Dünyanın en gösterişli sanat merkezleri

3 Ağustos 1778'de açıldı. Binanın açılış gecesinde Antonio Salieri'nin Europa riconosciuta adlı eseri sahnelendi. 200 yıldan fazla bir süredir hizmet veriyor. Ünlü mimar César Pelli'nin tasarımında görev aldığı Adrienne Arsht Gösteri Sanatları Merkezi'nin en ilgi çekici yeri, kara kutu modeli tiyatro denilen yenilikçi tiyatro salonu. Tamamen bağışlarla yapılan binayı 1871 yılında Kraliçe Victoria hizmete açtı. Bina o günden bu yana yılda yaklaşık 350 etkinliğe ev sahipliği yapıyor. Elbe Nehri kıyısında inşa edilen, 110 metre yüksekliğindeki tasarım, sanayi tabanının üzerinde süzülüyormuş gibi görünen, kristalimsi çadırvari bir yapıyla kaplanmış tuğla depoyla iki farklı unsurdan oluşuyor. Dalgalı bir tavanla ve nehrin 36,58 metre yükseğinden ziyaretçilere kentin ve limanın panaromik bir manzarasını sunuyor. Konser dinleyicileri meydandan ana konser salonuna Herzog'un karmaşık törensi yol olarak adlandırdığı dikkat çekici merdiven aracılığıyla erişmektedir. Uçuşan kurdeleler gibi merdivenin kolları ana konser salonuna ulaşıyor. Bu konser salonu, İspanya'ya bağlı Kanarya Adaları'nın Tenerife Adası'nın başkenti Santa Cruz'daki Avenida de la Constitución Caddesi'nde ve Tenerife Tramvayı (Tranvía de Tenerife) yakınlarında bulunuyor. Aynı zamanda başkentin sembolü olarak kabul ediliyor. Yerden yukarı doğru karaya çarpan bir dalga gibi yükselen saçak, ana oditoryumun üzerinden aşağı doğru kıvrılarak tek bir noktaya doğru daralmadan önce 58 m yüksekliğe ulaşıyor. Binanın kaidesi, bitişik yolların farklı düzeylerdeki eğiminin değişmesini olanaklı kılarak ve arazinin tümüne yayılıyor. Komplekste 1800 koltuk kapasiteli bir oditoryum ve 400 koltuk kapasiteli özel bir müzik salonu bulunuyor. Yılda 4 milyon ziyaretçisiyle, Sydney Opera Binası sadece en çok ziyaret edilen konser salonu değil, aynı zamanda güney yarımkürenin en çok ziyaret edilen eseridir. Opera binası 5 tiyatro salonunu içerir. Bunlar, 2679 koltuklu Concert Hall (Konser Salonu), 1547 koltuklu Opera Theatre (Opera Tiyatrosu), 544 koltuklu Drama Theatre, 398 koltuklu Playhouse ve 364 koltuklu Studio Theatre'dır. Mimar Jean Nouvel'in bu tasarımı, içinde farklı programları barındıran, 45 metre uzunluğunda mavi şeffaf ekranlardan oluşan bir kutu gibi. Günün belli saatlerinde ışığa göre değişen bina, geceleri ekrana yansıtılan görüntülerle ışıklandırılmakta. Binanın içinde farklı büyüklükte ve tasarımda 4 salon bulunuyor. Nouvel'in tasarladığı Kopenhag Konser Salonu, çok fonksiyonlu, yarı şeffaf mavi duvarlara sahip. Geceleri, ön cephe bir ekrana dönüşerek, içerideki performansı dışarıya yansıtıyor. Bu, şimdiye kadar tasarlanan duvarlarının tamamı ekran olan ilk konser salonu. Ayrıca 300 milyon dolarlık maliyetiyle şu anda dünyanın en pahalı opera binası inşaatı olma özelliğini taşıyor. Çin'in güneyinde yer alan Guangzhou şehrinde, Pearl Nehri kenarında bulunan opera evi, nehir vadisi ve akarsu taşlarından esinlenilerek tasarlanmış. Toplam 700 bin metrekarelik alanda iki büyük yapı olarak tasarlanan opera evi, 300 metrekarelik sahne alanı, 400 kişilik çok amaçlı salonu ve bin 800 izleyici kapasiteli oditoryumuyla Çin'in en etkileyici sanat merkezleri arasında yer alıyor. Guangzhou Opera Evi, açık bir kitap gibi duran fazlasıyla büyük bir kütüphane ile 103 katlı bir gökdelen arasında konumlanmış. Başkent Rabat'taki Bou Regreg Vadisi'nde 2 bin 50 ve 520 kişi kapasiteli iki gösteri salonu, ayrıca 7 bin kişilik bir açıkhava amfi tiyatrosu ile hizmetteki Grand Théatre de Rabat'ın tasarımında Bou Regreg Nehri'nin enerjisinden ilham alınmış. Pritzker Ödüllü (dünyanın en prestijli mimarlık ödülü) mimar Frank Gehry'nin tasarladığı Richard B. Fisher Center, içindeki Sosnoff Tiyatro Salonu'yla tüm ilgiyi üzerine topluyor. Bu büyük oditoryumda tiyatro oyunları, opera gösterileri sergileniyor ve orkestra konserleri düzenleniyor. Guthrie Tiyatrosu, Mississippi Nehri kıyısında, şehrin tarihi Mills bölgesinde 2006'da açılan tiyatro, mimari dünyasının en prestijli ödülü olan Pritzker Ödüllü mimar Jean Nouvel'in eseridir. Bir zamanlar en büyük un değirmeni kompleksinin kalbindeki eski Washburn-Crosby Değirmeni'nin hemen yanında yer alan Guthrie Tiyatrosu'nun tiyatro salonu kadar, dış cephede kalıcı olarak sergilenen George Grizzard, Jessica Tandy, Hume