdik). Dedi ki: 'Ey kavmim! Allah'a kulluk edin; sizin O'ndan başka tanrınız yoktur. Size rabbinizden açık bir delil gelmiştir. Artık ölçüyü tartıyı tam yapın, insanların mallarının değerini düşürmeyin, düzene sokulduktan sonra yeryüzünde bozgunculuk yapamayın. Eğer inananlar iseniz bunlar sizin için daha hayırlıdır.' 'İnananları tehdit edip Allah yolundan alıkoyarak ve onu eğri göstermek maksadıyla her yolun başında (pusu kurup) oturmayın. Düşünün ki, siz az sayıdaydınız, sonra O sizi çoğalttı. Bozguncuların sonunun nasıl olduğunu da düşünün!' 'Eğer içinizden bir grup bana gönderilene inanmış, bir grup da inanmamışsa, artık Allah aramızda hükmünü verinceye kadar sabredin! O, hükmedenlerin en iyisidir.' Kavminden büyüklük taslayan önderler kesimi şöyle dediler: 'Ey Şuayb! Ya seni ve seninle beraber inananları kesinlikle şehrimizden çıkaracağız veya mutlaka dinimize döneceksiniz!' Şuayb dedi ki: 'İstemesek de mi?' Fikriyat Kur'an-ı Kerim uygulamasından sureleri dinlemek için tıklayın 'Doğrusu Allah bizi ondan kurtardıktan sonra tekrar sizin dininize dönersek Allah hakkında yalan uydurmuş oluruz. Rabbimiz Allah dilemedikçe sizin dininize dönmemiz bizim için olacak şey değildir! Rabbimizin ilmi her şeyi kuşatmıştır. Biz sadece Allah'a dayanırız. Ey rabbimiz! Kavmimizle bizim aramızda adaletli hükmünü ver. Sen hüküm verenlerin en hayırlısısın.' Kavminin inkârcı ileri gelenleri, 'Eğer Şuayb'a uyarsanız o takdirde siz mutlaka hüsrana uğrarsınız!' dediler. Nihayet o şiddetli deprem onları yakalayıverdi de yurtlarında yere serilip kaldılar. Şuayb'ı yalanlayanlar sanki orada hiç yurt tutmamış gibi oldular. Böylece asıl hüsrana uğrayanlar, Şuayb'ı yalanlayanlar oldu. Şuayb onlardan ayrıldı ve (bu arada) 'Ey kavmim!' dedi, 'Ben size rabbimizin gönderdiği gerçekleri duyurdum ve size öğüt verdim. Artık kâfir bir kavme nasıl acırım!' (A'râf suresi ,85-93. ayetler) Medyen'e de kardeşleri Şuayb'ı gönderdik. Onlara şöyle dedi: 'Ey kavmim! Allah'a kulluk edin, O'ndan başka tanrınız yoktur. Ölçüyü, tartıyı eksik tutmayın. Ben sizi maddî bakımdan iyi bir durumda görüyorum; ama doğrusu hakkınızda kuşatıcı bir azap gününden de korkuyorum. Ey kavmim! Ölçüyü, tartıyı adaletle tam yapın; insanların mallarının değerini düşürmeyin, yeryüzünde bozgunculuk yaparak başkalarına zarar vermeyin. Eğer müminseniz Allah'ın bıraktığı (meşrû) kazanç sizin için daha hayırlıdır. Ben üzerinize bir bekçi değilim. Kavmi ise, 'Ey Şuayb! Atalarımızın taptığı şeylerden yahut mallarımız hususunda dilediğimizi yapmaktan vazgeçmemizi sana ibadetin (dinin) mi emrediyor? Oysa sen uyumlu ve akıllı birisin!' dediler. Şuayb de şöyle dedi: 'Ey kavmim! Bir de şöyle düşünün: Ya benim, rabbimden açık bir delilim varsa ve O bana tarafından güzel bir nasip vermişse! Size yasakladığımı kendim yapmak niyetinde değilim. Ben sadece gücümün yettiği kadar ıslah etmek istiyorum. Fakat başarmam Allah'ın yardımına bağlıdır. Yalnız O'na dayanıyor ve O'na yöneliyorum. Ey kavmim! Sakın bana karşı muhalefetiniz sizi, Nûh kavminin veya Hûd kavminin yahut Sâlih kavminin başlarına gelenlerin benzeri bir musibetin başınıza gelmesine sebep olacak günahlar işlemeye sürüklemesin! Lût kavmi zaten sizden uzak değildir. Rabbinizden bağışlanmayı dileyin, sonra O'na tövbe edin. Muhakkak ki rabbimin merhameti ve sevgisi boldur' dedi. Medyenliler, 'Ey Şuayb! Söylediklerinin çoğunu anlamıyoruz, ayrıca aramızda seni zayıf görüyoruz! Eğer kabilen olmasaydı, seni mutlaka taşlayarak öldürürdük. Bizim karşımızda sen güçlü biri değilsin' dediler. Şuayb da, 'Ey kavmim! Size göre benim kabilem Allah'tan daha mı hatırlı ki O'nu arkanıza atıp unuttunuz. Şüphesiz ki rabbim yaptıklarınızı kuşatmıştır. Ey kavmim! Elinizden geleni yapın! Ben de yapacağım! Kimin başına aşağılayıcı bir azap geleceğini ve (böylece) yalancının kim olduğunu yakında öğreneceksiniz! Bekleyin! Ben de sizinle beraber beklemekteyim' dedi. Emrimiz gelince, Şuayb'ı ve onunla beraber iman edenleri tarafımızdan bir rahmetle kurtardık; haksızlık edenleri de korkunç bir gürültü yakaladı, yurtlarında diz üstü çöküp kaldılar. Sanki orada hiç oturmamışlardı! İşte böyle, Semûd'un yıkıldığı gibi Medyen de yıkılıp gitti! (Hûd suresi, 84-95. ayetler) Fikriyat podcastlerden sureleri dinlemek için tıklayın 'Medyenliler'e de kardeşleri Şuayb'ı gönderdik. 'Ey kavmim' dedi, 'Allah'a kul olun, âhiret gününü ümitle bekleyin; yeryüzünde bozgunculuk yapıp karışıklık çıkarmayın!' Ama onu yalancılıkla suçladılar. Bunun üzerine kendilerini o dehşetli sarsıntı yakaladı da yurtlarında yere serildiler!' (Ankebût suresi - 36-37. ayetler) Fikriyat TV'de yer alan Kur'an okumaları için tıklayın 📌 Hz. Şuayb, Medyen ve Eyke kavimlerinin helâk edilmesinin ardından ömrünün geri kalanın geçirmek üzere iman edenlerle birlikte Mekke'ye gitti ve burada vefat etti. 📌 Şuayb aleyhisselam ile yanındaki inanlarının kabirlerinin, Kabe'nin batısında Dârünnedve ile Benî Sehm kapısı arasındaki yerde bulunduğu rivayet edilir.

Şuayb aleyhisselam kimdir? Medyen halkı nasıl helak oldu?

Hatîbü'l-Enbiyâ: Şuayb aleyhisselam