Taftazani'nin Şerhu'l Akaid kitabından cümleler

💠 Nazar, bilinmeyen şeylere ulaşmak için bilinen şeyleri tertip etmektir. Taftazani 💠 Fikir de, insan nefsinin bilinçli olarak manalar arasındaki intikalidir. Taftazani 💠 İçtihad, fakîhin, bir konuda şer'î hükme ulaşmak için çabalaması, gayret etmesidir. Taftazani 💠 Kelam ilminin gayesi dinî ve dünyevî saadete kavuşmaktır. Bu ilmin burhanları çoğu sem'î delillerle teyit edilmiş kat'î huccetlerdir. Taftazani 💠 İslam itikadının gerek beyanı gerekse müdafaası adına ortaya konan ilmî faaliyetleri başlıca iki tarzda mütalaa etmek mümkündür: Selef tarzı, halef tarzı. Taftazani 💠 Kelam ilminin istidlal sistemi, mümkinat ve muhdesâtın varlığından Allah'ın varlığını, birliğini, sıfatlarını, fiillerini ve daha sonra bunlardan da diğer sem'î konuları ispat üzerine kuruludur. Taftazani 💠 Eşyanın hakikatleri sabittir. Bir şeyin hakikati ve mahiyeti, onu o yapan ana unsurdur. Mesela insanın hakikati ve mahiyeti 'düşünebilen canlı'dır. Taftazani 💠 Ehl‐i hak der ki; eşyânın hakikatleri sabittir. Onları bilmek vakidir. Sofistler buna muhalefet etmişlerdir. Taftazani 💠 İlmin yolları ilim, sahibine, zikredilebilen şeyin tecelli etmesini / keşf olmasını sağlayan bir melekedir. Yani ilim, ister var olsun ister var olmasın insana, aslen ifade edebileceği her şeyi aşikâr kılan bir sıfattır. Taftazani 💠 İlmin yolları yaratılmışlar için üçtür. Bunlar sağlıklı duyu, doğru haber ve akıldır. Taftazani 💠 Duyular beştir. Bunlar; İşitme, görme, koklama, tatma ve dokunma duyularıdır. Bu beş duyudan her biri ile ancak vaz olundukları şeyler idrak edilir. Taftazani 💠 Doğru haber iki çeşittir. Birincisi mütevatir haber, ikincisi peygamberin haberidir. Mütevatir haber, yalan üzerine söz birliği yapmaları düşünü‐ lemeyen topluluk tarafından nakledilen haberlerdir. Taftazani 💠 Peygamberin haberiyle sabit olan bilgi yakîn ve sebat konusunda zarurî bilgiye benzer. Taftazani 💠 Akıl, insana bilme ve idrak etme gibi istidatlar sağlayan bir kuvvettir. Kelamcıların, araçlar sağlıklı işlediği takdirde peşinden zarurî bilgilerin mey‐ dana geldiği fıtrî bir vasıftır, şeklindeki tarifiyle kast olunan da budur. Taftazani 💠 Aklî bilgilerden bedâheten sabit olanlara zarurî bilgi denir. Mesela bütünün parçasından büyük olduğunu bilmek bu kabildendir. Aklî bilgiler‐ den istidlalle sabit olanlara da iktisabî bilgi denir. Taftazani 💠 İlham, Ehl‐i sünnete göre bir şeyin sıhhatini gösteren bilgi araçlarından değildir. Taftazani 💠 Aklî bilgilerden bedâheten tefekküre ihtiyaç duyulmadan bilgiye konu olan şeye ilk yönelişte sabit olanlara zaruri bilgi denir. Mesela bütünün parçasından büyük olduğunu bilmek bu kabildendir Taftazani 💠 Âlem Allah'ın dışında bulunan ve Allah'ın bilinmesine yarayan bütün varlıkları ifade eden bir kelimedir. Mesela cisimler âlemi, arazlar âlemi, bit‐ kiler âlemi ve hayvanlar âlemi gibi tabirler bu kabildendir. Taftazani 💠 Zira bir şey eğer kendi kendine kaim/var oluyorsa o 'ayndır, değilse 'arazdır. İleride de açıklayacağımız gibi bunların her ikisi de hadistir. Taftazani 💠 Araz kendi kendine kaim olamayan mümkin varlıklardır. Bunlar cisimlerde ve cevherlerde bulunabilirler. Renkler, kevnler, tatlar ve kokular birer arazdır. Taftazani