Cronyn ve Blair Brown gibi gösteri dünyasının önemli isimlerinin posterleri de ilgi çekiyor. Daniel Libeskind'in eseri olan bu kültür merkezi, Dublin'in Docklands bölgesinde buluyor. Aynı bölgede kurulan bir ticari merkezin bir parçası olan Bord Gáis Energy Theatre, üç ana mekan çevresinde inşa edilmiş: Ana gösteri sahnesi, binanın piazza'sı yani yüksek tavanlı meydanı ve geceleri aydınlatılan, piazza altında uzanan lobi. Binanın çeşitli noktalarına yerleştirilmiş gözlem terasları ve içinde bulunduğu büyük ve mimari tekniklerle aydınlatılmış park, Dublinlilerin geceleri gitmeyi en çok sevdiği yerlerin arasında bulunuyor. Binanın en etkileyici yanı, cam cephesi ve cam arasında meydana gelen boşlukların etkileşimi. İzlanda'da yaygın biçimde bulunan kristalize bazalt sütunları andıran altıgen cam form, şehrin kaleydoskopik yansımalarını oluşturuyor. Çok yüzlü cam cephe, iki ve üç boyutlu olarak gerçekleştirilen bir geometrik ilkeye dayanıyor. Cephe, yeterli doğal ışıklandırma sağlıyor ve akşamları, güney cephesinde çok renkli LED aydınlatma sistemi yapıya, İzlanda'ya özgü bir parlaklık veriyor. Müzik salonu yoğun bir yola yakın olmasına rağmen, istenilen estetik kalite sağlanırken gürültü de engellenmiş. 1860 yılında hizmete giren opera binası Sovyet devrimine kadar Rusya'nın en gözde opera binası oldu. Sovyetler Birliği zamanında da hizmet veren bina çoğunlukla Kirov Tiyatrosu olarak anıldı. 19'uncu yüzyılda yapılan eski opera binası, daha iyi bir konser salonu yapılmak üzere 1904'te yıkıldı. Fakat araya Meksika bağımsızlık mücadelesi girince 1913 yılında yapımı öngörülen bina yapılamadı ve 1932'de Federico Mariscal'ın tasarladığı şimdiki binanın yapımına başlandı. 1934'te hizmete giren bina hala hizmet vermeye devam ediyor. Oslo Opera Binası (Operahuset), Oslo'da bulunan Bjørvika'da yer alır. 8 bin 500 metrekarelik binada bin 100 oda bulunmaktadır. Toplam koltuk kapasitesi ana salonda 1364, diğer iki performans alanında ise 200 ve 400 olarak yapılmış. Ana sahnenin eni 16 metre ve boyu 40 metredir. Binanın açılı dış yüzeyleri İtalya'nın Carrara'dan getiren mermerlerle ve beyaz granitle kaplanmış. Nidaros Katedrali'nden sonra inşa edilen Norveç'teki en büyük yapı olarak kabul ediliyor. Palais Garnier 3. Napolyon'un emriyle yapıldı ve 1875 yılında hizmete açıldı. Yapımı 14 yıl süren bina, 36 yaşındaki mimar Charles Garnier'in yaptığı ilk bina olma özelliğini de taşıyor. Josef Zítek'in tasarladığı bina neo-rönesans tarzında dizayn edildi ve 1885 yılında hizmete açıldı. Bina 1946 yılından beri Çek Flarmoni Orkestrası'na ev sahipliği yapıyor. 1932 yılında hizmete açılan bina, Rockefeller Center'da yer alıyor ve konser salonunun kendine özgü dekoru 1978 yılında New York şehrinin kültür mirası olarak tescil edilmiş. Kanadalı mimar Arthur Erickson ve Mathers & Haldenby ortaklığı tarafından tasarlanan bina 1982'de hizmete açıldı. Binaya, yapımı için en büyük miktarı bağışlayan (dört buçuk milyon Kanada Doları) Thomson Corporation'ın isteği üzerine Roy Thomson'ın adı verildi. Etkileyici mimarisiyle Esplanade Tiyatrosu, güneşin dik ve etkili olduğu saatlerde kapanıp binanın içinin ısınmasını engellerken, akşam saatlerinde açılıp içeriden yayılan ışıklar sayesinde kent silüetine bürünen ilginç bir mimari tarzı ile dikkat çekiyor. Walt Disney'in eşi Lillian Disney 1987 yılında Los Angeles halkına 50 milyon dolar bağışlayarak, yeni bir gösteri merkezi yapılması projesine ilk tuğlayı koydu. Yapımına 1999'da, Lillian'ın ölümünden 2 yıl sonra başlanan bina 2003'de hizmete açıldı ve toplam maliyeti 240 milyon Dolar'ı buldu. Zénith Konser Salonu'nun çift katmanlı yapısı, doğal ışığı kullanarak enerji tasarrufu yapmaya yarıyor. Salondaki sıcak hava yapının üst kısımlarına doğru itilerek, klima masrafları en aza indiriliyor. Dışarıdaki 1500 araçlık park alanının etrafı tamamen ağaçlarla çevrili, böylece araçların karbondioksit salınımının etkisi azaltılıyor. Seyirci kapasitesi 600 ile 800 arasında değişiyor. (Derlenmiştir.)

Dünyanın en gösterişli sanat merkezleri

Birçok ülke için gösteri sanatları büyük bir önem taşıyor. Operası, tiyatrosu ve çeşitli konser etkinliklerine ev sahipliği yapan bu kültür merkezlerinin, mimari yapıları da epey dikkat çekici. Dünyanın en gösterişli etkinlik binalarını sizler için derledik.

LA SCALA / İTALYA